TIN THẾ GIỚI.
Tổng thống Ukraina đến Mỹ trình bày “kế hoạch giành chiến thắng” (RFI)
Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đến bang Pennsylvania, miền đông Hoa Kỳ, tối Chủ Nhật 22/09/2024. Sau khi phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, ngày 26/09, nguyên thủ Ukraina sẽ gặp tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng và đến Quốc Hội lưỡng viện. Đây là một chặng dừng quan trọng để ông Zelensky trình bày “kế hoạch giành chiến thắng” chấm dứt cuộc xâm lăng của Nga.
Mục tiêu quan trọng nhất trong chuyến đi lần này của nguyên thủ Ukraina là thuyết phục Mỹ cho phép sử dụng vũ khi tầm xa do phương Tây viện trợ để tấn công một số mục tiêu nằm ở sâu trong lãnh thổ Nga. Đây là điều mà đến nay tổng thống Biden vẫn từ chối. Anh và Đức, hai điểm tựa khác của Ukraina cũng tỏ ra rất thận trọng.
Thông tín viên Cerise Sudry Le-Du tại Kiev cho biết thêm về chương trình ngoại giao dầy đặc của ông Zelensky trong những ngày sắp tới tại Mỹ :
« ‘Chuyến đi này sẽ quyết định những gì sắp diễn ra trong mùa thu năm nay’. Tổng thống Zelensky cho biết như vậy tr’ên chiếc máy bay quân sự đưa ông đến Hoa Kỳ. Tổng thống Zelensky muốn trấn an người dân Ukraina rằng ông đấu tranh không ngưng nghỉ cho đất nước, ông sang New York, sau đó tới thủ đô Washington. Một chương trình làm việc kín đặc.
Tổng thống Ukraina sẽ phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, sau đó gặp tổng thống Biden ở Nhà Trắng, để trình bày kế hoạch mà ông gọi là để giành thắng lợi cho Ukraina. Có thể là kế hoạch này bao gồm cả việc kết nạp Ukraina vào khối NATO và kêu gọi phương Tây tăng viện trợ quân sự cho Kiev. Đặc biệt là Volodymyr Zelensky hy vọng sẽ thuyết phục được các đồng minh phương Tây cho phép Ukraina sử dụng tên lửa tầm xa để nhắm vào lãnh thổ Nga. Nhưng các nước yểm trợ cho Ukraina hiện vẫn còn rất do dự, bởi muốn tránh gia tăng căng thẳng với Matxcơva.
Ý thức được rằng kết quả bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 sắp tới mang tính rất quan trọng đối với Ukraina, ông Zelensky sẽ có những cuộc họp với hai ứng cử viên tổng thống Kamala Harris và Donald Trump ».
Chiến sự tại Ukraina
Còn tại Ukraina trong 24 giờ qua, Nga tiếp tục oanh kích vào các khu vực ở Kherson và Zaporijjia, miền nam Ukraina, làm ít nhất một người chết và hàng chục người bị thương. Kiev thông báo, hệ thống phòng không của Ukraina chận được một đợt tấn công bằng drone và tên lửa của Nga. Tại Matxcơva, bộ Quốc Phòng Nga cho biết đã chận được nhiều drone của đối phương nhắm vào các vùng Kursk và Belgorod, sát với biên giới Ukraina.
Liên quan đến Nga, theo nhiều nguồn tin thông thạo, Matxcơva dường như đã thất bại trong loạt phóng thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sarmat. Tháng 4/2022 tổng thống Vladimir Putin trình làng tên lửa đời mới RS -28 Sarmat và đánh giá đây là loại vũ khi lợi hại « chưa từng có ». Gần đây hơn, chủ tịch Hạ Viện Nga nhắc khéo phương Tây rằng chỉ cần 3 phút 20 giây, loại tên lửa lợi hại này bay thẳng đến Strasbourg, trụ sở của Nghị Viện Châu Âu. Nhưng hôm 22/09 truyền thông Nga chuyên về quốc phòng trên mạng Telegram đưa tin vụ thử nghiệm tên lửa RS-28 Sarmat tiến hành từ căn cứ Pletsetsk, cách thủ đô Matxcơva khoảng 800 km đã « thất bại ».
Tổng thống Ukraine nói với Liên Hiệp Quốc: Phải ép Nga chấp nhận hòa bình (VOA).
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm thứ Ba (24/9) nói với Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc rằng cuộc chiến giữa Nga và Ukraine không thể được giải quyết chỉ bằng các cuộc đàm phán, mà cần phải buộc Moscow chấp nhận hòa bình.
Ông Zelenskyy đã tìm kiếm sự ủng hộ của các nhà lãnh đạo phương Tây cho “kế hoạch chiến thắng” để chấm dứt cuộc chiến, vốn bắt đầu khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào đất nước ông vào tháng 2/2022.
Ông Zelenskyy nói cuộc chiến sẽ kết thúc vào một ngày nào đó nhưng không phải vì “ai đó đã chán chiến tranh” hay thông qua một cuộc trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin, ám chỉ đến đề xuất rằng Ukraine nhượng lại một số lãnh thổ mà Nga chiếm giữ để giải quyết xung đột.
“Cuộc chiến này không thể được giải quyết bằng các cuộc đàm phán. Cần phải hành động”, ông Zelenskyy nói, đồng thời cảm ơn các quốc gia đã hỗ trợ Ukraine.
“Putin đã phá vỡ rất nhiều chuẩn mực và quy tắc quốc tế đến mức bản thân ông ta sẽ không dừng lại, Nga chỉ có thể bị ép thì mới có hòa bình, và đó mới đúng là điều cần làm, buộc Nga phải chấp nhận hòa bình, với tư cách là kẻ xâm lược duy nhất trong cuộc chiến này, kẻ duy nhất vi phạm Hiến chương Liên Hiệp Quốc”, ông Zelenskyy nói.
Ông Zelenskyy chĩa mũi dùi vào Triều Tiên và Iran vì đã cung cấp vũ khí cho Nga trong cuộc chiến, gọi họ là “đồng phạm trên thực tế” của Moscow.
Ukraine đang phải đối mặt với một tương lai bất định. Nếu cựu Tổng thống Donald Trump thắng Phó Tổng thống Kamala Harris trong cuộc bầu cử Hoa Kỳ ngày 5/11, điều này sẽ dẫn đến việc định hình lại chính sách của Washington đối với Ukraine, quốc gia đang phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ về quân sự và tài chính của Hoa Kỳ. Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy một cuộc đua sít sao giữa hai ứng cử viên của Mỹ.
Hơn 2 năm rưỡi kể từ cuộc xâm lược, Nga kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine và đã tiến về phía đông.
Ông Zelenskyy từng nói rằng nếu kế hoạch của ông được phương Tây ủng hộ, nó sẽ có tác động lớn đến Moscow, bao gồm cả tác động tâm lý có thể giúp buộc ông Putin chấm dứt chiến tranh bằng biện pháp ngoại giao.
Ông Zelenskyy cho đến nay vẫn chưa nói nhiều về kế hoạch chiến thắng của mình, ngoại trừ việc nó sẽ đóng vai trò là cầu nối cho hội nghị thượng đỉnh hòa bình thứ hai do Ukraine dẫn đầu mà Kyiv muốn tổ chức và mời Nga tham dự vào cuối năm nay.
Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia đã lên tiếng tại cuộc họp để phản đối việc Hội đồng Bảo an gồm 15 thành viên tiếp đón ông Zelenskyy.
“Các nước phương Tây không thể kiềm chế được mà lại đầu độc bầu không khí một lần nữa, cố gắng lấp đầy thời gian bằng vấn đề Ukraine đã quá nhàm”, Đại sứ Nebenzia nói về cuộc họp.
Các nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Cộng và Hoa Kỳ cũng đã lời qua tiếng lại trong cuộc họp.
“Triều Tiên và Iran không phải là những bên duy nhất hỗ trợ và tiếp tay cho Nga”, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken phát biểu trước hội đồng. “Trung Cộng – một thành viên thường trực của hội đồng này – là nhà cung cấp hàng đầu các công cụ máy móc, vi điện tử và các mặt hàng khác mà Nga đang sử dụng để tái thiết, bổ sung, tăng cường cỗ máy chiến tranh và duy trì sự xâm lược tàn bạo của mình”.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Cộng Vương Nghị bác bỏ cáo buộc của Hoa Kỳ rằng việc Bắc Kinh ủng hộ Nga đang cho phép nước này tiếp tục chiến tranh ở Ukraine.
“Tôi muốn nói rõ rằng về vấn đề Ukraine, bất kỳ động thái nào đổ trách nhiệm cho Trung Cộng, hoặc tấn công và bôi nhọ Trung Cộng, đều là vô trách nhiệm và sẽ chẳng đi đến đâu cả”, ông nói với hội đồng.
Trong lần cuối phát biểu ở LHQ, ông Biden tìm cách xoa dịu căng thẳng Trung Đông (VOA)
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã có bài phát biểu cuối cùng trước các nhà lãnh đạo thế giới tại Liên Hiệp Quốc vào thứ Ba (24/9), tuyên bố rằng cuộc chiến của Nga ở Ukraine đã thất bại và vẫn có thể có được giải pháp ngoại giao giữa Israel và nhóm Hezbollah của Lebanon.
Trong khi còn bốn tháng nữa là hết nhiệm kỳ, ông Biden đã bước lên bục phát biểu màu xanh lá cây tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc trong lúc các cuộc chiến ở Ukraine, Dải Gaza và Sudan vẫn đang diễn ra ác liệt và có khả năng kéo dài hơn nhiệm kỳ tổng thống của ông, vốn sẽ kết thúc vào tháng 1.
Ông tìm cách xoa dịu căng thẳng khi cuộc chiến kéo dài gần một năm giữa Israel và các chiến binh Hamas ở Dải Gaza bị bao vây hiện đe dọa bao trùm Lebanon – nơi Israel đã tấn công hơn một nghìn mục tiêu của Hezbollah vào thứ Hai (23/9).
“Chiến tranh toàn diện không có lợi cho bất kỳ ai, ngay cả khi tình hình leo thang, một giải pháp ngoại giao vẫn khả dĩ”, ông phát biểu trước Đại hội đồng LHQ gồm 193 thành viên.
Trong tiếng vỗ tay, ông Biden kêu gọi Israel và Hamas hoàn tất các điều khoản của lệnh ngừng bắn ở Gaza và thỏa thuận thả con tin do Hoa Kỳ, Qatar và Ai Cập đưa ra.
Nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden cũng bị chi phối bởi cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào tháng 2/2022. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã có mặt tại hội trường để nghe ông Biden phát biểu và nhấn mạnh sự ủng hộ của Hoa Kỳ dành cho đất nước của ông.
“Tin tốt là cuộc chiến của Putin đã thất bại trong mục tiêu cốt lõi của ông ta. Ông ta đặt ra mục tiêu phá hủy Ukraine, nhưng Ukraine vẫn tự do”, ông Biden nói.
“Chúng ta không thể mệt mỏi, không thể ngoảnh mặt làm ngơ, và chúng ta sẽ không buông xuôi sự ủng hộ dành cho Ukraine, cho đến khi Ukraine giành chiến thắng với một nền hòa bình công bằng và lâu dài”, ông nói.
Nga kiểm soát gần 1/5 Ukraine, bao gồm khoảng 80% khu vực Donbas. Theo các blogger chiến tranh và truyền thông nhà nước Nga, lực lượng Nga đã bắt đầu tấn công thị trấn Vuhledar ở miền đông Ukraine, một thành trì đã kháng cự đà tấn công của Nga kể từ khi bắt đầu cuộc chiến.
Ông Biden dự kiến sẽ nghe ông Zelenskyy trình bày về một kế hoạch hòa bình mới của Ukraine khi họ gặp nhau tại Washington vào thứ Năm (26/9). Một quan chức Hoa Kỳ cho biết kế hoạch này có lẽ rất giống với các kế hoạch trước đây là kêu gọi thêm vũ khí và hỗ trợ cho cuộc kháng chiến của Ukraine.
Đẩy lùi Trung Cộng và Iran, những quốc gia ủng hộ cả Hamas và Hezbollah, đã chiếm phần lớn thời gian bài phát biểu của tổng thống Biden.
Ông Biden cho biết hôm thứ Ba (24/9) rằng tiến triển trong hòa bình ở Trung Đông sẽ đặt thế giới vào vị thế tốt hơn để giải quyết “mối đe dọa đang diễn ra do Iran gây ra”.
“Chúng ta phải cùng nhau không cho các lực lượng khủng bố ủy nhiệm của họ hoạt động… và đảm bảo rằng Iran sẽ không bao giờ, không bao giờ có được vũ khí hạt nhân”, ông nói.
Ông cho biết Hoa Kỳ đang tìm cách quản lý cạnh tranh với Trung Cộng một cách có trách nhiệm để không đi vào xung đột.
“Chúng tôi sẵn sàng hợp tác giải quyết các thách thức cấp bách”, ông nói. “Gần đây, chúng tôi đã nối lại hợp tác với Trung Cộng để ngăn chặn dòng chảy ma túy tổng hợp gây chết người. Tôi đánh giá cao sự hợp tác này. Điều này có ý nghĩa đối với người dân đất nước tôi và nhiều người khác trên khắp thế giới”.
Ông Biden cũng có những lời lẽ mạnh mẽ đối với các nhà lãnh đạo của các bên tham chiến ở Sudan: “Hãy chấm dứt cuộc chiến này ngay bây giờ”.
THÁCH THỨC ĐỐI VỚI TỔNG THỐNG TIẾP THEO CỦA HOA KỲ
Bài phát biểu của ông Biden tại Liên Hiệp Quốc là sự kiện trọng tâm trong chuyến công tác kéo dài hai ngày của ông tới New York, bao gồm bài phát biểu về khí hậu vào cuối ngày thứ Ba và cuộc họp vào thứ Tư với ông Tô Lâm, Tổng bí thư- Chủ tịch nước Việt Nam.
Ông Biden rất mong muốn tăng cường quan hệ với quốc gia Đông Nam Á chiến lược và là trung tâm sản xuất để chống lại Nga và Trung Cộng, hai nước mà Việt Nam cũng vẫn duy trì quan hệ.
Ukraine và Nga, Gaza, Iran và Trung Cộng đều được coi tiếp tục sẽ là thách thức đối với tổng thống tiếp theo, bất kể người kế nhiệm ông Biden là phó tổng thống Kamala Harris bên Dân chủ, hay cựu Tổng thống Donald Trump bên Cộng hòa.
Cách tiếp cận chính sách đối ngoại của bà Harris rất giống với ông Biden, mặc dù bà đã có giọng điệu cứng rắn hơn về hàng chục nghìn người Palestine thiệt mạng và cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Dải Gaza bị tàn phá bởi các cuộc tấn công của Israel.
Ông Trump, người có xu hướng cô lập hơn, không mấy nhiệt tình ủng hộ cuộc chiến của Ukraine nhằm đánh đuổi quân xâm lược Nga, và là người ủng hộ mạnh mẽ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người đã có sự rạn nứt với ông Biden.
Ông Biden đã bày tỏ sự ủng hộ kiên định đối với Israel trong nỗ lực tiêu diệt các chiến binh Hamas trên dải Gaza nhưng cho đến nay vẫn chưa thành công trong nỗ lực đàm phán thỏa thuận ngừng bắn đổi con tin và chưa có bước đột phá nào được nhìn thấy.
Dưới sự lãnh đạo của ông Biden, Hoa Kỳ đã chuyển hàng triệu đô la vũ khí của Mỹ cho Ukraine và tập hợp khối NATO đoàn kết đằng sau Kyiv. Nhưng cuộc xung đột phần lớn đang bế tắc khi Nga vẫnchiếm giữ các khu vực miền đông Ukraine mà họ đã chiếm được vào đầu cuộc chiến.
Trung Đông: Lần đầu tiên Hezbollah bắn tên lửa đạn đạo về phía Tel Aviv, Israel (RFI)
Hôm 25/09/2024, phong trào Hezbollah ở Liban, thân Iran và ủng hộ tổ chức Hồi Giáo Palestine Hamas, tuyên bố đã phóng tên lửa đạn đạo về hướng Tel Aviv, Israel. Tuy nhiên, phía Israel cho biết đã bắn chặn được tên lửa này.
Từ Jerusalem, thông tín viên Michel Paul cho biết cụ thể :
Lần đầu tiên kể từ khi xung đột nổ ra, lực lượng Hezbollah đã phóng một tên lửa về phía Tel Aviv, khiến các còi báo động vang lên khắp thành phố và hơn 1 triệu người Israel phải lui vào nơi trú ẩn vào đúng 06 giờ 30 phút sáng nay.
Theo quân đội Israel, tên lửa địa đối địa bắn đi từ Liban nhắm vào miền trung Israel, nhưng đã bị hệ thống phòng không David’s Sling đánh chặn. Tổ chức Hồi Giáo Shia ở Liban đã nhận trách nhiệm về vụ bắn tên lửa và khẳng định là nhắm vào căn cứ tình báo Glilot ở phía bắc Tel Aviv, nơi có trụ sở của Mossad, cơ quan mật vụ Israel, được cho là đã kích nổ máy nhắn tin và bộ đàm của chiến binh Hezbollah vào tuần trước. Không quân Israel còn thông báo đã phát hiện tên lửa được phóng đi từ Nafakhiyeh ở Liban và Nhà nước Do Thái đã phá hủy bệ phóng.
Trước những diễn biến leo thang căng thẳng này, thủ tướng Israel đã quyết định rút ngắn hơn nữa chuyến đi New York. Ông Netanyahu sẽ đến Liên Hiệp Quốc vào ngày mai, và sẽ phát biểu trước Đại Hội Đồng vào thứ Sáu.
Nhân đi dự Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc tại New York, Hoa Kỳ, ngoại trưởng ba nước Ai Cập, Irak và Jordanie, hôm nay, đã ra thông cáo chung lên án “Israel đang đẩy toàn bộ khu vực Trung Đông vào một cuộc chiến toàn diện”.
Tổng thống Iran muốn thảo luận với phương Tây về chiến tranh Ukraina (RFI)
Tân tổng thống Iran Masoud Pezeshkian hôm 23/09/2024, tuyên bố muốn thảo luận với các nước phương Tây về chiến tranh Ukraina, khẳng định Teheran không hề cung cấp vũ khí cho Nga, quốc gia mà ông lên án hành động “xâm lược”.
Phát biểu trong một cuộc tọa đàm với các phóng viên bên lề Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, tổng thống Iran Pezeshkian tuyên bố: “ Chúng tôi sẵn sàng đối thoại và đàm phán với các nước châu Âu và Hoa Kỳ. Chúng tôi chưa bao giờ đồng tình với cuộc tấn công (của Nga) vào lãnh thổ Ukraina”.
Trả lời RFI Pháp ngữ, ông Thierry Coville, chuyên gia về Iran, nhận định, ngay cả trong hồ sơ hạt nhân, lập trường của tân tổng thống Pezeshkian cũng khác với những lãnh đạo tiền nhiệm:
“Ngay từ khi tranh cử tổng thống Iran, ông Masoud Pezeshkian đã bày tỏ quan điểm khác với các đối thủ bảo thủ khi tuyên bố rằng, nếu các biện pháp trừng phạt tác động nặng nề đối với nền kinh tế thì phải chấp nhận đối thoại về hồ sơ hạt nhân để giảm nhẹ những trừng phạt đó.
Khó khăn lớn nhất không phải là thương lượng với các nước châu Âu, mà là thương lượng với Hoa Kỳ. Nhưng nước Mỹ thì hiện đang trong giai đoạn tranh cử tổng thống. Theo tôi, điều quan trọng đối với tân tổng thống Iran là có được các mối liên lạc không chính thức. Tôi nghĩ là ông ấy muốn đàm phán với một tổng thống Dân Chủ hơn là với một tổng thống Cộng Hòa.
Dĩ nhiên là còn nhiều ẩn số, nhưng điều quan trọng là nối lại đối thoại về hạt nhân. Nhiều người, nhất là tại Iran, cho rằng thỏa thuận năm 2015 đã hết giá trị, phải tìm ra những cơ sở mới, một khuôn khổ mới cho một thỏa thuận mới giữa Iran với các nước phương Tây, đặc biệt là với Hoa Kỳ.”
Cho tới nay, các chính phủ phương Tây vẫn cáo buộc Iran cung cấp các drone và tên lửa cho Nga để sử dụng trong cuộc chiến tranh Ukraina, cáo buộc mà Teheran đã bác bỏ. Hôm qua, một lần nữa tổng thống Pezeshkian khẳng định Iran không hề giao bất cứ vũ khí gì cho Nga.
Căng thẳng giữa Iran và phương Tây đã gia tăng gần đây sau khi Pháp, Anh, Đức thông báo các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran, bị cáo buộc là đã cung cấp cho Nga những tên lửa có thể được sử dụng để tấn công sâu hơn vào lãnh thổ Ukraina. Chính quyền Kiev đã dọa cắt đứt bang giao với Teheran do việc cung cấp những tên lửa đó.
Trung Đông: Israel oanh kích dữ dội miền nam Liban để trả đũa vụ Hezbollah tấn công tên lửa ồ ạt (RFI)
Cơ quan thông tấn chính thức của Liban (ANI) hôm 23/09/2024, cho biết quân đội Israel đã tiến hành hơn 80 cuộc không kích chỉ trong vòng nửa giờ nhằm vào các khu vực phía nam và đông của Liban. Người dân ở Beyrouth và một số khu vực đã nhận được tin nhắn của Israel yêu cầu họ “nhanh chóng sơ tán khỏi nơi ở” vì các cuộc tấn công nhắm vào phong trào Hồi giáo Hezbollah sẽ còn “tiếp tục trong tương lai gần”.
Về phần mình, cuối tuần qua, lực lượng Hezbollah cũng lần đầu sử dụng các loại tên lửa hạng nặng để tấn công sâu vào lãnh thổ Israel. Từ Beyrouth, thông tín viên RFI Paul Khalifeh tường thuật tình hình :
“Sau khi hứng chịu những thiệt hại nặng nề, đặc biệt là ban chỉ huy lực lượng đặc nhiệm trong tuần qua, phong trào Hezbollah đã đáp trả hôm Chủ Nhật, đưa vào sử dụng trên chiến trường một loại tên lửa hạng nặng tầm xa mới.
Trong loạt thông cáo, đảng của Hassan Nasrallah đã nhận trách nhiệm về các vụ oanh kích vào căn cứ không quân Ramat David, cách thành phố Haifa, miền bắc Israel 20 km về phía đông nam. Họ cũng tuyên bố đã nã pháo vào trụ sở công ty Rafael thuộc tổ hợp công nghiệp quân sự Israel, ở phía bắc thành phố này.
Đây là lần đầu tiên Hezbollah bắn khoảng một trăm tên lửa Fadi 1, có tầm bắn 80 km và Fadi 2, 105 km, cũng như hàng chục đạn pháo katyusha. Trong các thông cáo, lực lượng này cho biết đã mở rộng các cuộc tấn công vào sâu 55 km bên trong lãnh thổ Israel, nhằm đáp trả vụ hàng nghìn thiết bị liên lạc mà các thành viên Hezbollah sử dụng bị phát nổ hôm thứ Ba và thứ Tư tuần trước.
Về phần mình, lực lượng không quân Israel đã tăng cường oanh kích trước và sau các cuộc tấn công của Hezbollah. Máy bay và drone của Israel đã thực hiện khoảng 60 cuộc tấn công chỉ riêng tại quận Nabatiyé, miền nam Liban, và hàng chục cuộc tấn công khác ở đồng bằng phía đông Bekaa.”
Liên Hiệp Quốc thông qua hiệp ước xây dựng “tương lai tốt đẹp” cho nhân loại (RFI)
Ngày 22/09/2024, tại New York, các nước thành viên Liên Hiệp Quốc tham dự “Thượng đỉnh vì tương lai”, theo sáng kiến của tổng thư ký Antonio Guterres, đã thông qua “Hiệp ước vì tương lai” thế giới, với một loạt các biện pháp nhằm mang lại “một tương lai tốt đẹp nhất” cho nhân loại đang bị tác động bởi chiến tranh, nghèo đói và hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Không ngăn cản việc thông qua hiệp ước, Nga và các đồng minh Belarus, Iran, Bắc Triều Tiên, Nicaragua và Syria đã bày tỏ sự phản đối văn kiên chung, đòi bổ sung các nội dung nhấn mạnh rằng Liên Hiệp Quốc không thể can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia.
Thông tín viên Julien Chavanne tại New York tường trình:
Như điều mà các nhà ngoại giao lo ngại tại Liên Hiệp Quốc lần này đó là ngay cả trên một chủ đề dễ đồng thuận là tương lai của hành tinh mà chia rẽ vẫn bao trùm.
Khi thứ trưởng Ngoại Giao Nga phát biểu, đó là để ngầm phá sáng kiến của Liên Hiệp Quốc. Ông Serguei Verchinine chỉ trích : « Không một đề nghị nào của chúng tôi được thỏa mãn. Đó không phải cái gọi là chủ trương đa phương mà ở đây nhiều người thích nói đến. »
Dẫu sao hiệp ước vì tương lai thế giới cũng được thông qua. Văn kiện gồm 20 trang, trong đó cụm từ « chúng ta phải nỗ lực gấp bội » lặp lại thường xuyên. Sau 18 tháng thương lượng và sửa đổi nhiều phiên bản, nội dung văn kiện vẫn thiếu tham vọng, không có cam kết cụ thể hay trừng phạt gì, chẳng hạn như về vấn đề môi trường.
Nhưng theo lãnh đạo Liên Hiệp Quốc, ông Antonio Guterres, điều cốt lõi là chứng minh được cộng đồng quốc tế vân còn đi đến được nhất trí, ngay cả đối với một hiệp ước còn chưa rõ ràng. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc nói : « Chúng ta có mặt ở đây để đưa chủ nghĩa đa phương thoát khỏi bờ vực. Chúng ta cần những quyết định khó khăn để trở lại đúng hướng. Các cuộc xung đột đang hoành hành và gia tăng liên tiếp. »
Vừa mới khởi động, Đại Hội Đồng đã ghi dấu ấn bằng sự phản đối rõ rệt của Nga và các đồng minh của họ.
Bộ Tứ – QUAD bày tỏ quan ngại về Biển Đông, lên án chương trình tên lửa Bắc Triều Tiên (RFI)
Kết thúc cuộc họp thượng đỉnh Đối thoại An ninh Bốn bên – QUAD, lãnh đạo bốn nước Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và Ấn Độ trong thông cáo chung ngày 21/09/2024, bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình Biển Đông, lên án Bắc Triều Tiên thử tên lửa, đồng thời cam kết mở rộng đối tác an ninh hàng hải.
Đúng như những gì giới truyền thông đã đưa từ hôm qua, tại cuộc họp thượng đỉnh, lãnh đạo bốn nước đã nhất trí tăng cường quan hệ đối tác giữa các lực lượng bảo vệ bờ biển, hợp tác các hoạt động hậu cần quân sự. Điểm mới trong thượng đỉnh lần này là bốn bên cam kết mở rộng hợp tác y tế, chi 150 triệu đô la cho chương trình tiêm ngừa HPV, sàng lọc và điều trị chứng bệnh ung thư tử cung cho vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Trong thông báo chung sau cuộc họp thượng đỉnh được tổ chức tại tư dinh của tổng thống Joe Biden, ở Wilmington, bang Delaware, các nhà lãnh đạo Úc, Mỹ, Nhật và Ấn Độ bày tỏ « quan ngại về tình hình tại các vùng Biển Đông và Biển Hoa Đông ».
Tránh nêu đích danh Trung Cộng, bốn lãnh đạo này lên án « những hành động cưỡng bức và hăm dọa » ở Biển Đông. Bằng những lời lẽ chung chung giống như bao dịp khác, một lần nữa, họ khẳng định khu vực này vẫn phải « tự do và mở rộng », khi viện dẫn đến những « thách thức » địa chính trị.
Tuy nhiên, theo AFP, trong cuộc họp lẽ ra là kín và giới báo chí không được tiếp cận, nhưng do micro vẫn được mở trong một thời gian ngắn, tổng thống Mỹ Joe Biden đã khẳng định với thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, thủ tướng Úc Anthony Albanese và thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi rằng, « Trung Cộng tiếp tục hành xử hung hăng, thử thách chúng ta trên toàn khu vực, và điều này thấy rõ ở Biển Đông, Biển Hoa Đông, Biển Nhật Bản, Nam Á và eo biển Đài Loan ».
Ông Biden nói thêm là tin rằng chủ tịch Trung Cộng « Tập Cận Bình đang tìm cách tập trung vào các thách thức kinh tế trong nước và giảm thiểu sự hỗn loạn trong các mối quan hệ ngoại giao của Trung Cộng », và theo quan điểm của ông, lãnh đạo Trung Cộng « đang tìm cách mua cho mình một số không gian ngoại giao để theo đuổi một cách hung hăng các lợi ích của Trung Cộng ».
Ngoài ra, thông cáo chung của Bộ Tứ còn lên án các cuộc thử nghiệm tên lửa của Bắc Triều Tiên, và thể hiện mối « quan ngại sâu sắc về việc nhiều quốc gia tăng cường hợp tác quân sự » với Bình Nhưỡng. AP nhắc lại, Hoa Kỳ đã cho công bố các phát hiện tình báo cho thấy Bắc Triều Tiên và Iran đã cung cấp tên lửa đạn đạo cùng nhiều loại vũ khí khác để Nga sử dụng trên chiến trường Ukraina. Điều này càng khẳng định xu hướng Matxcơva thắt chặt quan hệ quân sự với Bình Nhưỡng và Teheran.
Philippines tố trực thăng hải quân Trung Cộng bám đuôi máy bay trong khi tuần tra (VOA)
Philippines hôm thứ Tư (25/9) nói máy bay của cục nghề cá của họ đã bị một trực thăng hải quân Trung Cộng bay sát và tiếp cận khi đang tuần tra gần Bãi cạn Scarborough có tranh chấp, trong một cuộc đối đầu khác giữa hai quốc gia đang có tranh chấp lãnh thổ gay gắt.
Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines (NSC) cho biết vụ việc xảy ra vào thứ Hai (23/9) và máy bay của họ vẫn có thể hoàn thành nhiệm vụ.
Đây là vụ việc mới nhất trong loạt vụ đụng độ trên không và trên biển giữa hai nước đang đối đầu về các khu vực tranh chấp ở Biển Đông, bao gồm Bãi cạn Scarborough, một trong những thực thể bị tranh giành quyết liệt nhất ở châu Á, nơi đã bị lực lượng hải cảnh Trung Cộng chiếm đóng trong hơn một thập kỷ.
NSC nói trong một tuyên bố rằng hành động của Trung Cộng đã vi phạm các quy định về an toàn hàng không.
Đại sứ quán Trung Cộng tại Manila không trả lời lập tức yêu cầu bình luận của Reuters về lời kể của phía Philippines.
Trong một diễn biến riêng biệt, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines hôm thứ Tư đã yêu cầu Trung Cộng rút tàu khỏi vùng đặc quyền kinh tế, tức EEZ, của nước này và cáo buộc Bắc Kinh cố gắng can thiệp vào các hoạt động quốc phòng của mình, bao gồm cả việc Manila sử dụng bệ phóng tên lửa tầm trung của Mỹ để huấn luyện.
Tuần trước, Reuters đưa tin Mỹ không có kế hoạch ngay lập tức rút hệ thống tên lửa Typhon, vốn có thể được trang bị tên lửa hành trình có khả năng tấn công các mục tiêu của Trung Cộng.
Trung Cộng đã bày tỏ quan ngại về việc triển khai hệ thống Typhon tại Philippines, cáo buộc Washington đang thúc đẩy chạy đua vũ trang.
“Việc triển khai này là động thái quay ngược bánh xe lịch sử. Nó đe dọa nghiêm trọng đến an ninh của các nước trong khu vực, kích động xung đột địa chính trị và đã khơi dậy sự lo ngại và cảnh giác cao độ của các nước trong khu vực”, Đại sứ quán Trung Cộng tại Manila nói hôm thứ Tư, đồng thời nhắc lại lời kêu gọi rút hệ thống này đi.
Trung Cộng có tên lửa tầm trung tiên tiến riêng, là một phần của kho vũ khí tên lửa đạn đạo quy ước rộng lớn của họ.
Hôm thứ Tư, Trung Cộng cho biết họ đã thực hiện thành công một vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa hiếm hoi vào Thái Bình Dương, động thái có khả năng làm dấy lên mối quan ngại của quốc tế về việc xây dựng kho vũ khí hạt nhân của nước này.
Tổng tư lệnh quân đội Philippines Romeo Brawner hôm thứ Tư nói nếu được theo ý mình, thì “Tôi muốn có hệ thống tên lửa Typhon ở Philippines mãi mãi”.
Biển Đông: Số tàu Trung Cộng tại các vùng tranh chấp với Philippines cao nhất từ đầu năm (RFI)
Theo Hải Quân Philippines, số lượng tàu Trung Cộng tập trung tại Biển Tây Philippines, tức khu vực mà Philippines đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông, trong tuần vừa qua, 17 đến 23/09/2024, tăng lên thành 251, ‘‘cao nhất từ đầu năm đến nay’’.
Trang mạng Hồng Kông South China Morning Post hôm nay, 25/09, dẫn lại thông báo của chuẩn đô đốc Roy Vincent Trinidad, phát ngôn viên của Hải Quân Philippines, theo đó đã có 28 tàu hải cảnh, 16 tàu chiến của Hải quân, 204 tàu dân quân biển Trung Cộng và ba tàu nghiên cứu và khảo sát. Số lượng tàu nói trên cao hơn hẳn so với 157 tàu trong tuần trước đó, từ ngày 10 đến ngày 16/09.
Phát ngôn viên Hải quân Philippines cho biết, số lượng tàu Trung Cộng phát hiện được gần khu vực bãi cạn Sa Bin là ở mức cao nhất, kể từ khi tàu tuần duyên Philippines BRP Teresa Magbanua rời đi vào giữa tháng 9/2024.
Bãi cạn Sa Bin, cách đảo lớn Palawan khoảng 146 km về phía tây, là điểm trung chuyển tiếp tế của Philippines cho bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal), cách đó khoảng 65 km.
Chuẩn đô đốc Trinidad, phát ngôn viên của Hải Quân Philippines, tỏ ra không ngạc nhiên trước sự gia tăng về số lượng tàu thuyền Trung Cộng tại đây. Theo ông, số lượng tàu này nằm trong khả năng triển khai của Hạm đội Nam Hải của Trung Cộng.
Bắc Kinh tố cáo tàu Philippines ngăn cản tàu khảo sát Trung Cộng
Tân Hoa Xã Trung Cộng hôm nay, 25/09, tố cáo nhiều tàu của Hải Quân và của tuần duyên Phillippines áp sát một tàu khảo sát của Trung Cộng ở Biển Đông sáng hôm qua, nhưng không nói rõ là tại địa điểm cụ thể nào. Theo các nhân viên tàu Hải Dương Địa Chất 12 (Ocean Geology 12) của Trung Cộng, một pháo hạm Philippines đã di chuyển ngoằn ngoèo xung quanh tàu.
Trước đó, vào ban đêm, một tàu Philippines mang số hiệu 298 đã cố tình che tên trên mũi tàu, tắt đèn và hệ thống nhận dạng tự động, vượt qua trước mũi tàu nghiên cứu của Trung Cộng cách đó khoảng 300 mét với tốc độ cao và không trả lời liên lạc vô tuyến từ tàu Trung Cộng.
TIN VIỆT NAM.
Ông Tô Lâm chia sẻ tầm nhìn VN về xoá bỏ áp bức, bóc lột, xây dựng thế giới hoà bình
Trên cương vị chủ tịch nước Việt Nam, ông Tô Lâm phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc hôm 24/9 ở New York, Mỹ, trong đó ông chia sẻ tầm nhìn của Việt Nam về xoá bỏ áp bức, bóc lột và xây dựng thế giới hoà bình, tốt đẹp.
Không chỉ nắm chức chủ tịch nước, ông Tô Lâm hiện cũng là tổng bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam, chức vụ có thực quyền quyết sách cao nhất của đất nước.
Việc ông kiêm nhiệm hai chức danh hàng đầu cùng một lúc khi đến Mỹ tham gia các hoạt động tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) và có lịch gặp Tổng thống Mỹ vào ngày 25/9 đã được Đại sứ Việt Nam tại LHQ Đặng Hoàng Giang nêu bật trong một bản tin của Thông tấn xã Việt Nam.
Ông Giang nhấn mạnh rằng “Đây là lần đầu tiên Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tham dự trực tiếp kỳ họp Đại hội đồng LHQ và cũng là hoạt động ngoại giao đa phương đầu tiên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại tổ chức quốc tế toàn cầu LHQ”.
Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng hôm 24/9, ông Tô Lâm lưu ý rằng ở vị trí hàng đầu, từ góc nhìn của Việt Nam, “hoà bình, ổn định là nền tảng để kiến tạo tương lai thịnh vượng”, vì vậy, “cần thúc đẩy tuân thủ luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ ở tất cả các quốc gia, trước hết là các nước lớn”.
“Mỗi quốc gia cần hành xử có trách nhiệm, tuân thủ cam kết của chính mình, tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ; trong đó có các nguyên tắc cơ bản về giải quyết hoà bình các tranh chấp, không sử dụng và đe dọa sử dụng vũ lực, bình đẳng về chủ quyền, tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của nhau; tôn trọng thể chế chính trị mỗi nước đã lựa chọn và được nhân dân ủng hộ”, ông Lâm nói.
Ông Tô Lâm không đề cập đến cuộc chiến tranh xâm lược của Nga ở Ukraine, các hành vi hung hăng, lấn át của Trung Quốc ở Biển Đông, hay cuộc chiến mà Israel đang thực hiện ở Dải Gaza và ở biên giới với Lebanon…
Điều thứ hai được nhà lãnh đạo Việt Nam kêu gọi là cộng đồng quốc tế cần “chú trọng hỗ trợ các quốc gia đang phát triển, chậm phát triển, đặc biệt về nguồn vốn ưu đãi, chuyển giao công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo thuận lợi về đầu tư, thương mại, giảm gánh nặng nợ cho các nước nghèo”.
Tiếp đến, người đứng đầu đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam đề nghị “sớm thiết lập những khuôn khổ quản trị toàn cầu thông minh với tầm nhìn dài hạn về khoa học-công nghệ, nhất là công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo”.
Ông Tô Lâm cũng đề nghị “cải tổ các cơ chế đa phương, nhất là hệ thống LHQ và các thể chế tài chính-tiền tệ quốc tế đảm bảo tốt hơn tính đại diện, công bằng, minh bạch”.
Trong phần cuối bài phát biểu, nhà lãnh đạo Việt Nam nhấn mạnh tới thông điệp “Chỉ khi đoàn kết, hợp tác, tin cậy, chung sức, đồng lòng, chúng ta mới có thể xây dựng thành công thế giới hoà bình, phát triển bền vững và phẩm giá con người cho các thế hệ hiện tại và mai sau, để không ai bị bỏ lại phía sau”.
Tiếp sau hoạt động tại LHQ, vào ngày 25/9, ông Tô Lâm sẽ gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden. Theo một bản tin của Reuters, trong con mắt của chính quyền Mỹ thời ông Biden, Việt Nam được xem là một đất nước chiến lược ở Đông Nam Á kiêm một trung tâm sản xuất-chế tạo mà Mỹ muốn làm sâu sắc thêm mối quan hệ để làm đối trọng với Nga và Trung Quốc, trong khi chính Việt Nam vẫn duy trì quan hệ với hai nước đó. (VOA)
Ông Tô Lâm gặp các đại diện doanh nghiệp Mỹ, Meta cam kết mở rộng đầu tư vào Việt Nam
Bên lề hội nghị của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, hôm 23/9, Tổng bí thư – Chủ tịch nước Tô Lâm trong cuộc gặp với các đại diện tập đoàn lớn ở Mỹ tại New York đã cam kết sẽ thúc đẩy nền kinh tế số nội địa, kêu gọi các hãng lớn của Mỹ đầu tư vào nghiên cứu ở Việt Nam.
Theo báo Nhà nước, tại cuộc gặp giữa ông Tô Lâm với đại diện của Meta (Facebook), Chủ tịch phụ trách Đối ngoại Toàn cầu của Tập đoàn Meta, ông Nick Clegg cho biết tập đoàn này có kế hoạch sản xuất các sản phẩm kính thực tế ảo Metaverse tại Việt Nam.
Ông Tô Lâm đề nghị Meta tiếp tục trao đổi với các cơ quan, đối tác phía Việt Nam, đặc biệt là Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia để thúc đẩy triển khai các hoạt động hợp tác cụ thể trong các lĩnh vực khoa học công nghê, đổi mới sáng tạo, AI, Internet vạn vật (IoT).
Trong cuộc gặp với Phó Chủ tịch phụ trách quan hệ Chính phủ toàn cầu của Tập đoàn Apple, ông Nick Ammann, ông Tô Lâm đề nghị Apple và các đối tác hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam, nâng cao năng lực sản xuất và tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu; nghiên cứu thành lập trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC); nghiên cứu khả cung cấp các suất học bổng tài năng cho các sinh viên Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ thông tin, lập trình, điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI)….
Tại một diễn đàn doanh nghiệp nằm trong loạt sự kiện được tổ chức ở New York nhân chuyến làm việc này, ông Tô Lâm đã ký một loạt các thỏa thuận hợp tác với các tập đoàn năng lượng, trí tuệ nhân tạo và trung tâm dữ liệu của Mỹ, theo thông tin từ Chính phủ Việt Nam.
Trong các thỏa thuận được ký kết có bản ghi nhớ về chuyển giao công nghệ giữ Tập đoàn Kellogg Brown & Root và PetroVietnam, hợp tác khí hóa lỏng giữa PetroVietnam và Exelerate Energy, xây dựng trung tâm dữ liệu và trí tuệ thông minh giữa Tập đoàn Sovico và Supermicro.
Nhân dịp này, Tập đoàn Vietjet của tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo đã ký thỏa thuận hợp tác 1,1 tỷ đô la với Honeywell Aerospace Technologies. Theo đó, công ty của Mỹ sẽ cung cấp các thiết bị điện tử hàng không và dịch vụ kỷ thuật hàng không cho đội tàu bay của Vietjet. (RFA)
Văn Bút Mỹ kêu gọi TT Biden nêu vấn đề tự do biểu đạt với ông Tô Lâm
Tổ chức Văn Bút Hoa Kỳ kêu gọi Tổng thống Joe Biden và chính phủ Hoa Kỳ hãy đưa vấn đề nhân quyền vào tâm điểm trong quan hệ ngoại giao với Việt Nam khi tiếp Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm. Tổ chức này nói rằng nếu ông Lâm muốn chứng minh cam kết của mình đối với vai trò lãnh đạo toàn cầu, trước tiên ông phải thực thi nhân quyền tại quốc gia của mình.
Văn Bút Hoa Kỳ (PEN America) “cảm thấy nhẹ nhõm” khi nghe tin nhà hoạt động, nhà bình luận trực tuyến và nhà thơ Trần Huỳnh Duy Thức được trả tự do ngay trước khi ông Lâm khởi hành cho chuyến công tác tại Mỹ và dự phiên họp lần thứ 79 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) và dự kiến ông sẽ gặp ông Biden vào ngày 25/9, tổ chức này cho biết trong một tuyên bố hôm 23/9.
Tại cuộc họp báo vào chiều ngày 24/9, Nhà Trắng cho hay Tổng thống Biden sẽ gặp Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm vào ngày 25/9 bên lề phiên họp của LHQ. “Chủ tịch nước Việt Nam mới nhậm chức cách đây 4 tháng, và cuộc gặp này sẽ là cơ hội quan trọng để hai nhà lãnh đạo thảo luận về mối quan tâm chung của chúng ta đối với sự ổn định và thịnh vượng ở Đông Nam Á”, Nhà Trắng nói.
Theo Văn Bút Mỹ, ông Thức, bị bắt vào năm 2009 và bị kết án 16 năm tù vì những bài viết về cải cách chính phủ, được thả trước hạn tù 8 tháng hôm 21/9 cùng với nhà hoạt động vì khí hậu Hoàng Thị Minh Hồng và luật sư Hoàng Ngọc Giao.
“Mặc dù việc ông Trần Huỳnh Duy Thức được trả tự do là điều tuyệt vời, nhưng thật là vô lý khi ông phải ngồi tù hơn 15 năm qua vì những bài viết của mình”, Văn Bút Mỹ đưa ra nhận xét.
Tổ chức này một lần nữa kêu gọi chính phủ Việt Nam trả tự do cho tất cả các nhà văn, nhà báo và nhà hoạt động bị cầm tù vì những phát biểu của họ.
“Tự do ngôn luận là điều cần thiết cho một xã hội thịnh vượng, công bằng và thúc đẩy nhân quyền, trách nhiệm giải trình và tiến bộ”, Văn Bút Mỹ nhấn mạnh. “Nếu Chủ tịch nước Tô Lâm muốn chứng minh cam kết của mình đối với vai trò lãnh đạo toàn cầu, trước tiên ông phải ưu tiên và thực thi nhân quyền ở đất nước mình”.
“Chúng tôi cũng kêu gọi Tổng thống Biden và chính phủ Hoa Kỳ đưa vấn đề nhân quyền vào trọng tâm của quan hệ ngoại giao với Việt Nam và vận động trả tự do cho những người khác vẫn đang bị giam giữ bất công”, bà Anh-Thu Vo, Giám đốc nghiên cứu và vận động của PEN America, đưa ra kiến nghị.
Theo Chỉ số Tự do sáng tác của PEN America năm 2023, Việt Nam là quốc gia giam giữ nhiều tác giả thứ ba thế giới, sau Trung Quốc và Iran và ngang bằng với Ả rập Xê út.
Năm 2023, Việt Nam giam giữ 19 tác giả, trong đó có bà Phạm Đoan Trang, người đoạt giải Tự do Sáng tác của PEN/Barbey năm 2024. Dịp này, Văn Bút Mỹ nhắc lại lời kêu gọi chính phủ Việt Nam hủy bỏ mọi cáo buộc đối với bà Phạm Đoan Trang và tất cả các tác giả và nhà bất đồng chính kiến bị giam giữ vì quyền tự do ngôn luận của họ.
VOA đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Việt Nam và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đề nghị họ đưa ra bình luận về lời kêu gọi của Văn Bút Mỹ, nhưng chưa được phản hồi.
Từ trước đến nay, chính phủ Việt Nam “khẳng định chính sách nhất quán về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người”, và khi bị quốc tế chỉ trích rằng nước này vi phạm nhân quyền, Hà Nội thường đáp trả rằng đó là những “nhận định không khách quan”, dựa trên những thông tin “không chính xác” về tình hình thực tế của Việt Nam. (VOA)
Việt Nam: Hai nhà hoạt động được trả tự do trước chuyến đi Mỹ của chủ tịch nước Tô Lâm
Ít giờ trước chuyến đi Mỹ dự Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc của chủ tịch nước, tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, ngày 21/09/2024, chính quyền Việt Nam đã trả tự do trước thời hạn cho hai nhà hoạt động, bà Hoàng Thị Minh Hồng và ông Trần Huỳnh Duy Thức. Cũng ngày hôm qua, khoảng 100 trí thức, nhà nghiên cứu quốc tế và Việt Nam gửi thư ngỏ ‘‘phản đối việc bắt giam nhà báo Huy Đức’’.
Theo AFP, nhà tranh đấu môi trường Hoàng Thị Minh Hồng, 52 tuổi, người sáng lập tổ chức phi chính phủ ChangeVN (Centre of Hands-on Actions and Networking for Growth and Environment), đã bất ngờ được trả tự do hôm thứ Sáu, 20/06. Bà Hồng được tạp chí Forbes năm 2019 ghi nhận là một trong 50 phụ nữ có ảnh hưởng nhất tại Việt Nam. Tổ chức Change được lập ra ‘‘nhằm mục đích khuyến khích người dân Việt Nam, nhất là giới trẻ nỗ lực hành động vì các vấn đề khẩn cấp về môi trường, đặc biệt về biến đổi khí hậu, nạn buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã, và ô nhiễm’’. Bà Hoàng Thị Minh Hồng bị bắt tháng 06/2023 và bị kết án 3 năm tù với tội danh ‘‘trốn thuế’’. Trả lời AFP, người chồng Hoàng Vinh Nam cho biết vợ ông sức khỏe tốt.
Người thứ hai được trả tự do cùng ngày là ông Trần Huỳnh Duy Thức, cựu tổng giám đốc Công ty Dịch vụ điện thoại internet OCI, 58 tuổi, một nhà tranh đấu nổi tiếng tại Việt Nam. Ông Thức bị bắt năm 2010, bị kết án 16 năm tù với cáo buộc ‘‘âm mưu lật đổ chính quyền’’. Ông Trần Huỳnh Duy Thức đã được đưa thẳng từ trại giam lên máy bay trở về thành phố Hồ Chí Minh, nơi gia đình ông sinh sống. Trả lời AFP, luật sư Lê Công Định cho biết : ông Thức gầy đi, tóc bạc trắng nhưng tinh thần vững chãi.
Về quyết định trả tự do trước thời hạn cho hai nhà hoạt động nói trên, trả lời RFI Việt ngữ, nhà nghiên cứu Nguyễn Quang A nhận định :
‘‘…Chúng tôi rất hoan nghênh chuyện thả tù nhân chính trị, hoặc để một nhà hoạt động nào đấy đi ra nước ngoài. Tôi nghĩ là về mặt con người là rất tốt, nhưng giả sử như việc này không dưới sức ép của sự mặc cả thì còn tốt hơn rất nhiều.
Chúng ta có thể quan sát được từ rất lâu rồi những chuyện mặc cả như vậy. Trước một cuộc viếng thăm nào đó của lãnh đạo cao cấp Việt Nam, thường trong việc chuẩn bị họ có thảo luận với nhau, mặc cả với nhau chuyện này chuyện kia. Chuyện trả tự do cho anh Trần Huỳnh Duy Thức và chị Hồng vào đúng lúc ông Tô Lâm ông ấy bắt đầu đi sang Mỹ, tôi nghĩ là kết quả của một sự mặc cả. Với giới các nhà hoạt động chúng tôi thường quen quan sát những cách xử sự như vậy…. Cũ, rất cũ rồi !
Lẽ ra người ta có thể thả tù nhân chính trị vào dịp khác. Thí dụ như mùng 2 tháng 9 chẳng hạn, thì tôi nghĩ là có ý nghĩa hơn nhiều. Nó sẽ cho thấy là có thể có sự thay đổi gì đấy. Lúc đấy nó mới thể hiện là tự mình mình quyết định như thế.’’
Nhà hoạt động Nguyễn Quang A cũng là một trong số gần 100 học giả quốc tế và Việt Nam ký tên vào thư ngỏ kêu gọi trả tự do cho nhà báo Trương Huy San (biệt danh Huy Đức, hay Osin). Về lá thư gửi đến chính quyền Việt Nam và Liên Hiệp Quốc này, ông Nguyễn Quang A cho biết :
‘‘… đến bây giờ dư luận không biết chính xác vì lý do gì mà anh Huy Đức bị bắt và chỉ có thể suy đoán là do các bài viết của anh ấy trên Facebook. Mà nếu như thế thì chuyện bắt này vi phạm Hiến pháp của chính Việt Nam, bởi vì Hiến pháp của Việt Nam cho phép phản biện xây dựng. Vấn đề tự do ngôn luận là quyền rất quan trọng được Hiến pháp Việt Nam long trọng ghi nhận. Rồi các cam kết của Việt Nam với quốc tế. Trong bức thư ngỏ nói đến Tuyên ngôn Nhân quyền, nhưng tôi thì tôi nghĩ còn mạnh hơn Tuyên ngôn Nhân quyền là việc Việt Nam đã tham gia từ 42 năm nay vào Công ước về Quyền Chính trị và Dân sự, tức là vào một luật quốc tế mà Việt Nam có nghĩa vụ thi hành. Thực sự anh Huy Đức làm một việc hoàn toàn hợp hiến, và hợp với luật quốc tế, và việc bắt anh Huy Đức là vi phạm cả hai thứ. Như thế thì không thể chấp nhận được…’’. (RFI)
Hoa Kỳ và Việt Nam củng cố hợp tác an ninh mạng
Văn phòng Người phát ngôn thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm 24/9 cho biết rằng Phó Cố vấn An ninh Quốc gia về Công nghệ Mạng và Mới nổi Anne Neuberger và Bộ trưởng Bộ Công an Việt Nam Lương Tam Quang mới có cuộc gặp, trong đó hai bên “cam kết hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau” trong lĩnh vực an ninh mạng và công nghệ mới nổi.
“Nhận ra lợi ích chiến lược chung trong các lĩnh vực này, Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ nỗ lực hợp tác trong một loạt các hoạt động kỹ thuật, chính sách và xây dựng năng lực để đạt được các mục tiêu chung về an ninh quốc gia và kinh tế”, Văn phòng cho biết trong một thông cáo.
Phía Hoa Kỳ cho biết thêm rằng hai bên “cùng cam kết tiếp tục thúc đẩy tiến độ thông qua các cơ chế hiện có” như Nhóm Công tác An ninh Mạng, Đối thoại Kinh tế, Đối thoại Thực thi Pháp luật và An ninh và Sáng kiến chống Phần mềm Tống tiền.
Văn phòng Người phát ngôn thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết thêm: “Với mục tiêu cuối cùng là tăng cường khả năng chống chịu của mạng lưới cơ sở hạ tầng quan trọng và xây dựng nền kinh tế số cho tương lai, quan hệ đối tác an ninh mạng tăng cường sẽ tìm cách mở ra các cấp độ hợp tác song phương mới và thúc đẩy an ninh mạng và tăng trưởng số rộng rãi hơn trên toàn khu vực”.
Thông báo về hợp tác song phương về an ninh mạng và công nghệ mới nổi được đưa ra một ngày trước cuộc gặp giữa Tổng thống Joe Biden và Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Tô Lâm tại New York chiều ngày 25/9 bên lề Phiên họp thứ 79 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Cổng thông tin của Bộ Công an dẫn lời ông Quang nói tại buổi làm việc nhân dịp tháp tùng ông Lâm tới dự cuộc họp tại Liên Hợp Quốc rằng sự phát triển của công nghệ thông tin và sự mở rộng của không gian mạng hiện nay “đang đặt ra nhiều nguy cơ, trực tiếp đe dọa đến an ninh, trật tự của các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam”.
Ông cũng được dẫn lời nói thêm rằng tội phạm mạng, tội phạm công nghệ cao tại Việt Nam “ngày càng phức tạp với nhiều phương thức tinh vi, gây thiệt hại nghiêm trọng”.”
Theo Cổng thông tin này, hai bên “nhất trí tăng cường trao đổi đoàn các cấp để thường xuyên chia sẻ thông tin về những hiểm họa trên không gian mạng” cũng như “chủ động ứng phó với những thách thức từ không gian mạng một cách hiệu quả”.
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện hồi năm ngoái nhân chuyến thăm của Tổng thống Biden có đoạn nói rằng “hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy hợp tác giữa các cơ quan thực thi pháp luật và tư pháp hình sự hai nước”, trong đó có “chống tội phạm xuyên quốc gia, nạn cướp biển, rửa tiền, nạn mua bán người, buôn bán trái phép chất ma túy và tiền chất ma túy, tội phạm mạng và tội phạm công nghệ cao”. (VOA)
