Biên dịch: Nguyễn Tử Quý
Bản dịch tóm lược bài 5G Technology trong
Wall Street Journal, Section R 1 ngày 11-11-2020.
FitzGerald in Washinton DC, Martin in Korea, Woo in San Francisco.
Đặc điểm hấp dẫn của 5G (5 generation mobil technology/ cộng nghệ di động thế hệ thứ 5 ) là tốc độ. Để đạt tốc độ này, 5G sử dụng chùm sóng vô tuyến lớn hơn dịch vụ 4G – mà điện thại dùng dể truyền các tín hiệu. Một điện thoại 5G có thể download một bộ phim (movie) trong vòng 15 giây so sánh với 4G trong 6 phút nhanh gấp 24 lần.
Tín hiệu của 5G dùng tần số cao hơn để chuyển tải nhiều data hơn, nhưng không truyền đi xa được, nên phải lắp đặt hàng trăm ngàn antenas đặt trên cột điện đường hoặc cột điện thoại để tới người sử dụng. Phần lớn công ty điện thoại đang lắp đặt mạng lưới pha trộn sóng vô tuyến nhiều tần số.
DỊCH VỤ 5G Ở ĐÂU
Dịch vụ 5 G được phát động từ 2019 và hiện có tại khoảng mươi quốc gia. Nam Hàn bắt đầu có từ 2019, Trung Hoa có tại một số thành phố lớn.
Ở Hoa Kỳ AT & T , Verizon Communications và T-Mobile US đã đặt xong các mạng lưới , nhưng đang mở rộng trong các vùng ngoai ô. Samsung Electronics bắt đầu bán điện thoại di động 5 G từ 2019 . Apple vừa tung ra cell phones tháng trước. Nói chung, tại Mỹ 5G đã phủ sóng 70% dân số; nhưng một số công ty điện thoại gom mạng lưới 5G với 4 G, do đó có thể hạn chế tốc độ.
THẾ GIỚI ĐANG CÓ BAO NHIÊU NGƯỜI DÙNG 5G
Theo New Street Research, hiện nay các nhà sản xuất đã bán 200 triệu thiết bị/devices có khả năng 5G, phần lớn tại Trung Hoa ( Nhưng không có nghĩa là tất cả sử dụng tín hiệu 5G. Phần lớn công ty điện thoại gom 5G với chương trình tiếp thị điện thoại di động mắc tiền. Trong khi đó điện thoại cell Verizon có chương trình cung cấp toàn bộ 5G với giá $80 tháng, và với khách hàng hưởng chương trình giá hạ hơn thì phải trả thêm lệ phí $10 một tháng.
CÓ CẦN MUA ĐIỆN THOẠI 5G ?
Đúng. Người tiêu thụ cần 1 điện thoại 5G để nối với mạng lưới 5G. Tại Hoa Kỳ điện thoại Apple và Samsung giá trên $1,000. Nhưng giá thấp nhất của điện thoại iphone 12 là $699, trong khi giá thấp của điện thoại Samsung Galaxy S20 5G là $700. Một số điện thoại nhãn hiệu khác giá thấp hơn nhưng một số điện thoại này không đạt tốc độ 5G như của Verizon. Tại một số quốc gia ở Châu Á có loại điện thoại Android 5G giá dưới $300.
TIẾP TỤC DÙNG ĐIỆN THOẠI 4G VẪN ĐƯỢC
Điện thoại thế hệ 4G sẽ tiếp tục được sử dụng một thời gian dài trong tương lai. Phần lớn phone apps không cần tốc độ 5G để làm việc suông sẻ và phone thế hệ 4G dược sử dụng rất rộng rãi. Các hãng điện thoại không muốn mất khách hàng dùng phone thế hệ trước cho tới khi đa số chuyển sang dùng 5G. Thí dụ AT&T dùng mạng lưới 2G cho tới năm 2017. Hơn nữa tất cả điện thoại 5G trên thị trường hiện nay đều có option dùng 4G.
5G ẢNH HƯỞNG TRÊN MẠNG THẾ NÀO?
Phần lớn những apps dùng trong mua sắm hay giao lưu mạng chúng ta dùng hiện nay không có khác biệt với 5G. Nhưng với tốc độ nhanh như chớp của 5G sẽ tạo khác biệt với virtual-reality headsets cho tới augmented-reality glasses.
5G VÀ AN NINH QUỐC GIA?
Các nhà lãnh đạo ngành viễn thông dự trù mạng lưới 5G sẽ chiếm lãnh việc quản trị mạng phân phối điện lực, xưởng lọc dầu và những nhà máy hiện dùng giây điện để liên kết với nhau. Vì 5G chuyển data nhanh hơn nhiều đường giây điện. Và khi phải di chuyển máy móc, 5G không giây sẽ dễ dàng hơn nhiều so với nối với nhau bằng đường giây điện.
Nhưng với 5G thì mối nguy bị hackers tấn công dễ dàng hơn nếu không bảo đảm an ninh. Hoa Kỳ đã gấp rút xây dựng mạng 4G và đã làm giầu các công ty Mỹ như Apple, và công ty sản xuất chip Qualcomm, đã giúp nhiều công ty thanh công ngành ride-sharing như Uber Technology. Trung Hoa đã không đuổi kịp Hoa Kỳ trong việc bành trướng phát triển 4G nên nay muốn nhanh chân hơn về 5G.
5G NETWORK BÊN ÂU CHÂU THÌ SAO?
Vào cuối Tháng 9, 2020 Nước Anh và 17 trong số 27 Nước Thành Viên trong Liên Hiệp Âu Châu đã đưa và sử dụng dịch vụ 5G, theo một báo cáo độc lập. Pháp và Portugal thì chưa. Và hệ thống 5G tại Nước Anh bị trì hoãn 2 – 3 năm vì chính phủ Anh ra lệnh dừng mua thiết bị do Hawei chế tạo và vút bỏ tất cả những thiết bị do Huawei cung cấp vào năm 2017 và và thay bằng thiết bị do công ty phi- Trung Hoa cung cấp. Các nước khác tại Âu Châu có thể sẽ bắt chước.
ĐẠI DỊCH VŨ HÁN ẢNH HƯỞNG GÌ?
Các hãng điện thoai gấp rút trải rộng mạng lưới 5G mặc dù có bị chậm lại đôi chút vì đại dịch Covid. Nhưng tại Hoa Kỳ, các tiểu bang và các địa phương đã xếp hạng nhân công thực hiện việc này thuộc diện khẩn thiêt nên mọi việc vẫn tiến hành.
CÁC TÍN HIỆU 5G CÓ HẠI GÌ CHO SỨC KHỎE?
Tất cả các tháp phát tín hiệu vô tuyến cho điện thoại đi động đều phát sinh năng lượng điện từ. Chính phủ Mỹ, từ nhiều thập niên, đã đặt giới hạn cho mức phóng xạ để bảo đảm an toàn cho sức khỏe con người. The Federal Communications Commission ( FCC ), căn cứ vào những nghiên cứu của Food and Drug Administration cho áp dụng những giới hạn này cho dịch vụ 5G. Theo FCC “không có bằng chứng khoa học nào về việc sử dụng thiêt bị vô tuyến gây ra bệnh ung thư hay bệnh khác.” Một số khoa học gia khuyến cáo là để giảm bớt tác dụng của phóng xạ vào người, nên dùng headsets và đặt các thiêt bị cách xa thân thể.
Về mặt người tiêu thụ, nạn thất nghiệp cao do đại dịch làm giảm số cầu về dịch vụ 5G; nhưng cho tới nay, sức tiêu thụ dịch vụ 5G vẫn mạnh. Và với iPhone 12 tung ra mới đây sẽ đưa dịch vụ 5G tới nhiều triệu người tiêu thụ tại Hoa Kỳ.
MỸ MUỐN CHIA SẺ MẠNG LỚI 5G CỦA BỘ QUỐC PHÒNG?
Tòa Bạch Ốc đang tranh luận việc chia sẻ một số sóng vô tuyến 5G của Bộ Quốc Phòng với các công ty. Một khả thể ( option ) cần nhiều năm chuẩn bị sẽ cho phép các công ty có mạng lưới vô tuyến trước đây đấu thầu lấy giấy phép sử dụng. Khả thể khác là cho phép những công ty mới thành lập thuê spectrum. Khả thể này có thể thực hiện nhanh hơn, nhưng có thể bị chống đối và đặt vấn đề về tính pháp lí.
SAU 5G LÀ GÌ? LIỆU SẼ CÓ 6G?
Các công ty như Ericson, Nokia và Samsung đã và đang nghiên cứu về kỹ thuật xem có thể hình thành tiêu chuẩn cho thế hệ 6G. International Telecommunication Union, một cơ quan của Liên Hiệp Quốc có nhiệm vụ điều hợp tiêu chuẩn vô tuyến toàn cầu đã khởi sự nhận dạng và nghiên cứu kỹ thuật hậu-5G, kỳ vọng trỗi lên vào năm 2030 hay sau đó. Hoa Kỳ, Trung Hoa và một số nước khác đang hướng về kỹ thuật 6G với tốc độ 100 gigabits mỗi giây, khoảng 10 nhanh hơn 5G.
