Trần Phong Vũ
1. Vài lời mở đầu
Diễn Đàn Trái Chiều (DĐTC) của Vũ Linh vừa giới thiệu bản dịch hai bài bình luận của tác giả Josh Hammer trên Newsweek và Ingrid Jacques trên USA Today. Cả hai tác giả đều là người bảo thủ. Điều quan trọng cần chú ý là nội dung hai bài đếu bất lợi cho liên danh ứng cử tổng thống của đảng Con Lừa mà lại xuất hiện trên hai tờ báo thiên tả như Newsweek và USA Today vào thời điểm VÀNG chỉ còn từ 8 đến 10 ngày là tới ngày bầu cử (5-11-24).
Trong mấy lời giới thiệu, Vũ Linh viết:
“Cả hai bài dịch dưới đây đều của hai tác giả có quan điểm bảo thủ, nhưng việc hai cái loa phường lớn của phe cấp tiến đã đăng lên, mang thật nhiều y nghĩa. Như thể họ tìm cách thủ thân, chứng minh mình không cuồng chống Trump quá mù quáng trước khi thần tượng cấp tiến Kamala Harris trở thành một ghi chú nhỏ của lịch sử chính trị Mỹ”.
Với người viết bài nhận định này, nó còn mang giá trị một Thông Điệp.
2. Hai tờ báo “Loa Phường” trên đây đã nói gì?
a/ Dưới tiêu đề “Harris Rớt Đài Không Đúng Thời Điểm” của bình luận gia Josh Hammer đăng trên Newsweek hôm 25-11-2024 viết:
“Nếu có một dữ kiện quan trọng nhất chỉ về hướng chiến thắng vẻ vang của Donald Trump và JD Vance vào ngày 5/11, thì đó chính là việc này: với cách biệt trung bình hơn 40 điểm trong các thăm dò, dân Mỹ hiện đang tin xứ này đang đi sai hướng. Cũng có nhiều yếu tố khác để tin tưởng ông Tổng thống 45 đã leo tới tột đỉnh đúng lúc nhất và hậu thuẫn của cái bà Cali cộng sản lờ mờ Kamala Harris đã rơi rụng khi không phải lúc nhất, nhưng cái thăm dò ngoan cường ‘đúng đường/sai đường’ chắc chắn đã khiến ban vận động Harris-Walz mất ngủ khá nhiều đêm. Quả là điều tréo cẳng ngỗng với suy nghĩ bình thường khi cho rằng dân Mỹ có thể bầu lại cho bà phó Tổng thống của một chính quyền với nhiều thảm bại. Ở một mức nào đó, đảng Dân Chủ chắc chắn biết rõ chuyện này.
“If there is one data point above all that suggests Donald Trump and JD Vance are headed for a resounding victory on Nov. 5, it is this: By a nearly 40-point margin in the polling average, Americans are more inclined to believe the country is currently on the wrong track than the right track. There are other reasons to believe the 45th president is peaking at the best possible time and that dimwitted California commie Kamala Harris is cratering at the worst possible time, but the stubbornness of the right-track/wrong-track polling has surely led to many sleepless nights at Harris-Walz campaign headquarters. It defies common sense for Americans to reelect the vice president from the administration responsible for so much misery. At some level, Democrats surely know this”
(TPVũ: Đoạn tiếng Việt trên, chúng tôi lấy trong bản dịch trong DĐTC. Chúng tôi kèm đoạn Anh ngữ duy nhất trong nguyên tác như một bảo chứng tiêu biểu là toàn bản dịch không có gì quá xa nguyên bản. Từ đấy độc giả có thể vững tin vào những đoạn trích không kèm theo nguyên tác trong toàn bài nhận định này, với lý do để bài viết không chiếm quá nhiều trang).
Hẳn nhiều người chưa quên, sau khi ông Trump xuất hiện tại một tiệm McDonald ở quận Bucks, tiểu bang Pennsylvania, gần như toàn thể hệ thống truyền thông Loa Phường đã chĩa mũi dùi châm biếm, chỉ trích thậm tệ ông Trump. Ấy thế mà trong bài bình luận của mình, Josh Hammer đã có những lời khen ngợi có cánh sau đây dành cho người thụ ủy liên danh ứng viên Tổng thống của đảng Cộng Hòa:
“Trong khi cuộc vận động của Trump tiếp tục tăng vọt, quyết định khôn ngoan tuyệt hảo phục dịch hăm-bơ-ghơ và khoai tây chiên Chủ Nhật vừa qua tại tiệm McDonald ở quận Bucks, tiểu bang Pennsylvania đã là chiến thắng khóa sổ. Tổng thống thứ 45 của Hiệp Chủng Quốc đã bỏ bộ đồ vét tiêu biểu của ông để khoác cái ‘yếm chắn’ của đầu bếp, chiên khoai tây và bưng đồ ăn cho khách hàng… đã niềm nở và thực sự hăng hái như đã có quan hệ trực tiếp với nhân viên và khách hàng của Mác-Đô. Bức hình chính, là hình ông Trump tươi cười vẫy tay chào một khách hàng ngồi trong xe đã trở thành bức hình biểu tượng thứ nhì, sau bức hình hớp hồn của ông Trump mặt máu me, giơ nắm tay sau khi xém mất mạng ngày 13 tháng 7 tại Butler, Pennsylvania…..
Một lần nữa, ông Trump đã chứng minh ông là tỷ phú của người dân, một người như tôi đã viết trên trang mạng TomKlingenstein.com hồi đầu năm, có thể đã thuộc giới thượng lưu, nhưng trái tim, bộ óc, ưu tư và sự nhạy cảm chắc chắn đã đi cùng với giới bình dân”
Trong khi Newsweek minh nhiên để cho bình luận gia bảo thù Josh Hammer đưa ra những lời đề cao khác thường dành cho cựu Tổng thống Trump như thế, tờ báo còn đi xa hơn khi chấp nhận những ngôn từ được coi là xúc phạm tới những lãnh tụ gộc của đảng Dân Chủ qua lời lẽ mang tính miệt thị sau đây của nhà bình luận:
“Năm xưa, đảng Dân Chủ là đảng của dân lao động Mỹ. Những ngày đó đã đi vào quá khứ lâu rồi.Đâu đó giữa thời Bill Clinton và Barack Obama, đảng Dân Chủ quyết định tung ra chiến tranh toàn diện chống quyền lợi kinh tế và văn hóa của khối dân lao động. Tính kiên trì làm việc của người dân trong ngành sản xuất và cung ứng bị liệng qua cửa sổ khi đám ‘Tân Dân Chủ’ quăng vô số việc làm của vùng đất tâm điểm của Mỹ và của nhiều khu vực kỹ nghệ cho kẻ thù Tầu cộng, nhân danh nhu cầu hữu hiệu hoá. Đám trí thức thượng lưu thường miệt thị đạo đức Thiên Chúa giáo là tín ngưỡng mù quáng, khinh thường mọi tôn trọng luật pháp bị coi như dấu vết của ‘thượng tôn da trắng’, bôi bác những người chủ trương giới hạn di dân như ‘bài ngoại’, và công kích những người ủng hộ việc bắt nhốt những tội phạm là kỳ thị chủng tộc.”
Trước khi kết thúc bài bình luận khá lạ thường trên Newsweek của Josh Hammer hôm 25-10-2024, tác giả viết:
“Donald Trump, một cách ngắn gọn, đã luôn luôn là một người phản bội giai cấp của chính ông ta. Và sau khi ông đã mời người dân ăn khoai tây chiên và Happy Meals của Mác-Đô ở Pennsylvania, tư cách phản bội giai cấp của ông có thể sẽ giúp ông chiếm được nhiệm kỳ thứ nhì trong Tòa Bạch Ốc ngày 5 tháng 11 tới”.
b/ Dưới tiêu đề “Tính Vui Tươi Đâu Rồi” nhà bình luận bảo thủ Ingrid Jacques của USA Today trong số ra ngày 27-10-2024 viết:
“Khi một ứng cử viên thay đổi quan điểm một cách không giải thích được trên hầu hết mọi vấn đề quan trọng, thì có lẽ cũng không phải là chuyện lạ khi ban vận động tranh cử của đương sự chuyển hướng 180 độ.
Harris vứt bỏ phong cách vui vẻ đổi qua hù dọa khi nói về Trump.
Sách lược của mùa hè vừa qua, một bùng nổ của tính ‘vui tươi’ và ‘rung cảm lạc quan’ đã bất ngờ biến thành một cái gì rất khác lạ trong những ngày kề cận bầu cử.
Đảng Dân Chủ đã ôm chầm lấy vẻ bề ngoài rất hạnh phúc và cái cười của bà Harris, là cái mà trong một thời gian ngắn, đã đủ để mang bà gần sát lại hậu thuẫn của cựu tổng thống Donald Trump. Cũng giúp bà là việc bà không phải như xếp của bà, là Joe Biden, mà tình trạng sa sút tinh thần đã không còn giấu diếm được nữa.
Sự bộc phát của bà Harris đã xì hơi, và các thăm dò cho thấy bà đang mất hậu thuẫn trong những ngày trọng yếu cuối cùng của cuộc vận động – trong khi Trump đang tiến tới.
Vì vậy mà trong những ngày mới đây, chủ điểm của cuộc vận động đã chuyển hướng mạnh từ vui tươi qua hù dọa. Hết rồi những ngày của “kinh tế cơ hội”. Bây giờ là lúc tố cáo Trump là “phát-xít”.
Đoạn bình luận tinh tế của tác giả Ingrid Jacques lấy vẻ bề ngoài rất hạnh phúc và cái cười “không giống ai” của bà Harris trong thời gian khởi đầu ngắn ngủi để ngầm ám chỉ chính những cái “bề ngoài kệch cỡm” ấy lại trở thành động cơ hậu thuẫn cho đối thủ của đương sự là cựu Tổng thống Trump.
Tác giả nêu câu hỏi: Sách lược hù dọa có hiệu quả không?” Rồi tự trả lời: Đáng nghi!
Bên cạnh những lời bình luận sâu sắc và tinh tế nhắm vào nữ ứng cử viên Tổng thống của đảng Con Lừa là bà Karmala Harris, tác giả Ingritd Jacques đã trưng ra rất nhiều bằng chứng cho thấy căn nguyên khiến bà Harris thường né tránh những thắc mắc của cử tri về đường lối, chính sách của bà nếu mai này đắc cử. Trong trường hợp này, bà ta thường tương kế tựu kế bằng cách bươi móc ông Trump, nói ông là nhà độc tài, phát xít, khơi lên câu hỏi: với một người nguy hiểm như thế, nếu được bầu, chuyện gì sẽ xảy ra, không ngoài thâm ý hù dọa những cử tri yếu bóng vía.
Tác giả cho biết:
“Gần đây, Harris đã gia tăng những cảnh báo về một nhiệm kỳ thứ nhì của Trump sẽ như thế nào. Từ tư dinh của bà tại Washington DC, Harris nói với các nhà báo: Trump “ngày càng bất kham và bất ổn định” và ông ta “muốn quyền lực vô hạn”.
Harris chọn trả lời những phỏng vấn của truyền thông cùng với John Kelly, cựu chánh văn phòng của Trump và là một tướng về hưu. Kelly được cho là đã tuyên bố Trump “nằm trong định nghĩa tổng quát của một tay phát-xít”.
Sau đó, trong một cuộc nói chuyện trên CNN, Anderson Cooper hỏi thẳng Harris bà có nghĩ Trump là phát-xít không, ba đã trả lời “Có, tôi tin là vậy”.
Câu hỏi nhiều người đặt ra là cái gì đã đưa Hasrris có những thay đổi?
Theo cách nhìn của nhà bình luận Ingrid Jacques tất cả là do các cuộc thăm dò dư luận. Bà cho hay, nhiều thăm dò cho thấy cuộc đua giữa hai bên trở nên khít khao, và một thăm dò cho thấy Trump có lợi thế. Thăm dò mới của báo The Wall Street Journal cho thấy Trump dẫn trước Harris 2 điểm (47%-45%). Vào tháng Tám, hơn hai tháng trước Harris cũng từng dẫn trước Trump 2 điểm. Trong khi ấy, cử tri nhìn phó Tổng thống qua một hình ảnh không vui, với 53% nhìn bà một cách bất lợi so với 45% thuận lợi. Hồi tháng Tám, hai tỷ lệ này ngang nhau. Như thế, càng gần tới ngày bầu cử, trong khi ông Trump ngày càng nhận được tin tốt thì bà Harris toàn nhận tin xấu.
Tỷ lệ ủng hộ tán thành những việc làm của bà cũng suy giảm, mang về bà gần với mức trước khi Biden rút lui hồi tháng Bảy. Trong khi bà bị tỷ lệ âm -12% (54% chê, 42% khen), thì cử tri lại đánh giá thành quả việc làm của Trump cao hơn nhiều, +4%, với 52% khen, 48% chê.
Về những vấn đề cử tri ưu tư nhất, Trump hoàn toàn ở thế thượng phong. Báo WSJ khám phá ra khác biệt về kế hoạch kinh tế của Trump là ‘ủng hộ’ hơn ‘không ủng hộ’ tới 10 điểm, trong khi với Harris, ‘không ủng hộ’ hơn ‘ủng hộ’ 4 điểm.
Tương tự như vậy, thăm dò mới đây của NBC cho thấy cử tri đã ghi danh đi bầu, cho rằng chính sách của chính quyền Biden-Harris gây hại cho gia đình họ, so với chỉ có 25% cho là đã giúp họ. Để so sánh, 44% cử tri nói các chính sách của Trump khi ông còn nắm quyền đã giúp họ (31% cho rằng họ đã bị hại).
Cuối bài bình luận, tác giả cho biết:
“Harris đang phải liệng bỏ hình ảnh vui tươi và quay qua xảo ngữ vì bà đã thất bại ê chề trong việc trình bày cho rõ hình ảnh bà là ai cho quần chúng Mỹ và chính quyền bà sẽ như thế nào. Liên tục nhiều lần, bà đã không thể cho biết bà sẽ làm gì khác với Biden, kể cả trong cuộc hội thảo của đài tivi thân thiện nhất là CNN.
Để lấp khoảng trống, bà đã đổ đầy vào đó những hù dọa về Trump. Đây không phải là một chiến thuật mới lạ, mà nó đã được chứng minh thất bại từ cuộc tranh cử của Hillary năm 2016 tới những nỗ lực của Biden gần đây. Hãy nhớ lại xảo ngữ đen tối của Biden khi trong một diễn văn năm 2022, ông đã cảnh giác về mối đe dọa cho thể chế dân chủ của Trump và MAGA. Ông ta còn nuôi thâm ý dàn dựng một hậu trường với màu sắc đỏ lòm để nhấn mạnh điểm ông muốn nhấn mạnh”.
Biden cũng gọi Trump và đám ủng hộ ông là “nửa phát-xít”.
Chiêu trò vặn vẹo với ý đồ không mấy lương thiện này đã không cứu được Biden năm nay. Đừng mong chờ nó sẽ giúp Harris trong cuộc bầu cử ngày 5 tháng 11 này.
Chúng ta đã biết bà ta không phải là Biden. Nhưng chúng ta vẫn không biết bà ta là ai.”
3. Vài nhận định chót
Sau khi đọc hai bài bình luận của Josh Hammer trên tạp chí Newsweek và Ingrid Jacques trên USA Today chắc chắn sẽ có nhiều người không khỏi ngạc nhiên và đưa ra những nhận định khác nhau.
Sau đây là một vài suy nghĩ sơ khởi của người viết bài này.
Tục ngữ ta có câu: ‘ăn cây nào rào cây ấy’. Cả hai tạp chí trên đây đều mang chung một nhãn hiệu: Thiên Tả. Trong các cuộc vận động chính trị tại nước Mỹ vài ba thập niên qua, đặc biệt từ cuộc bầu cử năm 2016 cho đến nay, cũng như phần lớn các cơ quan truyền thông dòng chính khác, cả hai tạp chí Newsweek và USA Today đếu rắp tâm triệt để ủng hộ đảng Dân Chủ. Và khi cúc cung tận tụy bênh vực đường lối của cánh trái, thế tất sẽ phải tìm phương tính kế bươi móc hoặc bóp méo những chính sách, và các chương trình xây dựng của đảng Cộng Hòa.
Chỉ cần nhớ lại những gì cựu Tổng thống Donald Trump đã phải đương đầu với chính quyền Dân Chủ và hệ thống truyền thông tả phái trong cuộc bẩu cử năm 2016, kể cả sau khi thắng cứ kéo theo suốt 4 năm nhiệm kỳ đầu của ông và còn nối tiếp tới nay, là đủ rõ.
Thản hoặc, để tự tỏ ra không quá thiên vị, một vài cơ quan truyền thông thiên tả, bao gồm cả CNN, một sát thủ của đảng Cộng Hòa, đôi khi cũng cho đăng những bài viết hài tội ‘Phe Ta’ và nhẹ tay với đối thủ. Những trường hợp như thế đã từng xảy ra. Tuy nhiên phải nói ngay là nó hoàn toàn khác với trường hợp hai tạp chí Newweek và USA Today đang được bàn luận.
Cái khác ở đây là nó không phải là chuyện ‘ngẫu hứng’ mà là chuyện nghiêm chỉnh dưới một khía cạnh nào đó. Nói rõ hơn, nó không nằm ngoài những suy nghĩ, tính toán thiệt hơn của bộ não, tức nhóm chủ trương, những thành phần nắm giữ cương lĩnh, đường lồi, lập trường của tờ báo. Nó cũng có thể có sự đồng thuận của toàn hệ thống truyền thông cánh tả.
Từ suy tư trên đây, xin tóm tắt nhận định sơ khởi của người viết như sau:
Trước hết, cần ghi nhận về thời điểm hai bài bình luận trên hai tạp chí Newsweek và USA Today tới tay độc giả. Tờ Newsweek ghi ngày 25-10-2024, tức 10 ngày tính đến ngày bầu cử (5-11-24). Hai ngày sau, 27-10-2024 đến lựợt tờ USA Today tới tay người đọc. Tính tới ngày bầu cử là 8 ngày. Chắc chắn ai cũng nhận ra rằng, đây là khoảng thời gian vô cùng quan trọng đối với cả hai liên danh ứng cử Tổng thống của hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ.
Nếu nói rằng ban vận động tranh cử dù thuộc bên nào cũng đều hết sức trân trọng đo đếm từng giờ, –nếu không muốn nói là từng phút, từng giây– cũng không ngoa.
Với tâm trạng ấy, bộ phận tuyên truyền/quảng bá trong ban vận động tranh cử của đôi bên, có nhiệm vụ theo dõi truyền thông/báo chí hẳn không thể không đọc hai bài bình luận vừa kể. Trong điều kiện như thế, tác dụng của lời bình luận này sẽ tạo nên những phàn ứng nào đối với hai liên danh đang chạy nước rút khi cuộc bầu cử chỉ còn vỏn vẹn có 8, 9, 10 ngày phù du?
Dù không có bằng chứng cụ thể, nhưng người viết những dòng này tin chắc rằng khi quyết định công bố hai bài bình luận nói trên, Ban Trị Sự hai tạp chí đã có thỏa thuận với nhau trước để cùng làm. Hai chi tiết sau đây chứng tỏ như vậy: Thứ nhất, nội dung hai bài tương ứng với nhau, đều cùng nâng Liên Danh Cộng Hòa, cùng hạ bệ Liên Danh Dân Chủ, tuy kỹ thuật trình bày có khác nhau. Thứ hai, về thời điểm chỉ cách hai ngày nhưng vẫn đạt được một thời khoảng coi như tương đương nhau, từ 8 đến 10 ngày.
Hẳn sẽ có câu hỏi được đặt ra là, khi kết hợp với nhau để cùng thực hiện chung một việc, hai tạp chí này nhắm vào mục tiêu gì? Sau khi đọc đến cuối quý dộc giả sẽ tìm ra câu trả lời.
Điều cần biết, đối với những thành phần gạo cội trong ngành truyền thông, báo chí tại một cường quốc tiên tiến hàng đầu như Hoa Kỳ, họ đâu thèm chú ý tới những cơ sở hạng hai, hạng ba trong lãnh vực thăm dò tỷ lệ ủng hộ lên xuống của cử tri trong các cuộc bầu cử. Trong số này không thiếu những loại thăm dò theo ‘đơn đặt hàng’ của ai đó.
Nhờ là người bản xứ lại từng lăn lộn, sống chết với nghề nghiệp lâu năm, biết rõ những cơ sở chuyên nghiệp có lương tâm trong nghề để có được những con số thăm dò chính xác nhất.
Vì hiểu như thế, chúng tôi tin rằng, sau khi nắm bắt được kết quả của những cuộc thăm dò đứng đắn, chính xác, không ngụy tạo, không nằm trong mục tiêu riêng của hai đảng, hai tạp chí Newsweek và USA Today, mới dám xác quyết, thế thắng áp đảo chắc chắn đã thuộc về liên danh Donald Trump/JD Vance. Và, trong truờng hợp này dĩ nhiên “Phe Ta”, tức liên danh Harris/Walz đã hoàn toàn bị việt vị. Điều đáng nể là báo có mặt ngay vào thời điểm không phải áp sát mà cách ngày bầu cử tới hơn một tuần, điều được hai tạp chí tính trước.
Thái độ công khai “bật mí” sớm chuyện Thắng/Thua giữa hai Đảng phát khởi từ hai mục tiêu chính sau đây. Trước hết, nó giúp giảm thiểu nỗi ô nhục phải chia sẻ với bên thua cuộc mà lâu nay mình chung bóng.
Thứ đến, ngoài mục tiêu vị kỷ trên, nhóm chủ trương Newsweek và USA Today còn nuôi tham vọng cao hơn. Nếu mọi chuyện diễn ra đúng hướng, tự thân nó còn mang giá trị một thông điệp gửi tới cả hai bên Thắng/Thua, bao gồm tập thể đông đảo cử tri Xanh Đỏ:
-Vì quyền lợi tối thượng của nước Mỹ và thế giới, tất cả mọi người tuyệt đối tránh xa mọi tư tưởng cũng như hành động có thể gây ra những hệ quả nguy hiểm, nhỏ như gây xáo trộn, chia rẽ, bạo loạn và lớn như nội chiến dẫn tới cảnh tang thương, đổ vỡ, huyết nhục tương tàn cho mấy trăm triệu người dân Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ./.
Miền nam California, ngày bầu cử Thứ Ba, 05-11-2024
Trần Phong Vũ