VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM
BS Nguyễn Trọng Việt
1/ Cơn ‘hậu chấn’ tại Syria: Triển Vọng dâng cao, Nguy Cơ chực chờ!
Bối cảnh:
- 8/12: Chế độ Assad cáo chung.
- Lực lượng Hayat Tahrir Al-Sham (HTS) do Al-Jolani lãnh đạo tiếp thu và bắt đầu tiếp nhận quyền lực từ cựu Thủ tướng Syria al-Jalali
- Mohamed al-Bashir: Tân thủ tướng lâm thời, nhà “kỹ trị”.
- Tình hình chung tương đối êm thắm; ngân hàng, chợ hàng quán mở cửa ngày hôm sau.
- Các tù nhân được giải thoát. Nhà tù Saydnaya đã giam giữ khoảng 20 ngàn tù nhân (lò sát sinh)
- Israel thực hiện hơn 300 cuộc không kích vào các căn cứ quân sự của Syria (phi trường quân sự, quân cảng, trung tâm chỉ huy …); chiếm đóng vùng phi quân sự giáp với Syria ở cao nguyên Golan.
- Hoa Kỳ oanh kích 75 mục tiêu của nhóm ISIS tại sa mạc Miền Trung
- Dân Syria vui mừng nhưng hoài nghi.
Nhận định:
- Tình hình chuyển giao quyền lực.
- Những chỉ dấu của sự ôn hòa,
- những bất định trong việc tạo thế “đoàn kết” quốc gia?
- các phe trong lực lượng nổi dậy
- lực lượng chính HTS
- Lực lượng dân chủ Syria (SDF): Lực lượng chủ chốt ở vùng Đông Bắc Syria, của người Kurd được Mỹ hỗ trợ.
- Quân đội quốc gia Syria (SNA) do Thổ Nhĩ Kỳ thành lập từ dân quân khi quân đội Thổ vào Syria chống ISIS 2016. Nhóm này khá phức tạp, ô hợp và cực đoan.
- Vai trò của các nước
- Nga và hai căn cứ quân sự Nga: Một căn cứ hải quân ở Tartus và một căn cứ không quân ở Hmeimim
- Iran và Hezbollah
- Do Thái
- Thổ Nhĩ Kỳ
- Hoa Kỳ
- Triển vọng & nguy cơ?
2/ Trung Cộng ‘nắn gân’ Hoa Kỳ: Gia tăng khiêu khích ở Đài Loan và Biển Đông.
Bối cảnh:
- Đài Loan:
- 30/11: TT Đài Loan Lại Thanh Đức được đón tiếp trọng thể tại Hawaii khi quá cảnh nhân chuyến công du đảo quốc Marshall, Tuvalu và Palau.
- Bộ QP Mỹ phê duyệt kế hoạch bán thiết bị quân sự cho Đài Loan trị giá 385 triệu.
- 28/11: Đài Loan tổ chức tập trận quy mô lớn (trên bộ, trên không và trên biển)
- 9/12: Quân đội Đài Loan được đặt trong tình trạng báo động và “sẵn sàng chiến đấu”.
- TC:
- 10/12: TC phô trương sức mạnh, gia tăng hiện diện quân sự đông đảo nhất kể từ năm 1996 quanh Đài Loan: 90 tàu chiến, 47 chiến đấu cơ, và áp đặt 7 “vùng cấm bay/không phận hạn chế” ở ngoài khơi tỉnh Chiết Giang và Phúc Kiến.
- Tiếp tục gây rối, chèn ép, tấn công, va đụng tàu của Phi ở Biển Đông
- Tấn công ngư dân VN tại Hoàng Sa
- Mỹ, Nhật, Nam Hàn & Phi:
- 26/11: Mỹ thành lập Lực lượng đặc nhiệm Ayungin đóng tại Palawan.
- 4/12: Mỹ, Nhật, Nam Hàn tập trận trên biển Hoa Đông: Nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt.
- nghiên cứu bố trí hỏa tiễn trên các đảo phía nam của Nhật Bản.
- 4/12: Hải cảnh TC với tàu chiến hỗ trợ đã bắn vòi rồng, chặn đường và đụng một tàu của Tổng cục nghề cá (được hộ tống bởi tàu tuần duyên Phi) trên đường tiếp tế ngư dân ở bãi Scarborough.
- 6/12: Mỹ, Nhật và Phi tuần tra chung ở Biển Đông, cách bãi Scarborough 40 hải lý
Nhận định:
- Lý do TC gia tăng quấy nhiễu trong khu vực?
- Yếu tố bên ngoài: “Thừa nước đục thả câu” khi thế giới nhiều biến động?
- Yếu tố bên trong: Kinh tế vẫn chưa phục hồi sau gói kích cầu.
- Nội tình quân đội: Giảm nhẹ sự kiện Đô Đốc Miêu Hoa, đàn em thân tín của Tập, bị điều tra?
- Muốn đo lường phản ứng của Hoa Kỳ? Chuẩn bị đối phó với chính phủ Trump?
