Sơn Hà (May-2024)
Công chúng khắp nơi than thở, sao các vụ án xét xử Tổng thống Trump không được công khai trên các hệ thống truyền thông? Đến nay, chuyện xảy ra trong phòng xử được các nhà báo kể lại theo khuynh hướng của người đưa tin. Người tả khuynh nhìn từ góc cạnh của xã hội chủ nghĩa. Người hữu khuynh nhìn bằng con mắt bảo thủ truyền thống. Quảng đại quần chúng không theo dõi trực tiếp sự việc thì không thể có nhận định chính xác; bị xô đẩy bởi các thế lực đàng sau các khuynh hướng chính trị đảng phái.
(photo: New York Times)
Đó là ý niệm được giáo sư luật học Alan M. Dershowitz trình bày trong bài nhận định đăng trên bản tin hàng ngày của Học Viện Gatestone, số ra ngày 15 tháng Năm, 2024, nhan đề “Why Trials Like Trump’s Must Be Televised”. Ông cho rằng, phiên toà xử án ông Trump phải được công khai cho dân chúng theo dõi.
Các Vụ Xử Nên Công Khai Trên Hệ Thống Truyền Thông
Người không học luật thì khó thấu hiểu ý niệm thế nào là công khai hoá các phiên xử.
Giáo sư Alan M. Dershowitz là giáo sư của trường Luật tại Đại Học Harvard, là giáo sư với tước hiệu danh dự Felix Frankfurter, rất nổi tiếng và được tôn trọng trong ngành luật. Ông nhắc lại các bậc tiền bối khi hình thành Hiến Pháp Hoa Kỳ, họ chủ trương công khai các vụ án. Theo ông, ý niệm công khai của thời xưa là vụ án được tường trình trên mặt báo, giấy in. Thời nay, công khai có nghĩa là diễn tiến của phiên toà phải được thuật lại bằng âm thanh và hình ảnh trên các hệ thống truyền thông. Có nghĩa là nên được truyền đi trên hệ thống truyền hình.
Giáo sư Dershowitz trích dẫn lời nói của cố thẩm phán Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ, ông Louis Brandeis nói rằng: “Sunlight is the best disinfectant”, để nói thêm rằng, “lack of visibility is a major source of distrust”. Ngụ ý, nếu sự việc thiếu trong suốt sẽ dẫn đến sự mất niềm tin.
Từ đó, giáo sư Dershowitz cho rằng, dân chúng Hoa Kỳ ngày càng mất tin tưởng vào hệ thống pháp lý nếu toà án cứ tiếp tục đóng cửa để xử án ông Trump. Ông bảo rằng, phải công khai xét xử ông Trump bằng các phiên toà mở ra cho công chúng theo dõi.
CNN và FoxNews, Một Đứng Bên Trái và Một Bên Ngược Lại
Giáo sư Dershowitz đưa ra hai thông tấn CNN và FoxNews để xem hai thái cực. Về vụ cô đào ciné phim con heo, Stormy Daniels làm chứng trước toà để tố cáo tổng thống Trump hiếp dâm. Bình luận gia của CNN thì cho rằng, lời chứng của Daniels đã cho thấy luật sư của ông Trump rất kém cỏi. Trong khi bình luận gia của FoxNews thì ngược lại, kể rằng luật sư của ông Trump đã phá huỷ hoàn toàn uy tín của Daniels. Giáo sư nhìn nhận hai nhà bình luận của hai hãng thông tấn lớn đều là những người có kinh nghiệm luật học. Một người là luật sư giàu kinh nghiệm, một người là thẩm phán và là công tố có nhiều năm kinh nghiệm. Cả hai đã thuật lại có vẻ trung thực, không cho thấy bức tranh có màu xám; “One was starkly black, the other unambiguously white” (một đàng miêu tả màu đen tuyền, một đàng kể lại như một màu trắng tinh).
Giáo sư Alan M. Dershowitz muốn nói rằng, nếu công chúng được nhìn thấy và theo dõi phiên toà thì bức tranh của phiên toà ấy phải là màu xám, không màu đen như CNN kể, hay màu trắng do FoxNews kể lại. Giáo sư Dershowitz tin rằng, công chúng sẽ không thể tin cậy vào các nhân chúng hoặc có thể hoài nghi về sự công bằng của các thẩm phán hay hiệu quả của luật sư. Họ không thấy nên nghi ngờ. Lẽ nào công chúng phải bị lệ thuộc vào lời kể chủ quan của các “phóng viên” toà án, thường mang tính bè phái.
–oOo—
Theo giáo sư Dershowitz, ông Trump là người của quần chúng thì phiên toà xử ông Trump phải được mở ra cho công chúng theo dõi, chứ không thể đọc hay xem những lời bình luận của các phóng viên. Lại càng không thể để cho thông tấn CNN kể cho chúng ta nghe những gì ta không nhìn thấy. Rồi lại hỏi rằng chúng ta có nên tin vào CNN khay không? Biết đâu, khi theo dõi trực tiếp chúng ta sẽ khám phá những sai sót hay gian lận ngay trong phiên xử mà nhà báo không kể lại.
Giáo sư Dershowitz khẳng định “The framers of the Constitution intended all judicial proceedings to be public – no secret trials” (Những người soạn thảo Hiến Pháp dự định tất cả các thủ tục tố tụng phải được công khai – không có phiên tòa bí mật). Hơn nữa, theo giáo sư Alan M. Dershowitz, vụ án xử ông Trump ở New York, chỉ là những điều bê bối, không có gì gọi là trọng tội.
Sơn Hà (May-2024)
