Tin Thế Giới.
Tình báo Anh: Tổn thất của Nga trong trận đánh Avdiivka là nặng nề nhất trong năm 2023 (RFI)
Trong bản cập nhật thông tình báo công bố ngày 28/10/2023, bộ Quốc Phòng Anh cho biết Matxcơva đã tung đến tám lữ đoàn (3-5 ngàn lính) vào trận đánh nhằm chiếm đóng thị trấn Avdiivka thuộc tỉnh Donetsk ở Ukraina. Tuy nhiên, tình hình cho đến nay vẫn chưa dứt điểm khiến Matxcơva phải hứng chịu tỷ lệ thương vong lớn nhất từ đầu năm đến nay.
Theo bộ Quốc Phòng Anh, Nga đã khởi xướng một “nỗ lực tấn công lớn” vào giữa tháng 10 tại khu vực Avdiivka, một thị trấn công nghiệp nằm cách Donetsk 15 km về phía bắc, điều động đến chiến trường các đơn vị thuộc 8 lữ đoàn. Chiến sự đã diễn ra một cách dữ dội, nhưng Nga vẫn chưa chiếm được thị trấn trọng yếu này.
Bản tin cho rằng lực lượng Nga có thể đã phải chịu một trong những tỷ lệ thương vong cao nhất vào năm 2023. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Sáu vừa qua đã tuyên bố rằng lực lượng Nga đã mất ít nhất một lữ đoàn quân – tức là từ 4.000 đến 5.000 người – khi cố gắng tiến vào Avdiivka.
Vào hôm qua, đến lượt lực lượng vũ trang Ukraina cho rằng kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào năm ngoái, Nga đã mất 298.420 binh sĩ. Số liệu này tuy nhiên không được xác minh độc lập.
Chiến sự không chỉ diễn ra trên lãnh thổ Ukraina. Bộ Quốc Phòng Nga vào sáng nay, 29/10, cho biết là lực lượng của họ đã bắn hạ 36 chiếc drone bay của Ukraina tấn công vào khu vực Biển Đen và bán đảo Crimée trong đêm hôm qua rạng sáng hôm nay.
Ngoài vùng Crimée, bộ Ngoại Giao Nga vào hôm qua cũng tố cáo Ukraina đã dùng 3 chiếc drone “cố tình tấn công” một nhà máy điện hạt nhân ở khu vực biên giới Kursk của Nga mà không gây thiệt hại hay làm tăng mức độ phóng xạ.
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Nga nói thêm là “một trong những chiếc drone chở đầy chất nổ đã đâm vào một kho chứa chất thải hạt nhân, làm hư hại các bức tường của cơ sở này, hai chiếc còn lại đã rơi xuống một khu vực hành chính.”
Gaza: Quân đội Israel giao tranh với lực lượng Hamas trong hệ thống đường hầm (RFI)
Theo hãng tin Reuters, quân đội Israel hôm nay, 31/10/2023, cho biết đã bắt đầu giao tranh với lực lượng của Hamas trong hệ thống đường hầm do tổ chức này xây dựng dưới các thành phố của dải Gaza, sau khi thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ những lời kêu gọi hưu chiến nhân đạo”
Theo lời thủ tướng Israel hôm qua, 30/10/2023, quân đội Israel hiện vẫn đang tiến đánh tại dải Gaza “một cách có phương pháp”. Ông khẳng định “giai đoạn thứ ba” của chiến dịch quân sự đã bắt đầu.
Theo hãng tin AFP, sáng nay, phát ngôn viên của quân đội Israel xác nhận là lực lượng Israel đang có mặt tại nhiều khu vực ở miền bắc dải Gaza. Phát ngôn viên này nhìn nhận là tình hình nhân đạo tại Gaza hiện rất khó khăn, nhưng cho rằng “đó không phải là do chúng tôi”.
Trước tình trạng của hơn 2 triệu người bị kẹt ở Gaza và đang sống trong cảnh thiếu điện, nước và lương thực, thuốc men, lãnh đạo cơ quan Liên Hiệp Quốc về người tị nạn Palestine, Philippe Lazzarini, đã kêu gọi một lệnh hưu chiến nhân đạo ngay lập tức. Nhưng thủ tướng Netanyahu đã loại trừ hoàn toàn khả năng này. Ông khẳng định: “Kêu gọi ngừng bắn chẳng khác gì kêu gọi đầu hàng Hamas. Chuyện này sẽ không xảy ra”.
Hôm qua, quân đội Israel thông báo là trong một chiến dịch tấn công trên bộ họ đã giải cứu được Ori Megidish, một nữ quân nhân bị Hamas bắt làm con tin. Người lính này vẫn khỏe và đã được về với gia đình.
Hôm nay, Hội Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine cho biết Israel lại oanh kích vào khu vực chung quanh một bệnh viện do họ quản lý, khiến nhân viên y tế và thường dân tị nạn tại đây rất hoảng sợ. Giám đốc của bệnh viện này cho hãng tin AFP biết quân đội Israel đã ra lệnh cho họ phải di tản. Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã xem lệnh di tản này là “rất đáng lo ngại”, vì theo ông, di tản một bệnh viện sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng của các bệnh nhân.
Theo Hội Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine, ngoài các bệnh nhân, bệnh viện này hiện đang có đến 14.000 thường dân, đã vào đây để tránh các vụ oanh kích của Israel. Israel vẫn cáo buộc Hamas dùng các bệnh viện làm nơi giấu vũ khí và chiến binh, cáo buộc mà Hamas đã bác bỏ.
Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua đã cực lực lên án các vụ oanh kích của Israel vào một bệnh viện do Ankara tài trợ và là bệnh viện ung thư duy nhất tại dải Gaza.
Quân đội Israel thông báo hạ sát “hàng chục” chiến binh tại Gaza (RFI)
Quân đội Israel hôm nay, 30//10/2023, thông báo đã hạ sát được “hàng chục” chiến binh trong các cuộc oanh tạc trong đêm vào dải Gaza để trả đũa vụ tấn công đẫm máu của tổ chức Hamas vào Israel hôm 07/10.
Theo thông báo của quân đội Israel, được hãng tin AFP trích dẫn, lực lượng của họ đã tiêu diệt được hàng chục chiến binh cố thủ trong các tòa nhà và các đường hầm và đã toan tấn công vào binh lính Israel. Họ cũng khẳng định trong những ngày qua đã oanh kích vào “hơn 600 mục tiêu của quân khủng bố”, trong đó có các kho vũ khí.
Về phần mình, tổ chức Hamas cho biết đã có các trận “ giao tranh ác liệt” tại miền bắc dải Gaza trong đêm thứ ba liên tiếp, sau khi Israel gia tăng và mở rộng các chiến dịch tấn công trên bộ huy động thêm nhiều binh lính và xe tăng.
Theo tổ chức Trăng Lưỡi Liềm Đỏ Palestine, quân đội Israel đã nhiều lần oanh tạc vào khu vực chung quanh một trong những bệnh viện của họ, đe dọa đến tính mạng của các bệnh nhân và những thường dân đang lánh nạn trong bệnh viện. Israel vẫn cáo buộc Hamas dùng các bệnh viện làm nơi giấu vũ khí và chiến binh, cáo buộc mà Hamas đã bác bỏ.
Cũng theo AFP, quân đội Israel hôm nay thông báo một chiến đấu cơ của họ đêm qua đã oanh kích vào nhiều mục tiêu ở Syria để đáp trả các vụ bắn rocket từ nước này sang Israel. Về phần Syria, trong một thông cáo, bộ Quốc Phòng nước này trong một thông cáo cho biết “kẻ thù Israel” từ vùng Golan bị chiếm đóng đã mở cuộc không kích vào hai vị trí của quân đội Syria.
Trong khi đó, căng thẳng gia tăng tại biên giới giữa Israel với Liban sau khi các tổ chức vũ trang, trong đó có Hamas Palestine và Hezbollah Liban bắn sang Israel. Trong đêm qua, nhánh vũ trang của tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Palestine cũng đã toan xâm nhập vào miền bắc Israel.
Các vụ chạm súng diễn ra hầu như mỗi ngay tại khu vực này giữa quân đội Israel và các tổ chức vũ trang thân Palestine kể từ ngày 07/10, khi nổ ra chiến tranh giữa Israel và Hamas tại dải Gaza.
Trung Cộng, Nga nhắm vào Mỹ tại diễn đàn quân sự Hương Sơn Bắc Kinh (VOA).
Các chỉ huy quân sự Trung Cộng và Nga nhắm mục tiêu chỉ trích Hoa Kỳ tại một diễn đàn an ninh ở Bắc Kinh hôm 30/10, ngay cả khi tư lệnh quân sự cấp cao thứ hai của Trung Cộng tuyên bố sẽ tăng cường quan hệ quốc phòng với Washington, theo Reuters.
Việc thiếu liên lạc thường xuyên giữa quân đội Mỹ và Trung Cộng là mối lo ngại dai dẳng đối với Washington trong bối cảnh căng thẳng giữa các nước và nguy cơ xảy ra đụng độ vô tình ở Biển Đông hoặc gần Đài Loan.
Diễn đàn Hương Sơn Bắc Kinh, chương trình ngoại giao quân sự thường niên lớn nhất của Trung Cộng, bắt đầu vào ngày 29/10 mà không có Bộ trưởng Quốc phòng nước này, người thường chủ trì sự kiện này, nhưng có sự tham gia của một phái đoàn Hoa Kỳ trong bối cảnh căng thẳng khu vực đang gia tăng.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cảnh báo phương Tây rằng việc nước này tham gia vào cuộc chiến Ukraine sẽ tạo ra mối nguy hiểm nghiêm trọng.
Hãng thông tấn nhà nước TASS của Nga dẫn lời ông Shoigu phát biểu tại diễn đàn: “Việc phương Tây liên tục leo thang xung đột với Nga tiềm ẩn nguy cơ xảy ra một cuộc đụng độ quân sự trực tiếp giữa các cường quốc hạt nhân, gây ra nhiều hậu quả thảm khốc”.
Ông Shoigu cũng cho biết phương Tây có ý định tạo mâu thuẫn “thất bại chiến lược” đối với Nga trong một “cuộc chiến tranh hỗn hợp” và ca ngợi mô hình quan hệ Nga-Trung là “mẫu mực”, truyền thông nhà nước Nga đưa tin.
Ông Trương Hựu Hiệp (Zhang Youxia), Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Cộng, đưa ra những lời chỉ trích ngầm đối với Hoa Kỳ và các đồng minh, cáo buộc “một số quốc gia” đang cố gắng làm suy yếu chính phủ nước này. Nhưng trong những phần khác của bài phát biểu, ông Trương nhấn mạnh sự cần thiết phải cải thiện quan hệ quân sự với Hoa Kỳ.
“Chúng tôi sẽ tăng cường hợp tác và phối hợp chiến lược với Nga và sẵn sàng, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, cùng tồn tại hòa bình và hợp tác cùng có lợi, phát triển quan hệ quân sự với Mỹ”, ông Trương nói trong một bài phát biểu được các tùy viên quân sự, ngoại giao theo dõi chặt chẽ trong bối cảnh căng thẳng về Đài Loan và Biển Đông.
Trong những năm trước, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Cộng đã có bài phát biểu quan trọng.
Quân đội Trung Cộng và Hoa Kỳ không có liên lạc cấp cao kể từ khi ông Lý Thượng Phúc (Li Shangfu), cựu Bộ trưởng Quốc phòng, người được bổ nhiệm vào tháng 3/2023, bị Washington trừng phạt.
Ông Lý đã bị sa thải vào tuần trước mà không có lời giải thích và Trung Cộng cũng không nêu tên người thay thế. Reuters tháng trước đưa tin ông Lý, người đã mất tích hai tháng, đang bị điều tra về tội tham nhũng.
Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã cử một phái đoàn do bà Cynthia Xanthi Carras, Giám đốc quốc gia Trung Cộng thuộc Văn phòng Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, dẫn đầu.
Hiện vẫn chưa rõ liệu phái đoàn Mỹ có gặp riêng với các quan chức quân sự Trung Cộng hay không.
Sự tham gia của phái đoàn Hoa Kỳ diễn ra khi Hoa Kỳ và Trung Cộng tăng cường trao đổi trước hội nghị thượng đỉnh dự kiến giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình vào tháng tới.
Bất chấp những phát biểu mang tính hòa giải về việc cải thiện quan hệ quân sự Trung-Mỹ, ông Trương và một số sĩ quan PLA không đưa ra dấu hiệu nào về lập trường mềm mỏng hơn trong các vấn đề như Đài Loan, nơi mà Bắc Kinh coi là lãnh thổ của mình.
Trong bài phát biểu của mình, ông Trương nói rằng các nước “không nên cố tình khiêu khích các nước khác về các vấn đề lớn và nhạy cảm”, đồng thời cho biết thêm rằng Đài Loan là “lợi ích cốt lõi” của Trung Cộng.
Nhiều quốc gia phương Tây đã tránh xa diễn đàn này hoặc chỉ gửi các phái đoàn nhỏ và cấp thấp, thay vào đó họ muốn thảo luận các vấn đề an ninh quốc tế tại Đối thoại Shangri-La, được tổ chức hàng năm tại Singapore.
Tổng thống Pháp Macron công du hai nước Trung Á Kazakhstan và Uzbekistan (RFI)
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm nay, 01/11/2023, bắt đầu chuyến công du Kazakhstan và Uzbekistan, hai nước Cộng hòa thuộc Liên Xô cũ tại vùng Trung Á, khu vực mà Paris có tham vọng gia tăng cường sự hiện diện trong bối cảnh châu Âu đang tranh giành ảnh hưởng với Nga và Trung Cộng.
Theo hãng tin AFP, phát biểu bên cạnh tổng thống Kassym-Jomart Tokaïev hôm nay tại Astana, thủ đô của Kazakhstan, tổng thống Macron đã kêu gọi tăng cường đối tác chiến lược với quốc gia Trung Á này vào lúc mà quốc tế đang gặp nhiều “khủng hoảng và rối loạn”. Về phần mình, tổng thống Tokaïev xem Pháp là một “đối tác chủ chốt” của Kazakhstan trong Liên Hiệp Châu Âu.
Từ Astana, thông tín viên Régis Genté tường trình:
Tổng thống Emmanuel Macron đến Kazakhstan và Uzbekistan chính là để nói về chủ quyền, chính trị và kinh tế.
Trong bối cảnh chiến tranh Ukraina tiếp diễn và phương Tây đang mất dần ảnh hưởng trên thế giới, tổng thống Pháp muốn khuyến khích hai nước này, vốn phụ thuộc rất nhiều vào Nga và Trung Cộng, là nên đa dạng hóa các quan hệ đối tác.
Các nhà lãnh đạo chắc chắn sẽ nói rất nhiều về kinh tế trong các cuộc gặp tại Astana, thủ đô Kazakhstan và tại thành phố Samarcande của Uzbekistan, thành phố huyền thoại trên con đường tơ lụa trước đây.
Khoảng 15 lãnh đạo doanh nghiệp tháp tùng tổng thống Macron, đại diện cho các ngành năng lượng, nông phẩm, giao thông và cung cấp nước. Ngoài chủ các tập đoàn như Điện lực Pháp EDF, Orano, Suez, Lactalis, còn có chủ các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Cơ quan Phát triển Pháp AFD sẽ ký một hiệp định liên chính phủ để mở rộng các hoạt động trong khu vực. Những hiệp định khác cũng sẽ được ký kết, nhất là trong lĩnh vực giáo dục.
Trong phái đoàn đi theo tổng thống Pháp còn có một số đại diện của giới văn hóa, đặc biệt là tân thư ký vĩnh viễn của Viện Hàn lâm Pháp, Amin Maalouf, nhà văn đã cho xuất bản vào năm 1988 một tiểu thuyết có tựa đề « Samarcande ».
Được biết Tổng thống Macron không phải là lãnh đạo phương Tây duy nhất gặp các lãnh đạo vùng Trung Á trong thời gian gần đây. Hãng tin Bloomberg nhắc lại là bên lề Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc tháng 9 vừa qua, tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã gặp các lãnh đạo của vùng này. Cũng trong tháng 9, thủ tướng Đức Olaf Scholz đã tiếp các lãnh đạo Trung Á tại Berlin.
Tiếp theo tổng thống Macron, thủ tướng Hungary Viktor Orban và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cũng sẽ đến thăm Astana vào thứ 5 và thứ 6 tuần này.
Nhật Bản tăng cường hỗ trợ an ninh cho Philippines (RFI)
Nhật Bản chuẩn bị triển khai một kế hoạch hỗ trợ an ninh mới cho Philippines. Ngày 01/11/2023, một quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết, Tokyo và Manila đang đúc kết thỏa thuận viện trợ an ninh. Vấn đề sẽ được hai bên đề cập nhân chuyến công du Philippines của thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida ngày 03/11.
Phát biểu trước báo giới, chánh văn phòng nội các Hirokazu Matsuno cho biết Tokyo đang trong giai đoạn đàm phán cuối cùng với Manila về những thiết bị sẽ cung cấp cho Philippines, cũng như về thời điểm ký thỏa thuận theo chương trình hỗ trợ an ninh chính thức của Nhật Bản.
Một số nguồn tin, được trang NHK trích dẫn, cho biết chính phủ Nhật Bản đang chuẩn bị để cung cấp cho Philippines một radar giám sát hàng hải cùng với nhiều thiết bị khác trong khuôn khổ Chiến lược Hỗ trợ an ninh chính thức (AOS). Đây là bước áp dụng đầu tiên của kế hoạch được Tokyo đề ra vào tháng 04/2023 nhằm giúp các nước đối tác của Tokyo củng cố năng lực răn đe, cũng như thắt chặt hợp tác quốc phòng song phương.
Chính phủ Nhật Bản nỗ lực tăng cường hợp tác với Philippines vì cả hai nước đều cảnh giác với « hoạt động hàng hải ngày càng gia tăng của Trung Cộng ». Ngày 01/11, tầu hải cảnh Trung Cộng và Nhật Bản lại đối đầu nhau trong vùng biển quanh đảo Senkaku/Điếu Ngư mà cả hai bên đòi chủ quyền. Theo Reuters, cả hai bên cùng khẳng định đã triển khai tầu để buộc đối phương phải rời khỏi khu vực.
Hai ngày trước đó, phía Trung Cộng cũng thông báo « đuổi » tầu của Philippines khỏi vùng biển quanh bãi cạn Scarborough mà Bắc Kinh chiếm từ Philippines năm 2012. Chính quyền Manila kêu gọi Trung Cộng hành xử một cách có trách nhiệm, nhưng khẳng định chuyến tuần tra định kỳ « không gặp sự cố đáng tiếc nào » dù bị tầu Trung Cộng theo dõi.
Bộ trưởng Công An Trung Cộng tới Miến Điện sau khi xẩy ra xung đột ở biên giới hai nước (RFI)
Sau cuộc xung đột nổ ra từ ngày 27/10, ở bang Shan, đông bắc Miến Điện, tiếp giáp với Trung Cộng, truyền thông chính quyền Miến Điện cho biết hôm nay, 31/10/2023, bộ trưởng bộ Công An Trung Cộng Vương Tiểu Hồng (Wáng Xiǎo Hóng), đã đến Naypyidaw để gặp giới tướng lãnh cầm quyền Miến Điện thảo luận về an ninh.
Trang báo Global New Light của chính quyền Miến Điện đưa tin bộ trưởng Công An Trung Cộng, Vương Tiểu Hồng đã gặp bộ trưởng Nội Vụ Miến Điện, tướng Yar Pyae, ở Naypyidaw, để thảo luận « về hòa bình tại các khu vực biên giới giữa hai nước, cũng như hợp tác trong việc áp dụng luật an ninh ».
Trong vụ xung đột nổ ra từ hôm 27/10, một liên minh vũ trang gồm 3 sắc tộc: Quân đội Giải phóng Quốc gia Taaung – TNLA, Quân đội Arakan – AA và Liên minh Dân chủ Quốc gia Miến Điện – MNDAA) đã tổ chức một loạt cuộc tấn công tại bang Shan, khu vực mà Bắc Kinh đã tài trợ để phát triển dự án Con đường Tơ lụa Mới.
Theo AFP, liên minh này cho biết đã chiếm được nhiều vị trí quân sự và các tuyến đường chiến lược. Các chuyên gia ước tính có khoảng 15 000 chiến binh tham gia vào liên minh này, « nhằm chống lại lực lượng của chính phủ để giành quyền tự chủ, kiểm soát tài nguyên ».
Cho đến hôm nay, 31/10, Quân đội Giải phóng Quốc gia Taaung, thuộc liên minh nói trên, tuyên bố đang chiến đấu với quân đội Miện Điện, cách thị trấn Lashio khoảng 40 km, khu vực đặt bộ chỉ huy phía Đông Bắc của quân đội Miến Điện.
Trong 4 ngày giao tranh tại miền bắc Miến Điện, Liên Hiệp Quốc cho biết hơn 6000 người đã phải đi lánh nạn, nhiều người đã phải sang Trung Cộng.
Miến Điện muốn hồi hương người tị nạn Rohingya ở Bangladesh
Vẫn về thời sự tại Miến Điện, hôm nay, theo AFP, một phái đoàn gồm các quan chức Miến Điện đã đến Bangladesh để thảo luận về việc « hồi hương người Rohingya ». Quan chức Bangladesh cho biết Miến Điện có kế hoạch « nhận lại khoảng 3000 người tị nạn Rohingya vào tháng 12/2023 », theo một thỏa thuận từ tháng 4 vừa qua. Tuy nhiên, một quan chức chính phủ Bangladesh, xin ẩn danh, trả lời AFP, nhận định rằng nhiều người Rohingya « vẫn chưa sẵn sàng rời đi ». Các lãnh đạo cộng đồng người thiểu số Hồi giáo Đông Nam Á này từ lâu, đã tuyên bố chỉ trở về Miến Điện khi được cấp quyền công dân (vốn bị tước đi từ 2015) và có thể định cư trên chính mảnh đất của họ.
Vào năm 2017, sau cuộc đàn áp bạo lực của quân đội Miến Điện, khoảng một triệu người Rohingya đã phải đến tị nạn ở Bangladesh, sống chen chúc trong các khu lều tạm bợ, điều kiện vệ sinh tồi tàn.
Ngân hàng Thế giới cảnh báo ‘giá dầu lên 150 đô’ nếu Trung Đông không yên (BBC)
Ngân hàng Thế giới (World Bank-WB) vừa cảnh báo rằng giá dầu thô có thể lên tới 150 USD/thùng nếu xung đột Trung Đông tiếp tục leo thang.
Giá năng lượng và thực phẩm có nguy cơ tăng tiếp, chỉ một năm sau khi giá dầu và khí đốt đạt đỉnh vì khủng hoảng do cuộc xâm lăng của Nga ở Ukraine gây ra.
Hiện giá dầu thô trên thị trường thế giới tạm ổn định ở mức trên dưới 90 đô la Mỹ một thùng và có thể còn sắp giảm. Nhưng Ngân hàng Thế giới cảnh báo bức tranh đó có thể dễ dàng xấu đi nhanh chóng.
Phương án tệ nhất, theo WB là việc tái diễn Khủng hoảng Dầu lửa như trong thập niên 1970, đẩy giá một thùng dầu thô lên tới 157 USD vào cuối năm 1973.
Đúng 50 năm trước, vào tháng 10/1973, các nước Ả Rập xuất khẩu dầu cắt giảm xuất khẩu sang Hoa Kỳ và những nước ủng hộ Israel trong cuộc chiến Yom Kippur.
Quyết định đó đẩy giá dầu lên cao vọt, gây khốn đốn cho ngân sách rất nhiều quốc gia.
Kinh tế gia trưởng của WB ngày hôm nay, Indermit Gill cho rằng cuộc chiến của Nga ở Ukraine tạo hiệu ứng đứt gãy cho kinh tế thế giới.
Ông nói các nhà hoạch định chính sách cần rất thận trọng, cảnh giác vì một “cú sốc đúp về năng lượng” tác động xấu tới cả giá dầu và giá khí đốt chưa từng xảy ra trong nhiều thập niên.
Giá khí đốt châu Âu tăng cao trong tháng 10 vì các nhà đầu tư lo ngại những tuyến đường ống dẫn khí gần Gaza, nơi đang có cuộc chiến của Israel và Hamas, bị ảnh hưởng.
Hiện nay tuy vậy thị trường dầu thô vẫn ổn định, chưa bị xung đột mới nhất ở Trung Đông tác động. Giá dầu Brent thậm chí còn giảm nhẹ 1%, xuống 89 USD/thùng hôm đầu tuần này. Dù vậy, giá xăng dầu bán lẻ ở nhiều nước châu Âu và Anh Quốc vẫn tăng. Hôm tháng 10 vừa qua, các báo chuyên ngành vận tải ở Anh nói người lái xe đã phải chấp nhận giá xăng và dầu diesel bán lẻ “tăng đều trong bốn tháng liền”.
Khi đó, giá xăng trung bình là 1,57 bảng/lít và dầu diesel là 1,60 bảng/lít.
Đến cuối tháng 10, có những trạm xăng ở Anh bán ra giá 1,86 bảng/lít xăng tuy giá trung bình là trên dưới 1,60.
Philippines bác bỏ cáo buộc xâm phạm vùng biển mà Trung Cộng đưa ra (RFA).
Philippines vào ngày thứ Ba 31/10 kêu gọi Trung Cộng hãy hành xử có trách nhiệm và ngưng các hành động “gây hấn”, “phi pháp” tại Biển Đông.
Manila cũng bác bỏ cho rằng cáo buộc của Bắc Kinh nói chiến hạm của Hải quân Philippines vi phạm vùng biển Trung Cộng là không đúng.
AFP loan tin dẫn lời Phát ngôn nhân Medel Aguilar của Quân đội Philippines như vừa nêu và nói rõ “một kẻ chiếm đóng bất hợp pháp không thể ngăn người chủ hợp pháp vào nhà và sân của mình được”.
Tuyên bố của Phát ngôn nhân Quân đội Philippines Medel Aguilar được đưa ra một ngày sau khi Quân đội Trung Cộng cho rằng chiến hạm của Hải quân Manila đi vào vùng biển gần Bãi cạn Scaborough mà không được phép của phía Bắc Kinh; rồi đưa ra một cảnh báo được nói là hiếm có lâu nay đối với phía Philippines.
Trung Cộng chiếm Bãi cạn Scaborough hồi năm 2012 rồi thường xuyên bố trí tàu tuần duyên và tàu cá tại đó.
Bãi cạn Scaborough cách Philippines 200 km và nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Đây là nơi cũng được Manila đưa vào trong hồ sơ kiện Trung Cộng tại Tòa Trọng tài Thường trực Quốc tế ở La Haye. Đến năm 2016, Tòa này ra phán quyết tuyên bố đơn phương sở hữu đến 90% Biển Đông của Trung Cộng không có căn cứ cả về mặt pháp lý lẫn lịch sử.
Tin Việt Nam.
Công an tỉnh Đắk Lắk thu 4000 vũ khí
Đài RFA loan tin hôm mùng 01 tháng 11 cho biết, Công an tỉnh Đắk Lắk sau hơn hai tháng đã thu hồi được hơn 4.000 vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; trong đó có 21 khẩu súng quân dụng, 1.378 khẩu súng tự chế các loại, hơn 2100 viên đạn, 237 vũ khí thô sơ và 234 công cụ hỗ trợ bị cho là trái phép.
Trước đó vào tháng 7, Công an tỉnh Đắk Lắk cũng đã thu hồi hơn 4.500 vũ khí, gồm 1278 súng các loại, 2.666 viên đạn, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo; hơn 5 kilogram đạn chì, gần hai ký thuốc nổ.
Biện pháp thu hồi vũ khí được tiến hành sau khi vào ngày rạng sáng ngày 11/6 xảy ra vụ nổ súng nhắm vào trụ sở Ủy ban Nhân dân hai xã Ea Tiêu và Eatur, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk.
Đợt tấn công khiến chín người thiệt mạng, trong đó có bốn công an, hai cán bộ xã và ba người dân.
Nguyên nhân sâu xa của hành động tấn công được những người Thượng ở hải ngoại quan tâm đến tình hình trong nước cho là xuất phát từ thực tế kỳ thị sắc tộc, nghèo đói, bất công … tại khu vực Tây Nguyên lâu nay.
Cơ quan chức năng Việt Nam bác bỏ nhận định này, cho rằng hành động nổ súng là khủng bố và có đối tượng tham gia thuộc thành viên của một tổ chức có trụ sở ở Hoa Kỳ. Những người này nhận lệnh của tổ chức đó xâm nhập vào Việt Nam rồi dàn dựng vụ tấn công.
Vào trung tuần tháng 10 vừa qua, Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm trong báo cáo gửi Quốc hội về công tác phòng/chống tội phạm năm 2023 cho biết trong vụ nổ súng rạng sáng ngày 11’6 đã có 92 người bị khởi tố theo các tội danh ‘Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân’, ‘Không tố giác tội phạm’, ‘Che giấu tội phạm’, ‘Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam’.
Mỹ khuyên: Việt Nam nên “liệu cơm gắp mắm” về chip điện tử
Việt Nam đang có tham vọng thiết lập kỹ nghệ sản xuất chip điện tử của riêng mình nhưng số tiền đầu tư cần thiết sẽ vô cùng lớn.
Đó là lời khuyến cáo của một số chuyên viên Mỹ trong kỹ nghệ sản xuất chip điện tử giữa lúc các viên chức đầu tư của nhà cầm quyền Hà Nội thảo luận với một số công ty Mỹ mấy ngày vừa qua nhằm thúc đẩy họ gia tăng đầu tư để xây dựng cơ sở lò đúc chip đầu tiên của nước này.
Hiện Việt Nam đã có sự hiện diện của công ty khổng lồ Intel, công ty lớn nhất thế giới về đóng gói và thử nghiệm mạch bán dẫn, bên cạnh sự có mặt của nhiều công ty thiết kế phần mềm chip. Nước này đang lập kế hoạch lôi cuốn đầu tư thêm về mạch bán dẫn, gồm cả xưởng đúc, chú trọng sản xuất chip điện tử.
Việt Nam đã trao đổi với các nhà đầu tư tiềm năng gồm cả công ty quốc tế GlobalFoundries và PSMC của Đài Loan với mục tiêu nhắm đến là xây dựng cơ sở sản xuất chip đầu tiên của Việt Nam, nhiều phần chỉ sản xuất những chip dùng trong xe hơi, hay các ứng dụng viễn thông.
Ba-đình cho hay họ muốn có cơ sở sản xuất chip vào cuối thập kỷ này và trong phiên họp hôm Thứ Hai 30 Tháng Mười, họ nói rằng các công ty đầu tư “được hưởng ưu đãi cao nhất tại Việt Nam.” Điều này cũng có thể giúp cho những công ty địa phương như công ty quốc doanh Viettel xây dựng nhà máy sản xuất chip với máy móc mua của nước ngoài.
Tuy nhiên, ông Robert Li, phó chủ tịch công ty Synopsys, một công ty hàng đầu về thiết kế chip của Mỹ vốn cũng có các hoạt động tại Việt Nam, khuyến cáo nhà cầm quyền Hà Nội nên “nghĩ kỹ” trước khi trợ cấp để xây dựng nhà máy.
Phát biểu tại “Hội nghị thượng đỉnh bán dẫn Việt Nam” tại Hà Nội ngày Chủ Nhật 29 Tháng Mười, ông Li cho hay xây dựng một xưởng đúc chip bán dẫn có thể cần từ $50 tỷ Mỹ kim và có thể dẫn đến sự cạnh tranh về trợ cấp với Trung cộng, Mỹ, Đại Hàn và Châu Âu. Những nước này gần đây loan báo đầu tư giữa $50 đến $150 tỷ Mỹ kim nhằm tránh phụ thuộc vào nước khác.
John Neuffer, chủ tịch Hiệp hội Kỹ nghệ Bán dẫn Mỹ, có mặt tại cuộc họp vừa kể, đề nghị Việt Nam nên chú trọng vào những mảng chip điện tử mà Việt Nam hiện có thế mạnh, chẳng hạn, lắp ráp, đóng gói và trắc nghiệm hơn là lao vào một lãnh vực vừa không có tiền, vừa không có chuyên viên.
Trong một nỗ lực quyết tham gia sâu hơn vào kỹ nghệ điện tử, báo chí trong nước ngày Thứ Ba 31 Tháng Mười đưa tin một “Trung tâm Đào tạo bán dẫn Việt Nam” ở khu công nghệ Hòa Lạc (huyện Thạch Thất) được thành lập trong nỗ lực đào tạo 50,000 kỹ sư điện tử mạch bán dẫn, cung cấp cho kỹ nghệ điện tử từ nay đến năm 2030.
Năm 2024, Việt Nam tuyển 1.000 sinh viên ngành bán dẫn
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn hôm 1/11 cho biết rằng năm tới, Việt Nam sẽ tuyển sinh khoảng 1.000 sinh viên lĩnh vực thiết kế vi mạch bán dẫn và khoảng 7.000 trong các lĩnh vực liên quan.
VnExpress dẫn lời ông Sơn nói trong một phiên thảo luận ở Quốc hội về tình hình kinh tế và xã hội rằng “con số này sẽ tăng dần từ 20 đến 30% mỗi năm”.
Quan chức này nói thêm rằng đào tạo nhân lực ngành bán dẫn là “trọng trách, sứ mệnh” của ngành giáo dục để phục vụ “công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đổi mới công nghệ, đón đầu tư nước ngoài” vào Việt Nam.
Báo điện tử này dẫn dự báo của chính phủ cho biết rằng nhu cầu nhân lực ngành bán dẫn cần 50.000-100.000 người đến năm 2030.
Ông Sơn được VnExpress dẫn lời nói tiếp rằng ông đã “nhận chỉ đạo” của Thủ tướng Phạm Minh Chính và “ngành giáo dục sẽ ưu tiên cho nhóm nhân lực thiết kế vi mạch bán dẫn”.
Bộ trưởng GD&ĐT thông báo về kế hoạch tuyển nhiều sinh viên ngành bán dẫn khoảng hai tháng sau khi Việt Nam và Hoa Kỳ ra tuyên bố chung nhân chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden trong đó nói rằng hai bên “ghi nhận tiềm năng to lớn của Việt Nam trở thành quốc gia chủ chốt trong ngành công nghiệp bán dẫn”.
Theo văn bản này, ông Biden và Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng “ủng hộ sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam và hai bên sẽ tích cực phối hợp nhằm nâng cao vị trí của Việt Nam trong chuỗi cung bán dẫn toàn cầu”.
Tuyên bố chung nói rằng “Việt Nam và Hoa Kỳ tuyên bố khởi động các sáng kiến phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực bán dẫn, trong đó Chính phủ Hoa Kỳ sẽ cấp khoản tài trợ gieo mầm ban đầu trị giá 2 triệu USD, cùng với các khoản hỗ trợ từ Chính phủ Việt Nam và khu vực tư nhân trong tương lai”.(VOA)
Khối G7 cho Việt Nam vay nặng lãi để giảm dần nhiệt điện than
Theo bản tin Reuters ngày Thư Hai 30 Tháng Mười, khối cường quốc kinh tế G7 đề nghị viện trợ cho Việt Nam hơn $300 triệu Mỹ kim, chỉ tương đương 2% tín dụng để giúp nước này chuyển đổi từ phụ thuộc nhiệt điện than đá sang các loại năng lượng tái tạo. Ngoài ra, phần tín dụng còn lại, nếu vay thì phải trả theo lãi suất thị trường, không phải lãi suất ưu đãi như các định chế tài trợ quốc tế (WB, IMF, ADB) từng giúp Việt Nam thực hiện các kế hoạch “xóa đói giảm nghèo” trước kia.
Do vậy, Reuters cho rằng tốn phí vay nợ sẽ rất cao nên làm nhà cầm quyền Hà Nội “ngần ngại chấp nhận”. Những tài liệu liên quan đến dự án giúp chuyển đổi năng lượng cho Việt Nam đã được hoàn tất từ cuối Tháng Mười hé lộ lần đều tiên về chi tiết của tổng số tiền được G7 và các đối tác cam kết $15.5 tỉ USD từ Tháng Mười Hai năm ngoái. Việt Nam hứa hẹn sẽ chuyển đổi từ nhiệt điện than sang các loại năng lượng tái tạo để đến năm 2050 sẽ không còn phát ra khí thải độc hại từ các nhà máy điện.
Theo nguồn tin trên, Hà Nội vận động để phần lớn tín dụng được hưởng lãi suất ưu đãi để từ từ bỏ nhiệt điện than, thay chúng bằng những trụ điện gió và các tấm điện mặt trời. Tuy nhiên, các nhà tài trợ lại chỉ cấp tín dụng với những loại tài trợ lãi suất cao nhất theo thời giá thị trường trong lúc nhiều dự án năng lượng tái tạo đang bị chậm trễ hoặc trục trặc tại Việt Nam bởi các thủ tục phức tạp.
Việt Nam vẫn cam kết hợp tác với G7 và đưa ra một danh sách các dự án chuyển đổi, trong đó hơn 400 dự án có thể được cứu xét tài trợ. Trước khi có cuộc họp quốc tế về đối phó thay đổi khí hậu toàn cầu sẽ diễn ra ở Dubai vào ngày 30 Tháng Mười Một, danh sách vừa kể cần được các đối tác quốc tế chấp thuận. Để được chấp thuận, họ đòi Hà Nội phải cải cách triệt để chính sách điều hành năng lượng, đồng thời, họ đòi phải để các tổ chức xã hội dân sự tham gia vào các quyết định đối phó với thay đổi khí hậu, theo lời một nhà tài trợ nói với Reuters.
Một số tổ chức và cá nhân thuộc một số tổ chức độc lập nghiên cứu chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam đã bị nhà cầm quyền CSVN bỏ tù lấy những cớ như trốn thuế hay sử dụng tài liệu mật quốc gia. Người ta đều biết đó chỉ là cái cớ bên ngoài nhằm che giấu sự thật. CSVN là một nước độc tài đảng trị nên không cho bất cứ ai hay tổ chức tư nhân nào hoạt động mà không theo sự chỉ huy của chế độ.
Để thực hiện các chương trình chuyển đổi năng lượng, Việt Nam cần đến $135 tỷ Mỹ kim từ nay đến năm 2030 và còn cần thêm nhiều nữa cho đến giữa thế kỷ này, theo nhà cầm quyền trung ương ước lượng. Ngân khoản mà khối G7 cung cấp là ở giai đoạn đầu 3 đến 5 năm rồi sau đó thu hút các nhà đầu tư tư nhân lớn hơn nhiều.
Kế hoạch chuyển đổi năng lượng của Hà Nội làm các nhà tài trợ nhăn mặt khi người ta được biết nó hồi Tháng Năm vừa qua. Theo đó, điện năng đến từ than đá sẽ tiếp tục gia tăng cho đến năm 2030 trước khi giảm xuống trong hai thập kỷ tiếp theo. Như một phần của tổng sản lượng điện năng, sử dụng than đá sẽ tiếp tục giảm xuống tới 20% vào năm 2030 trong khi tỉ lệ này là 31% vào năm 2020.
Việt Nam luôn coi trọng Nga
Cổng thông tin chính phủ (VGP News) dẫn lời Thủ tướng Phạm Minh Chính của Việt Nam nói hôm 31/10 trong cuộc gặp với Bộ trưởng Nội vụ Nga Vladimir Alexandrovich Kolokoltsev rằng Việt Nam “ghi nhớ sự ủng hộ” của Nga và “luôn trân trọng, ghi nhớ sự ủng hộ, giúp đỡ quý báu, chân tình của Nga đối với Việt Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và trong sự nghiệp xây dựng, phát triển, bảo vệ đất nước ngày nay”.
Ông Chính cũng được trích lời nói tiếp rằng Việt Nam “luôn mong muốn thúc đẩy” quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Nga “vì lợi ích chung của hai dân tộc, vì hòa bình, hợp tác và phát triển tại khu vực và trên thế giới”.
Bản tin của VGP News không cho biết là cuộc xâm lược Ukraine của Nga có được đề cập trong cuộc gặp giữa ông Chính và ông Kolokoltsev hay không, nhất là khi người đứng đầu chính phủ Việt Nam nhắc tới vấn đề “hòa bình”.
Hồi tháng 5 năm nay, Thủ tướng Chính đã có cuộc trao đổi ngắn với Tổng thống Ukraine Zelenskyy trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng tại Hiroshima, Nhật Bản.
Khi đó, theo VGP News, ông Chính nói rằng Việt Nam “coi trọng quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống giữa hai nước”, và về cuộc xung đột ở Ukraine, ông Chính “khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam là tôn trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, mọi tranh chấp cần được giải quyết bằng biện pháp hòa bình”.
Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Nội vụ Nga Kolokoltsev hôm 31/10, ông Chính còn nói rằng Việt Nam “thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn tốt, là đối tác tin cậy của các nước, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế”.
Theo hãng thông tấn TASS, Thủ tướng Chính nói với ông Kolokoltsev rằng Việt Nam “coi Nga là một trong những đối tác ưu tiên”, và rằng hợp tác kinh tế và thương mại “đóng vai trò quan trọng” trong quan hệ song phương.
TASS đưa tin rằng theo ông Phạm Minh Chính, hợp tác trong ngành dầu khí, năng lượng với Nga, vốn chịu các lệnh trừng phạt của quốc tế vì cuộc xâm lược Ukraine của Nga, đang mang lại “kết quả đáng khích lệ”.(VOA)
csVN chỉ thị báo đảng ‘đấu tranh với thông tin xấu, độc’
Hôm 30 tháng 10, Hệ thống báo chí quốc doanh tại Việt Nam lại bị thúc ép gia tăng nhiệm vụ “đấu tranh với thông tin xấu, độc” phục vụ nhu cầu tuyên truyền của đảng. Lệnh của đảng cs được đưa ra tại hội nghị “Báo chí với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong thời kỳ chuyển đổi số”
Mục đích của cuộc họp là nhắc nhở vai trò “xung kích” của của người lãnh lương làm nhiệm vụ tuyên truyền cho chế độ “luôn có ý thức tự giác, trách nhiệm không chỉ trong việc tuyên truyền, nhận diện và phê phán thông tin xấu, độc trên mạng xã hội, báo chí mà còn cả trên trang mạng cá nhân” theo sự đòi hỏi của ông chủ lớn ngồi ở Bắc bộ phủ.
Dịp này, các người làm báo tuyên truyền cho chế độ Hà Nội phải nghe lại điệp khúc “đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; chủ động đấu tranh chống âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, quan điểm sai trái của các phần tử cơ hội chính trị…”
Tuy Việt Nam có hơn 700 tờ báo các loại, dư luận đều biết chỉ có một “tổng biên tập” duy nhất ngồi ở Hà Nội ra lệnh các kẻ cầm bút phải viết gì, cái gì không được phép đụng chạm. Người được gọi là “tổng biên tập” ngồi tại tờ báo, thật ra, chỉ là kẻ nhận chỉ thị từ trung ương, điều hành nội dung tờ báo không đi chệch ra ngoài cái khuôn khổ mà họ được phép hoạt động, kiểu con ngựa chạy theo tầm nhìn của hai con mắt bị “định hướng”.
CSVN không cho phép tư nhân ra báo hay mở một cơ quan truyền thông độc lập dưới bất cứ hình thức nào dù là báo giấy hay báo điện tử, đài phát thanh hay đài truyền hình. Các người làm báo độc lập đều bị bỏ tù như các ông bà Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy, Phạm Đoan Trang, Phạm Thành, Lê Trọng Hùng v.v…
Năm 2020, đặc vụ CSVN đã bắt cóc nhà báo độc lập Trương Duy Nhất đem về Việt Nam kết án 10 năm tù dù ông đang xin cấp thẻ tỵ nạn của LHQ, chờ đi định cư tại một nước thứ ba. Đến Tháng Tư 2023, đặc vụ CSVN lại bắt cóc ông Đường Văn Thái đem về Việt Nam vì ông này mở kênh trực tuyến trên Youtube và Facebook thông tin thời sự trái với tuyên truyền bóp méo sự thật của Hà Nội.
Hội nhà báo quốc tế (IFJ) trụ sở ở nước Bỉ ra bản thông cáo ngày 20 Tháng Tư nói rằng việc ông Đường Văn Thái bị bắt cóc là “nguy cơ lớn lao mà các nhà báo Việt Nam phải đối mặt cũng như tạo tiền lệ tồi tệ về sự an nguy của những người làm công tác truyền thông ở nước ngoài.”.
Chỉ vài ngày trước khi bị bắt cóc, ông Đường Văn Thái livestrem về phiên tòa xử nhà hoạt động Nguyễn Lân Thắng ở Hà Nội và chuyến công du của Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken đến Việt Nam. Trước đó, ông cũng đưa tin về tham nhũng và đấu đá trong nội bộ cấp cao của chế độ Hà Nội.
“Đấu tranh với thông tin xấu, độc” là một điệp khúc được nhắc nhở thường xuyên trên hệ thống thông tin tuyên truyền của chế độ từ cơ quan truyền thông tại trung ương đến các tờ báo nhỏ ở các địa phương. Những kẻ cầm bút, gõ máy tính viết tin hay viết bài tuyên truyền lúc nào cũng có cái khẩu hiệu đó cột sẵn trên đầu trên cổ. Nếu làm sai là chính họ cũng bị trừng phạt.
Năm 2019, chế độ Hà Nội ra lệnh “sắp xếp” lại guồng máy tuyên truyền. Từ 858 “cơ quan báo chí” có từ năm 2015 được dẹp bỏ bớt một số nên đến năm 2021 chỉ còn 779 “cơ quan báo chí” các loại. Trong đó, gồm 142 tờ báo và 612 tạp chí và 35 “cơ quan báo chí điện tử độc lập”. Tổng cộng có 41,000 hoạt động trong lãnh vực truyền thông nhưng chỉ có 21,132 người được gọi là “nhà báo” và được cấp thẻ nhà báo.
Ray Powell: Trung cộng không thành thật khi đàm phán COC Biển Đông
Ông Ray Powell, giám đốc dự án Myoushu chuyên nghiên cứu chiến thuật vùng xám của Trung cộng trên Biển Đông tại đại học Stanford, California, nhận định: Việc Trung cộng tham gia đàm phán với các nước ASEAN cho Bộ Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC) là “trò hề” cho người ta thấy họ không thành thật.
Viết trên chuyên trang sealight.com, ông cho hay ông không lạc quan đối với một Bộ COC khi mà tham vọng của Bắc Kinh vẫn là “chinh phục toàn thể Biển Đông”. Bởi vì Trung Quốc đang tham gia đàm phán Bộ Quy Tắc Ứng xử (Code of Conduct) với chủ đích lừa gạt. (China is negotiating in bad faith). Ông dẫn chứng với một số thí dụ để chứng minh.
Trung Quốc thường xuyên và ngang nhiên vi phạm các cam kết đã ký với ASEAN qua bản Tuyên bố Ứng xử (Declaration on The Conduct –DoC- of Parties) tại Biển Đông mà họ ký với ASEAN từ năm 2002. Chẳng hạn, giữ nguyên trạng các vị trí trấn giữ nhưng đã bồi đắp biến bãi đá ngầm thành các đảo nhân tạo khổng lồ rồi xây dựng căn cứ quân sự quy mô.
Theo ông, hãy nhìn vào những gì mà Vương Nghị, Ngoại trưởng, ký tên nhân danh Trung cộng:
Các bên tái khẳng định sự tôn trọng và cam kết tự do hải hành và phi hành qua Biển Đông được công nhận theo các nguyên tắc phổ quát của luật lệ quốc tế, bao gồm cả Công ước Quốc tế về Luật Biển của LHQ (UNCLOS) năm 1982. Các bên liên quan cam kết giải quyết các tranh chấp lãnh thổ và quyền tài phán bằng các phương thức ôn hòa, không đe dọa hay dùng võ lực, xuyên qua tham vấn bằng hữu và đàm phán giữa các nước có chủ quyền liên quan, theo những nguyên tắc phổ quát của luật lệ quốc tế, gồm cả công ước UNCLOS. Các bên thực hiện kềm chế khi tiến hành các hành động có thể làm phức tạp hay leo thang tranh chấp, ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định, gồm cả kềm chế hành động chẳng hạn chiếm đóng những đảo, bãi đá ngầm vốn hoang dã và những thực thể khác. Đồng thời giải quyết những bất đồng trong tinh thần xây dựng.
Qua những điều vừa liệt kê của DoC, ông Powell cho hay hãy đối chiếu với những gì Trung Quốc làm từ đầu năm 2023 đến nay:
Bắc Kinh dùng sức mạnh ngăn chặn không cho các tàu tiếp tế của Phi tiếp cận lực lượng của họ tại bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal), trắng trợn vi phạm các nguyên tắc phổ quát của luật lệ quốc tế, gồm cả UNCLOS. Lý do họ đưa ra là họ coi bãi đá ngầm Cỏ Mây trong vùng biển đặc quyền kinh tế của Phi lại nằm trong phạm vi chủ quyền ngang ngược “Lưỡi bò” họ tự tuyên bố nhưng không nước nào công nhận và tòa án quốc tế cũng bác bỏ.
Như vậy, theo ông Powell, hành động trong thực tế ngược hoàn toàn với các cam kết đã đặt bút ký cho thấy Bắc Kinh coi việc tham gia đàm phán chỉ là “trò hề”. Nói khác, nó cũng giống như dùng một miếng lá vả có nhiều chỗ lõm (fig leaf) che đậy (nhưng lại lòi ra) tham vọng chinh phục của đế quốc đỏ.
Theo ông mục tiêu tối thượng của Bắc Kinh có thể là kéo dài vô thời hạn các trò đàm phán cho tới khi họ kiểm soán hoàn toàn khu vực Biển Đông. Hoặc để họ đạt được một Bộ COC rất yếu và không thể thực thi hiệu quả để rồi họ đưa ra một thứ khác thay thế cho tất cả luật lệ quốc tế rồi kêu gọi các bên liên quan chấp nhận. Như vậy là giải quyết được các sự bất đồng giữa sự tuân thủ UNCLOS và một loạt những vi phạm của họ.
Ông Powell chỉ dẫn chứng một vài thí dụ liên quan đến tranh chấp giữa Phi Luật Tân với Trung Quốc trong khi Việt Nam vẫn phải nín nhịn không dám tiến hành các dự án dò tìm dầu khí trong phạm vi “Lưỡi bò”. Các tàu Hải giám và dân quân biển Trung cộng thường xuyên canh chừng các hoạt động của Việt Nam tại các vùng biển tranh chấp, nhất là bãi Tư Chính.
Tin tức mới đây cho hay ASEAN và Trung cộng bắt đầu đàm phán bản đọc thứ 3 của dự thảo COC.
