TIN THẾ GIỚI
Chiến tranh Ukraina: Sau khi tiếp đặc sứ Mỹ, Nga tấn công Sumy, hơn 30 người chết (RFI)
Chủ nhật 13/04/2025, quân đội Nga oanh kích trung tâm thành phố Sumy, miền đông bắc Ukraina, khiến ít nhất 31 người thiệt mạng, trong đó có hai em nhỏ và hơn 80 người bị thương. Vụ oanh kích diễn ra chỉ hai ngày sau chuyến công du Nga của Steve Witkoff, đặc phái viên của tổng thống Mỹ, tìm giải pháp chấm dứt chiến tranh tại Ukraina.
Theo AFP, đây là vụ tấn công đẫm máu nhất tại từ nhiều tháng nay tại Ukraina, đặc biệt là kể từ khi tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy việc bình thường hóa nhanh chóng quan hệ với Nga. Trên các mạng xã hội, lực lượng cứu nạn Ukraina cho biết : « Nga đã tấn công vào trung tâm thành phố bằng tên lửa đạn đạo, đúng vào lúc người dân đi lại tấp nập trên đường phố. Người bị thương khắp nơi « ngay giữa đường phố, trong xe hơi, trên các phương tiện giao thông công cộng và trong nhà ».
“Chỉ nói là không đủ” để gây áp lực với Nga
Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky lên án vụ tấn công nhắm đúng vào lúc ngày Chủ Nhật Lễ Lá, trước Lễ Phục Sinh, khi mọi người đang đi nhà thờ : « chỉ những kẻ khốn nạn mới có thể hành động như vậy ». Lãnh đạo Ukraina kêu gọi châu Âu và Mỹ « đáp trả mạnh mẽ ». Ông Zelensky nhấn mạnh « chỉ nói là không đủ » để gây áp lực với Nga.
Châu Âu, Liên Hiệp Quốc và Châu Âu, Liên Hiệp Quốc và Hoa Kỳ lên án vụ tấn công bằng tên lửa của Nga, nhắm vào trung tâm thành phố Sumy.
Ông Keith Kellogg, đặc phái viên Hoa Kỳ về Ukraina, lên án cuộc tấn công là “điều không thể chấp nhận được” và “vượt quá ranh giới của sự nghiêm túc”. Đối với ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, vụ tấn công thật “khủng khiếp”.
Nga và Ukraina đổ lỗi cho nhau phá vỡ sáng kiến ngừng bắn một phần của Mỹ
Theo AP, tại Antalya Diplomacy Forum, một hội nghị cấp cao về ngoại giao ở Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay, 13/04/2025, một phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Nga thông báo với các phương tiện truyền thông nhà nước Nga là Matxcơva đã chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ liên quan đến hơn 60 hành vi vi phạm thỏa thuận được cho là do Kiev.
Trong khi đó, nhà ngoại giao đồng cấp Ukraine, Andrii Sybiha, đã phản đối dữ dội tuyên bố, tố cáo Nga phóng « gần 70 tên lửa, hơn 2.200 drone phát nổ và hơn 6.000 bom điều khiển, vào Ukraina, với nạn nhân chủ yếu là dân thường », kể từ khi Nga cho biết đồng ý hạn chế oanh kích, điều này « cho thế giới thấy rõ ai muốn hòa bình và ai muốn chiến tranh ».
Điều tra báo chí: Bắc Triều Tiên, nhà cung cấp đạn pháo hàng đầu cho Nga (RFI)
Theo một điều tra do hãng tin Anh Reuters và Open Source Centre (một tổ chức nghiên cứu độc lập về an ninh có trụ sở tại Anh) thực hiện và công bố ngày 15/04/2025, Bắc Triều Tiên đã trở thành nhà cung cấp đạn dược hàng đầu cho Nga. Trong năm 2024, Bình Nhưỡng dường như đã cung cấp hàng trăm tên lửa đạn đạo và hàng trăm nghìn đạn pháo để hỗ trợ cuộc chiến xâm lược Ukraina của Nga.
Nghiên cứu được dựa trên các biên bản của bộ Quốc Phòng Nga cho thấy tại một số đơn vị của Nga, khoảng từ 75-100% đạn pháo là do Bắc Triều Tiên cung cấp. Còn theo các cơ quan tình báo quân sự Ukraina, Bắc Triều Tiên cung cấp đến một nửa số đạn pháo được quân Nga sử dụng.
Cũng theo cuộc điều tra này, các đợt giao hàng từ Bắc Triều Tiên sang Nga bắt đầu muộn nhất là vào tháng 9/2023 sau chuyến thăm Bình Nhưỡng của bộ trưởng Quốc Phòng Nga vào thời điểm đó là ông Serguei Shoigu nhân kỷ niệm 70 năm Hiệp định đình chiến Triều Tiên.
Tổng cộng trong giai đoạn từ ngày 03/09/2023 đến 17/03/2025, bốn tầu hàng Nga Angara, Maria, Maya-1 và Lady R đã thực hiện 64 chuyến đi về từ cảng Rason của Bắc Triều Tiên đến các cảng Dounai và Vostotchny, miền Viễn Đông Nga.
Theo các hình ảnh vệ tinh, những tầu hàng này đã chuyên chở hơn 15.800 containers. Các chuyến hàng của Bắc Triều Tiên cũng được vận chuyển bằng đường sắt. Và các đợt giao hàng ở mức cao nhất là vào tháng Giêng năm 2024 với nhịp độ 7 lô hàng mỗi tháng so với con số 3 lô hàng như hiện nay. Các contener này có thể chứa từ 4-6 triệu đạn pháo.
Hãng thông tấn Yonhap Hàn Quốc hôm qua, còn dẫn lại cuộc điều trần của đô đốc Samuel Paparo, chỉ huy lực lượng Mỹ tại vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương, tại Ủy ban Quân sự của Thượng Viện Mỹ mô tả liên minh hiện nay giữa Bình Nhưỡng và Matxcơva như một cuộc « kết hôn vì lợi ích ». Bắc Triều Tiên cung cấp số đạn pháo và tên lửa cho Nga để đổi lấy nhiều hệ thống phòng không tiên tiến, bao gồm cả hệ thống tên lửa địa đối không cùng nhiều công nghệ vũ khí khác.
Mỹ dọa đánh thuế Trung Cộng 245%
Mỹ nói Trung Cộng hiện phải đối mặt với mức thuế mới lên tới 245%, do các biện pháp trả đũa của Bắc Kinh.
Cuối ngày 15-4, Nhà Trắng đã công bố sắc lệnh hành pháp mới nhất của Tổng thống Donald Trump về việc khởi động cuộc điều tra an ninh quốc gia về nhập khẩu tài nguyên quan trọng.
Sắc lệnh này cũng bao gồm các giải thích về mức thuế quan trả đũa được công bố vào ngày 2-4 của Washington.
Theo tuyên bố, ông Trump đã khởi xướng chính sách thương mại “Nước Mỹ trên hết” khi trở lại nhiệm kỳ hai để đưa nền kinh tế nước này “vĩ đại trở lại”.
“Hơn 75 quốc gia đã liên hệ để thảo luận về các thỏa thuận thương mại mới. Do đó các mức thuế quan cao hơn dành cho từng cá nhân hiện đang tạm dừng trong bối cảnh các cuộc thảo luận này, ngoại trừ Trung Cộng, quốc gia đã trả đũa“, tuyên bố cho biết.
Tuyên bố liệt kê những động thái gần đây của Trung Cộng như cấm xuất khẩu sang Hoa Kỳ gali, germani, antimon và các vật liệu công nghệ cao quan trọng khác có khả năng ứng dụng trong quân sự.
Trong tuần này, Trung Cộng đã đình chỉ xuất khẩu nhiều kim loại đất hiếm nặng, cũng như nam châm đất hiếm, nhằm mục đích ngăn chặn nguồn cung cấp các linh kiện quan trọng cho các nhà sản xuất ô tô, nhà sản xuất hàng không vũ trụ, công ty bán dẫn và nhà thầu quân sự trên toàn thế giới, theo Nhà Trắng.
“Trung Cộng hiện phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu lên tới 245% đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ do các hành động trả đũa của nước này“, Nhà Trắng cho biết, tuy nhiên không nêu cụ thể.
Không như nhiều quốc gia khác đã phản ứng với kế hoạch áp thuế của ông Trump bằng cách tìm kiếm các thỏa thuận song phương với Washington, Bắc Kinh đã tăng thuế đối với hàng hóa của Mỹ lên 125% để đáp trả mức thuế 145% của Mỹ. Nước này cũng im lặng trước đề nghị đàm phán của Mỹ.
Trong tuyên bố mới nhất, Trung Cộng đã kêu gọi Mỹ ngừng gây áp lực nếu “thực sự muốn giải quyết vấn đề thông qua đối thoại và đàm phán, tuy nhiên cũng khẳng định Bắc Kinh “không sợ” cuộc chiến thương mại với Washington.
Cùng ngày, Washington cho biết ông Trump sẵn sàng thỏa thuận thương mại với Trung Cộng, nhưng Bắc Kinh phải là bên có động thái trước.
“Quả bóng đang ở trong sân Trung Cộng. Trung Cộng cần phải thỏa thuận với chúng ta. Chúng ta không cần phải thỏa thuận với họ. Không có sự khác biệt nào giữa Trung Cộng và bất kỳ quốc gia nào khác ngoại trừ việc họ lớn hơn nhiều“, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nói.
Trung Cộng bất ngờ thay nhà đàm phán để giải quyết cuộc chiến thuế quan với Mỹ (BBC)
Trung Cộng bất ngờ bổ nhiệm một nhà đàm phán thương mại mới với Mỹ vào thứ Tư (16/4), theo đó ông Lý Thành Cương sẽ đóng vai trò chủ chốt trong tất cả các cuộc đàm phán nhằm giải quyết cuộc chiến thuế quan đang leo thang với Hoa Kỳ, theo Reuters.
Ông Lý, 58 tuổi, cựu trợ lý bộ trưởng thương mại Trung Cộng trong thời chính quyền đầu tiên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, sẽ thay thế chiến thần thương mại kỳ cựu Vương Thụ Văn, để đảm nhiệm vai trò nói trên.
Không rõ liệu ông Vương, người đảm nhiệm vai trò số 2 tại Bộ Thương mại Trung Cộng vào năm 2022, có đảm nhiệm một vị trí nào khác hay không.
Theo trang web của cơ quan này, tính đến thứ Tư, tên của ông Vương Thụ Văn không còn trong nhóm lãnh đạo của Bộ Thương mại nữa.
Bộ này đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Reuters về sự thay đổi nói trên, và điều này cũng không được giải thích trong tuyên bố của Bộ Nhân lực và An sinh xã hội.
Ông Vương được xem là một nhà đàm phán cứng rắn và từng đối đầu với các quan chức Mỹ trong các cuộc họp trước đó, theo một nguồn tin trong cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài tại Bắc Kinh.
“Ông ấy là một con chó ngao, rất dữ dội,” nguồn tin này cho biết, nhưng từ chối nêu tên.
Sự thay đổi trong ban lãnh đạo cấp cao tại Bộ Thương mại Trung Cộng diễn ra khi Bắc Kinh theo đuổi lập trường cứng rắn trong cuộc chiến thương mại đang leo thang với Washington do mức thuế quan cao của ông Trump áp lên các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Cộng.
Sự thay đổi đột ngột này cũng diễn ra vào giữa chuyến công du Đông Nam Á của Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình nhằm củng cố quan hệ kinh tế và thương mại với các nước láng giềng thân cận trong bối cảnh căng thẳng với Hoa Kỳ.
Bộ trưởng Thương mại Trung Cộng, ông Vương Văn Đào, là một trong những quan chức cấp cao tháp tùng Tập Cận Bình trong chuyến thăm Việt Nam, Malaysia và Campuchia tuần này.
Alfredo Montufar-Helu, cố vấn cấp cao của Trung tâm Trung Cộng thuộc Hội đồng Hội nghị cho biết sự thay đổi này “rất đột ngột và có khả năng gây gián đoạn” do căng thẳng thương mại leo thang nhanh chóng và xét đến kinh nghiệm đàm phán với Hoa Kỳ của ông Vương kể từ chính quyền Trump nhiệm kỳ đầu.
Ông cho biết “Chúng ta chỉ có thể suy đoán lý do tại sao điều này lại xảy ra vào thời điểm chính xác này; nhưng có thể theo quan điểm của ban lãnh đạo cấp cao Trung Cộng, do căng thẳng vẫn tiếp tục leo thang, họ cần một người khác phá vỡ thế bế tắc mà cả hai nước đang gặp phải và cuối cùng là bắt đầu đàm phán”.
Không giống như nhiều quốc gia khác đã phản ứng với kế hoạch áp thuế trừng phạt của Trump bằng cách tìm kiếm các thỏa thuận song phương với Washington, Bắc Kinh đã tăng thuế đối với hàng hóa của Hoa Kỳ để đáp trả và không tìm kiếm các cuộc đàm phán, mà họ cho biết chỉ có thể được tiến hành trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và bình đẳng.
Washington cho biết hôm thứ Ba rằng ông Trump sẵn sàng thực hiện một thỏa thuận thương mại với Trung Cộng nhưng Bắc Kinh nên là bên hành động trước, nhấn mạnh rằng Trung Cộng cần “tiền của chúng ta”.
‘Cú sốc thuế quan’
Ông Lý Thành Cương, từng là Đại sứ của Trung Cộng tại WTO trong hơn bốn năm, trước đây đã đảm nhận nhiều vị trí quan trọng trong Bộ Thương mại, như tại các bộ phận phụ trách các hiệp định và pháp luật, cũng như thương mại công bằng.
Ông có nền tảng học thuật từ Đại học Bắc Kinh danh tiếng và Đại học Hamburg của Đức.
Vào ngày 31/3, ông Lý đã tham dự một diễn đàn các doanh nghiệp tư nhân của Trung Cộng với tư cách là “lãnh đạo” của Bộ Thương mại, theo thông báo từ truyền thông nhà nước về cuộc họp, một trong những chỉ dấu chính thức đầu tiên về việc ông sắp chuyển sang một vai trò mới.
“Thoạt tiên đó có vẻ như là một việc thăng chức thông thường, không có gì bất thường, nhưng rõ ràng đây là một giai đoạn nhạy cảm do căng thẳng giữa Mỹ và Trung Cộng,” Alfred Wu, phó giáo sư tại Đại học Quốc gia Singapore, cho biết.
Tại một cuộc họp của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO vào tháng Hai tại Geneva, ông Lý chỉ trích Hoa Kỳ vì đã áp đặt thuế quan tùy tiện đối với các đối tác thương mại của mình, trong đó có cả Trung Cộng, cảnh báo rằng những động thái như vậy đã gây ra “cú sốc thuế quan” cho thế giới.
“Cách tiếp cận đơn phương của Hoa Kỳ vi phạm trắng trợn các quy tắc của WTO, làm trầm trọng thêm sự bất ổn kinh tế, phá vỡ thương mại toàn cầu và thậm chí có thể phá hoại hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ. Trung Cộng kiên quyết phản đối điều này và kêu gọi Hoa Kỳ bãi bỏ các hành vi sai trái của mình”, ông nói.
Ông Lý, người đã đảm nhiệm một số chức vụ quan trọng trong bộ thương mại, chẳng hạn như ở các phòng giám sát các hiệp ước, luật pháp và thương mại công bằng, có nền tảng học vấn tại Đại học Bắc Kinh danh giá và Đại học Hamburg của Đức.
“Xét theo lý lịch, ông Lý là một nhà kỹ trị Trung Cộng điển hình với kinh nghiệm dày dặn trong việc giải quyết các vấn đề thương mại tại Bộ Thương mại cũng như WTO“, Alfred Wu, phó giáo sư tại Đại học Quốc gia Singapore cho biết.
Tuần trước, Trung Cộng đã nộp một đơn khiếu nại mới lên WTO, bày tỏ “mối quan ngại nghiêm trọng” về các mức thuế của Mỹ, cáo buộc Washington vi phạm các quy tắc của WTO.
“Ông Lý Thành Cương là một luật sư được đào tạo, điều này khiến ông có lợi thế hơn Vương Thụ Văn trong việc xử lý các vấn đề pháp lý phức tạp đang nổi lên trong các cuộc đàm phán hiện tại”, Henry Gao, giáo sư luật tại Đại học Quản lý Singapore, đánh giá.
“Sự thay đổi này cho thấy Trung Cộng sẵn sàng giải quyết các vấn đề pháp lý một cách toàn diện hơn trong vòng đàm phán này. Nếu có điều gì đó, sự thay đổi này chứng tỏ Trung Cộng sẵn sàng đào sâu vào các chi tiết pháp lý trong quá trình đàm phán, ám chỉ một cách tiếp cận chiến lược để giải quyết cuộc chiến thương mại đang diễn ra”, ông Gao nói.
Kinh tế gia Stephen Miran và giấc mơ Mỹ tái lập vị thế siêu cường với “cuộc chiến thuế” (RFI)
Chính sách tăng thuế hải quan với toàn thế giới của tổng thống Mỹ Donald Trump đang gây đảo lộn toàn cầu. Giới kinh tế gia nói đến nguy cơ thế giới rơi vào một cuộc Đại khủng hoảng như cách nay gần thế kỷ. Hành xử của ông Trump là tùy tiện, nhiều phần do cảm xúc thúc đẩy hay dựa trên một chiến lược rõ ràng? Giới chuyên gia chú ý đến kinh tế gia Stephen Miran, chủ tịch Hội đồng kinh tế của tổng thống, được coi là « bộ não kinh tế » của Donald Trump.
Ngày 02/04/2025, tổng thống Mỹ thông báo tăng thuế hải quan với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Thông báo được coi như là hồi chuông khai tử hệ thống thương mại toàn cầu. Ít ngày sau, Mỹ tiếp tục tăng thuế hàng Trung Cộng lên hơn 100% để trả đũa Bắc Kinh, là nước duy nhất dám tăng thuế để thách thức Mỹ. Cũng trong khoảng thời gian này, chính quyền Donald Trump đình chỉ đe dọa tăng thuế « đối ứng » với toàn thế giới (trừ Trung Cộng) trong 90 ngày để đàm phán. Sau đó lại tiếp tục đột ngột đình chỉ các mặt hàng công nghệ cao nhập từ Trung Cộng, chiếm khoảng 20% hàng xuất sang Mỹ từ Hoa lục.
Hành xử “hung bạo”, bất thường của Trump không hề tùy tiện mà dựa trên một chiến lược
Chính sách đe dọa tăng thuế, rồi đột ngột đình chỉ, hay tăng thuế cao đến mức ngất ngưởng, như với Trung Cộng, bị coi là cực kỳ phi lý, của tổng thống Mỹ khiến thoạt nhìn nhiều người có xu hướng cho rằng Donald Trump hành động chủ yếu theo các thôi thúc nhất thời, bộc phát, không quan tâm đến các hậu quả của hành động. Kinh tế gia Pháp Olivier Babeau cảnh báo đây là một « sai lầm trong phân tích ». Trong một bài viết trên Les Echos (« Trump và nền kinh tế dựa trên quyền lực»), chủ tịch tư vấn Viện Sapiens nhận định : hành xử của tổng thống Trump dựa trên một mục tiêu rõ ràng : nước Mỹ phải « giành lại quyền kiểm soát vận mệnh kinh tế của mình, cho dù cái giá phải trả là nền kinh tế toàn cầu rơi vào hỗn loạn ».
Những hành xử xét về bề mặt có vẻ như bất nhất của Donald Trump thực ra dựa trên một phương pháp thống nhất : « gây sợ hãi, hù dọa, đánh lạc hướng và tàn nhẫn độc đoán ». Cuộc đối đầu quyết liệt của Trump với Liên Hiệp Châu Âu và Trung Cộng không nhằm sửa chữa tình trạng « mất cân bằng » trong thương mại giữa Mỹ và các nước, mà chỉ là để áp đặt “một mối quan hệ đẳng cấp mới”. Mục tiêu của tổng thống Trump là « lật đổ trật tự có từ sau Thế chiến để xác lập một hệ thống đơn phương mới, nơi các quy tắc được ban bố từ Washington » (Olivier Babeau) (« Ba điều mà Trump đặt cược để tạo nên một nước Mỹ hùng mạnh và thịnh vượng », Le Figaro).
Stephen Miran, kiến trúc sư của chiến lược “đảo lộn nền kinh tế toàn cầu” để tái khẳng định quyền lực Mỹ
Về chiến lược kinh tế của Donald Trump, nhật báo kinh tế Pháp có bài « Kế hoạch của chính phủ Trump nhằm giành chiến thắng trong cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu ». Bài báo tóm lược nội dung chiến lược do kinh tế gia Stephen Miran, 41 tuổi, thảo ra và công bố hồi cuối năm ngoái, với tựa đề « Cẩm nang tái cấu trúc hệ thống thương mại toàn cầu » (« A User’s Guide to Restructuring the Global Trading System »). Stephen Miran, tốt nghiệp tiến sĩ kinh tế Đại học Harvard, và làm việc trong nhiều năm tại Quỹ Quản lý Đầu tư Hudson Bay Capital, trụ sở Greenwich, Connecticut. Bài viết được đăng tải trên trang mạng của Les Echos, ngày 10/03, hai ngày trước khi Thượng Viện Mỹ chấp thuận đề nghị của tổng thống bổ nhiệm kinh tế gia Stephen Miran làm chủ tịch Hội đồng cố vấn kinh tế của tổng thống (Council of Economic Advisers).
Cương lĩnh hành động này dựa trên quan điểm cốt lõi : coi nước Mỹ là trụ cột của nền kinh tế thế giới, thế lực cung cấp đô la, đồng tiền được coi là an toàn và có uy lực nhất thế giới, cũng như có vai trò số một trong việc bảo đảm an ninh toàn cầu. Tuy nhiên, nước Mỹ sẽ không thể tiếp tục bảo đảm các sứ mạng gọi là « global public goods » (các lợi ích chung toàn cầu) nói trên, nếu nền kinh tế Mỹ không đủ vững mạnh. Trong lúc đồng đô la vẫn chiếm đến 57% dự trữ ngoại tệ của các nước (và chiếm đến 90% tổng lượng tiền tệ thanh toán trên toàn cầu, theo số liệu của năm 2022, theo BRI – Ngân hàng Thanh toán Quốc tế), thì trọng lượng của nền kinh tế Mỹ trên tổng GDP toàn cầu tụt từ 40% trong những năm 1960 xuống chỉ còn 26% hiện nay.
Theo Stephen Miran, thực trạng này buộc nước Mỹ phải thực thi chính sách đơn phương tăng thuế hải quan để một mặt có thêm nguồn thu trực tiếp cho nhà nước, và về trung hạn khuyến khích các công ty xây dựng cơ sở sản xuất ngay tại Mỹ, để tránh phải nộp thuế hải quan. Làm như vậy, nước Mỹ sẽ có thể « tái công nghiệp hóa », điều kiện cho phép Hoa Kỳ tiếp tục đảm bảo sứ mạng là trung tâm cung cấp tiền cho toàn thế giới và thế lực bảo đảm an ninh toàn cầu. Đối với Miran, vì lợi ích chung toàn cầu, các nước không nên trả đũa việc Mỹ tăng thuế hải quan.
Hạ giá đô la: Tham vọng tái lập một “thỏa thuận Plaza” mới, từng giúp Mỹ ngăn Nhật soán ngôi
Trong chính sách liên quan đến thuế hải quan của Mỹ, có phần « bảo hộ mậu dịch » để trực tiếp kích thích sản xuất trong nước như trên, nhưng vấn đề chủ chốt liên quan đến đồng đô la. Một trong những ví dụ mà kinh tế gia Miran nêu ra là Brazil và Trung Cộng không thể sử dụng đồng tiền quốc gia để thanh toán trong thương mại song phương, mà buộc phải sử dụng đồng tiền Mỹ. Như vậy, nhu cầu vô cùng lớn về đồng đô la của các nền kinh tế toàn cầu khiến cho giá của đồng đô la luôn « bị » duy trì ở mức cao trong các trao đổi tiền tệ. Đây là nguyên do chủ yếu, mà theo Miran, đã làm « thị trường tiền tệ bị méo mó » (đồng đô la bị giữ giá quá cao) dẫn đến việc « làm mất sức cạnh tranh của các sản phẩm Mỹ trên thị trường thế giới ».
Theo Stephen Miran, việc giá đồng tiền của các nước hiện nay là « thấp », so với đô la, đã và đang gây tổn hại rất lớn cho kinh tế Mỹ. Đối với kinh tế gia Stephen Miran, tăng thuế hải quan và đe dọa tăng thuế hải quan chỉ là công cụ để buộc các nước phải chấp nhận một thỏa thuận mới về đồng đô la, tương tự như thỏa thuận Plaza, ký kết năm 1985, giữa Mỹ và bốn cường quốc, Nhật, Anh, Pháp và Cộng hòa Liên bang Đức, từng cho phép « hạ giá đồng đô la xuống một nửa so với các đồng tiền chính của thế giới » vào thời điểm đó, giúp nền kinh tế Mỹ kháng cự lại được cơn lũ hàng hóa từ Nhật Bản.
Theo chuyên gia Pháp về chính sách công Louis de Catheu, chủ trương đạt được một thỏa thuận Plaza mới nhờ tăng thuế quan là điểm đặc biệt trong « Cẩm nang tái cấu trúc hệ thống thương mại toàn cầu », Miran công bố cuối năm ngoái (trang mạng Le Grand Continent, ngày 28/02/2025). Kinh tế gia Stephen Miran tin tưởng là « sau một loạt biện pháp trừng phạt về thuế hải quan, các đối tác thương mại của Mỹ như châu Âu và Trung Cộng sẽ phải chấp thuận các nhượng bộ về tiền tệ, để đổi lại việc giảm thuế hải quan ». Chủ tịch Hội đồng kinh tế của tổng thống Trump lạc quan là với sức mạnh của thị trường số một thế giới, chính sách đơn phương tăng thuế hải quan sẽ khiến nhiều nước phải mua trái phiếu của Ngân hàng Mỹ với thời hạn 100 năm, lãi suất thấp, và như vậy góp phần vào việc bù đắp các khoản nợ khổng lồ của nước Mỹ, trong đó một phần quan trọng sẽ được Mỹ dùng để chi cho việc bảo đảm an ninh toàn cầu. Miran tin tưởng sẽ có một « thỏa thuận Plaza mới », mà ông gọi là thỏa thuận « Mar-a-Lago », tên của khu nghỉ dưỡng riêng của tổng thống Trump ở miền nam nước Mỹ.
Thị trường chứng khoán chao đảo: Stephen Miran lên tuyến đầu
Vấn đề là diễn biến đã không hẳn theo dự đoán của bộ não kinh tế của Donald Trump. Trong lúc hàng chục quốc gia, chủ yếu là các nền kinh tế trung bình và nhỏ để ngỏ khả năng chấp nhận nhiều đòi hỏi của tổng thống Mỹ do lo sợ tăng thuế hải quan, các nền kinh tế lớn như Liên Âu và Trung Cộng khẳng định sẵn sàng đối đầu với Washington. Cùng lúc đó, các thị trường chứng khoán trên thế giới sụt giảm mạnh. Chỉ riêng trong hai ngày 02 và 03/04/2025, tức thời điểm mà ông Trump tuyên bố tăng thuế với toàn thế giới, hơn 6.000 tỷ đô la chứng khoán của các tập đoàn Mỹ bốc hơi. Tài sản các tập đoàn kinh tế Mỹ thân cận với chính quyền Trump thiệt hại hàng trăm tỉ đô la. Đe dọa tăng thuế hàng Trung Cộng lên đến 145% của Trump khiến giao thương hai nước tê liệt, và việc tăng thuế hoàn toàn không còn có ý nghĩa như một công cụ gây áp lực, theo chủ trương ban đầu.
Ngày 07/04, lần đầu tiên chiến lược gia kinh tế của chính quyền Trump, Stephen Miran, buộc phải đăng đàn giải trình về chính sách « thuế đối ứng » đầy mạo hiểm này (« Các nhận định của ông Steve Miran,chủ tịch Hội đồng kinh tế của tổng thống », tại Viện Hudson, đăng tải trên trang của Nhà Trắng ngày 07/04/2025). Để biện minh cho chính sách tăng thuế hải quan đầy mạo hiểm nhưng được coi là có lợi cho nước Mỹ, trong bài giải trình, Stephen Miran đã dẫn lại một nghiên cứu duy nhất, với đồng tác giả là Paul S. Pujolas, một kinh tế gia đại học McMaster, Canada.
Con đường “mạo hiểm” vì nước Mỹ của Miran: Tương lai nào cho nhân loại ?
Kinh tế gia đại học McMaster ngay lập tức phản bác, với khẳng định Stephen Miran đã bóp méo nghiên cứu của ông, mà tinh thần chính là, cho dù việc đơn phương tăng thuế ở mức độ thấp phần nào có lợi cho nước Mỹ, nhưng giải pháp tốt nhất cho kinh tế toàn cầu vẫn là hoàn toàn không có những loại thuế như vậy. Chưa kể đến sắc thuế trên trời 145% đánh vào hàng Trung Cộng.
Nhật báo Pháp Le Monde, trong một bài viết hồi đầu năm, đã từng phỏng vấn hai kinh tế gia, mà « bộ não » Stephen Miran của Donald Trump dựa vào để xây dựng chiến lược « tái cấu trúc hệ thống thương mại toàn cầu », với đe dọa tăng thuế hải quan là biện pháp chủ lực. Cả hai kinh tế gia Arnaud Costinot (Massachusetts Institute of Technology – MIT) và Andres Rodriguez-Clare (Đại học Californie ở Berkeley) đều khẳng định tăng thuế 20% là một biện pháp « rất tồi », có hại cho kinh tế Mỹ.
Chiến lược dùng « chiến tranh thuế » để tái lập vị thế siêu cường của Mỹ, với trụ cột là kinh tế gia Stephen Miran, sẽ dẫn thế giới đi về đâu ? Trong phần cuối của « Cẩm nang tái cấu trúc hệ thống thương mại toàn cầu », cương lĩnh kinh tế không chính thức của chính quyền Trump, « bộ não » của Donald Trump thừa nhận rằng nước Mỹ có khả năng chiến thắng, nhưng cửa « rất hẹp ».
Với chiến lược của Miran, chính quyền Trump muốn lập lại chiến thắng như chính quyền Reagan từng thành công trước Nhật Bản, để nước Mỹ tiếp tục là siêu cường số một. Tuy nhiên, 40 năm sau, cục diện thế giới đã hoàn toàn khác. Cựu kinh tế gia trưởng của Quỹ Tiền tệ Quốc tế Olivier Blanchard, được Le Figaro trích dẫn, cảnh báo : Miran đang « đùa với lửa », nước Mỹ và toàn bộ hệ thống tài chính toàn cầu đang đứng trước các hậu quả khủng khiếp với chính sách liều lĩnh của kinh tế gia Mỹ, vốn chuyên về lĩnh vực đầu tư mạo hiểm.
Philippines nêu quan ngại về Biển Đông trong các đàm phán giữa ASEAN-Trung Cộng về COC (RFI)
Bộ Ngoại Giao Philippines hôm 14/04/2025, cho biết đã bày tỏ quan ngại về tình hình ở Biển Đông, liên quan đến các sự cố gần đây, “gây nguy hiểm cho tàu và nhân lực” của Philippines, “cũng như hành động của các quốc gia khác xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Philippines”. Các phát biểu này được đưa ra trong các cuộc đàm phán giữa Trung Cộng và ASEAN về Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên biển Đông (COC).
Trong thông cáo được đăng tải hôm nay, được Reuters trích dẫn, bộ Ngoại Giao Philippines nhấn mạnh đến cam kết của nước này trong việc giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, và theo đuổi cách tiếp cận ngoại giao “mang tính xây dựng”, để giải quyết các khác biệt tại Biển Đông.
Khối ASEAN và Trung Cộng đã đàm phán để xây dựng bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông COC từ năm 2002, nhưng theo Reuters, 15 năm sau, các cuộc đàm phán mới chỉ bắt đầu và không đạt được nhiều tiến triển. Năm 2023, ASEAN và Trung Cộng đã thông qua nhất trí nỗ lực hướng tới hoàn tất COC trong vòng ba năm.
Theo Manila, các cuộc đàm phán gần đây nhất diễn ra tại Philippines, từ ngày 09 đến 11/04/2025, bàn về những “vấn đề chủ chốt”. Cuộc gặp này là cơ hội để Philippines, kêu gọi “cần tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) và Phán quyết của Tòa Trọng Tài về Biển Đông năm 2016”.
Theo báo Philippines ABS-CBN, tổng thống Ferdinand Marcos Jr, gần đây đã thúc giục các nước ASEAN, đẩy nhanh việc hoàn tất COC, “để giải quyết các hoạt động hung hăng và bất hợp pháp của Trung Cộng tại khu vực này”, nhưng cũng thừa nhận cần phải tìm đồng thuận về phạm vi địa lý của bộ quy tắc ứng xử.
Đầu năm nay, Việt Nam cũng đã đưa ra lời kêu gọi tương tự đối với cả ASEAN và Trung Cộng nhằm đẩy nhanh các cuộc đàm phán COC.
Tuy nhiên, Bắc Kinh liên tục khẳng định rằng COC không nên được sử dụng như một “phương tiện để hợp pháp hóa Phán quyết của Tòa trọng tài năm 2016, mà nước này khẳng định là do Philippines đơn phương đưa ra, không có sự đồng ý của Trung Cộng”.
Vòng đàm phán tiếp theo về COC, sẽ được tổ chức tại Malaysia vào cuối năm nay.
Châu Âu trước nguy cơ sóng thần mang tên “Hàng Trung Cộng” (RFI)
582,4 tỷ đô la là tổng giá trị hàng hóa mà Trung Cộng đã xuất sang Mỹ trong năm 2024, theo số liệu từ Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ. Với cuộc chiến thuế quan mà tổng thống Mỹ khơi mào, Bắc Kinh phải tìm những đầu ra khác cho khối lượng hàng hoá khổng lồ của mình. Trong bối cảnh này, châu Âu khó thoát khỏi tầm ngắm của nước xuất khẩu lớn nhất thế giới. Phải chăng đã đến lúc Liên Âu nên lo ngại về cơn lũ hàng hóa Made in China ?
Nhấn chìm nền công nghiệp châu Âu
Nhật báo kinh tế Pháp Les Echos nhận định, ngoài việc có thể làm phật ý tổng thống Mỹ, mở rộng cửa đón hàng hoá Trung Cộng còn đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng cho các doanh nghiệp châu Âu. Ông Thomas Grjebine, chuyên gia kinh tế tại Trung tâm Nghiên cứu Triển vọng và Thông tin Quốc tế (Cepii), nhận định : “Ngay cả khi chưa có các biện pháp (thuế quan) của Trump, ngành công nghiệp châu Âu vốn đã chịu thiệt hại nặng nề do sự cạnh tranh từ Trung Cộng.” Theo ông, nguyên nhân đến từ việc “chi phí sản xuất của ngành công nghiệp Trung Cộng trong nhiều lĩnh vực thấp hơn từ 30% đến 40% so với các doanh nghiệp châu Âu.” Lý do là vì các nhà sản xuất Trung Cộng được hưởng lợi từ quy mô kinh tế, từ những tiến bộ công nghệ trong nhiều lĩnh vực, và đặc biệt là từ các khoản trợ cấp của Nhà nước. Điều này đã khiến cho cuộc cạnh tranh càng trở nên không công bằng, nhất là khi một phần đáng kể các doanh nghiệp Trung Cộng vẫn có thể hoạt động dù đang trong tình trạng thua lỗ.
Hàng hoá từ các nhà sản xuất Trung Cộng còn có lợi thế hơn nữa trong bối cảnh mà đồng euro đã tăng giá so với đồng đô la Mỹ trong vòng một tháng qua, còn đồng nhân dân tệ lại giảm giá so với đồng bạc xanh. Kể từ đầu tháng Hai, đồng tiền Trung Cộng đã mất 10% giá trị so với đồng euro. Ngoài ra, hàng Trung Cộng xuất sang EU còn đang được hưởng miễn trừ thuế quan với các kiện hàng dưới 150 euro.
Trong ngắn hạn, người tiêu dùng châu Âu sẽ được hưởng lợi vì có thể mua hàng hoá với mức giá hấp dẫn cùng nhiều chương trình khuyến mại. Các doanh nghiệp châu Âu cũng có thể sẽ phải giảm giá bán để có thể cạnh tranh với đối thủ Trung Cộng. Tuy nhiên nếu tính về lâu dài thì điều này có thể huỷ hoại nền công nghiệp của châu Âu. Bắc Kinh có thể cố tình kéo giá xuống thấp hơn, thậm chí là thực hiện hành vi bán phá giá. Trả lời trên kênh BFMTV, ông Thomas Métivier, tổng giám đốc nền tảng thương mại trực tuyến Cdiscount, nhắc lại rằng chiến lược bán phá giá của Trung Cộng, đặt biệt là trong các lĩnh vực như tuabin gió, năng lượng mặt trời, nhôm, … đã khiến ngành sản xuất của châu Âu gần như sụp đổ.
Ngoài ra, trong một báo cáo đăng tải hồi tháng Hai, các nhà kinh tế tại Viện Kinh tế Đức, trụ sở tại Cologne, bày tỏ lo ngại khi mà “Bắc Kinh đã giành thêm thị phần xuất khẩu trong những năm gần đây, đặc biệt là trong lĩnh vực máy móc và sản phẩm điện tử, trong khi Đức lại đánh mất vị thế trong những lĩnh vực này kể từ năm 2010”.
Thúc đẩy thâm hụt thương mại
Trả lời trên kênh Public Sénat, kinh tế gia Anthony Morlet-Lavidalie, tại khoa phân tích tình hình và dự báo kinh tế của Viện Rexecode, nhắc lại từ năm 2010-2019, thâm hụt thương mại của EU với Bắc Kinh chỉ là 100 tỷ euro. Nhưng con số này đã tăng lên đáng kể sau đại dịch Covid-19, rồi lại tới cuộc khủng hoảng năng lượng và lạm phát. Đến hiện nay, thâm hụt thương mại của châu Âu với Trung Cộng đã tăng lên gấp 3, vượt mức 300 tỷ đô la trong năm ngoái. Tờ Les Echos bổ sung thêm rằng xét trên Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của châu Âu, con số này còn lớn hơn cả mức thâm hụt mà Hoa Kỳ đang phải gánh chịu với Trung Cộng. Cụ thể, thâm hụt thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng chiếm 1% GDP của Mỹ, trong khi thâm hụt giữa châu Âu và Trung Cộng lên tới 2% GDP của EU.
Bruxelles nên chuẩn bị gì trước cơn bão ?
Trong cuộc gặp thủ tướng Tây Ban Nha hôm 11/04 tại Bắc Kinh, chủ tịch Tập Cận Bình đã kêu gọi Trung Cộng và Liên Hiệp Châu Âu “cùng nhau chống lại” cuộc chiến tranh thương mại mà tổng thống Mỹ khơi mào. Về phần mình, Liên Âu cũng cho biết đang tính tới khả năng ấn định mức giá sàn đối với các loại xe điện sản xuất tại Trung Cộng, thay vì áp thuế như đã làm vào năm ngoái. Dường như Bắc Kinh và Bruxelles đang cố gắng xích lại gần nhau để đối phó với sự thù địch và thái độ gây hấn từ phía Mỹ.
Kênh Public Sénat dẫn lời bà Mary-Françoise Renard, giáo sư Kinh tế tại Đại học Clermont Auvergne, người đứng đầu Viện nghiên cứu kinh tế Trung Cộng tại CERDI, cho rằng : “Mục tiêu của Trung Cộng là tiêu thụ được sản phẩm, còn châu Âu thì muốn tránh một làn sóng hàng hóa Trung Cộng tràn vào”. Đây cũng chính là thế tiến thoái lưỡng nan đối với Trung Cộng. Do vậy, EU sẽ có ưu thế hơn khi ngồi vào bàn đàm phán. Bà Renard nhấn mạnh thêm : “Đừng quên rằng Trung Cộng đang cần châu Âu. Họ sẽ không dại gì mà làm căng thẳng mối quan hệ.”
Bà cũng lạc quan cho biết châu Âu còn có thể kích hoạt các điều khoản bảo vệ mà Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã quy định. Những biện pháp khẩn cấp này cho phép áp đặt hạn chế về số lượng hàng hoá hoặc tăng thuế nhập khẩu trong trường hợp lượng hàng nhập khẩu gia tăng đe dọa đến sản xuất nội địa của một quốc gia thành viên.
Ngược lại, chuyên gia Anthony Morlet-Lavidalie từ Viện Rexecode thì tỏ ra khá lo ngại trước sự thay đổi đột ngột của Ủy Ban Châu Âu. Ông nói : “Chúng ta không thể mãi ngây thơ. Tôi có cảm giác châu Âu giống như một chiếc chong chóng xoay theo chiều gió. Chúng ta đang trải thảm đỏ hơi quá mức.” Trước đó vào năm 2023, vào lúc chưa có cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, khi châu Âu tăng thuế 35% áp vào xe điện nhập khẩu của Trung Cộng để tránh cạnh tranh không lành mạnh từ Bắc Kinh, Trung Cộng cũng đã ngay lập tức trả đũa bằng việc nhắm vào các loại rượu của châu Âu, đặc biệt là cognac.
Tái triển khai lực lượng quân sự tại kênh đào Panama: Mặt trận mới của Mỹ chống Trung Cộng (RFI)
Tập trung vào cuộc chiến thuế quan, liên tục tăng thuế nhắm vào hàng hóa nhập khẩu từ Trung Cộng, chính quyền Mỹ của tổng thống Donald Trump vẫn không quên gây áp lực đối với chính quyền nước Panama, đòi thâu tóm kênh đào Panama mà Mỹ đã xây năm 1914 và chuyển giao cho Panama quyền quản lý từ năm 1999. Lý do chính quyền Mỹ đưa ra là kênh đào Panama đang đứng trước mối nguy bị Trung Cộng kiểm soát.
Không phải vô cớ mà chỉ khoảng 2 tháng sau khi ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio công du Panama, tuần qua đến lượt bộ trưởng Quốc Phòng Pete Hegseth sang thăm quốc gia nơi có kênh đào Panama nối từ Thái Bình Dương sang Đại Tây Dương. Theo AFP, Mỹ và Trung Cộng là hai nước chính sử dụng kênh đào Panama, tuyến đường chiếm 5% thương mại hàng hải của cả thế giới. Riêng đối với Mỹ, 40% lượng contener được chuyên chở qua kênh đào Panama.
Đến thăm Panama, ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio kêu gọi chính quyền nước này giảm sự hiện diện của Trung Cộng tại Panama. Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth thì có những phát biểu cứng rắn hơn, khẳng định chính quyền Donald Trump sẽ không để Trung Cộng kiểm soát kênh đào Panama, thậm chí nhắc đến việc Mỹ có « lực lượng chiến đấu hùng mạnh nhất » như để răn đe Bắc Kinh không được thâu tóm kênh đào Panama:
« Hoa Kỳ sẽ không cho phép chế độ Cộng Sản Trung Cộng, hoặc bất kỳ quốc gia nào khác, đe dọa hoạt động hoặc tính toàn vẹn của kênh đào. Nhiều công ty có trụ sở tại Trung Cộng vẫn đang kiểm soát cơ sở hạ tầng thiết yếu trong vùng Kênh đào. Điều này mang lại cho Trung Cộng khả năng tiến hành các hoạt động giám sát thông qua kênh đào Panama. Điều này khiến Panama và Hoa Kỳ kém an toàn hơn, ít thịnh vượng hơn và bớt chủ quyền hơn.
Và như tổng thống Donald Trump đã nhấn mạnh, tình trạng này là không thể chấp nhận được. Tôi muốn nói rõ ràng. Kênh đào này không phải do Trung Cộng xây dựng. Trung Cộng không được quyền vận hành kênh đào này. Và Trung Cộng sẽ không được quân sự hóa kênh đào này. Cùng với Panama, chúng tôi sẽ giữ kênh đào an toàn để tàu thuyền của mọi quốc gia được lưu thông, nhờ khả năng răn đe của lực lượng chiến đấu mạnh nhất, hiệu quả nhất và đáng gờm nhất trên thế giới ».
Sau khi gây sức ép khiến tập đoàn Hồng Kông CK Hutchison ký thỏa thuận nhượng lại quyền khai thác 2 cảng Balboa và Cristobal nằm ở hai đầu kênh đào Panama cho quỹ đầu tư BlackRock của Hoa Kỳ, theo thói quen « được đằng chân, lân đằng đầu », chính quyền Mỹ « dấn thêm 1 bước », đòi tái lập căn cứ quân sự tại Panama với lý do để bảo đảm « an ninh » cho kênh đào. Mỹ cũng đòi là các tàu quân sự của họ phải được ưu tiên di chuyển miễn phí qua kênh đào. Các chuyến tàu quân sự của Mỹ chiếm 0,3% lưu lượng tàu bè qua lại kênh đào Panama.
Theo AFP, ngày 08/04, trong cuộc trao đổi với tổng thống Jose Raul Mulino, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth yêu cầu Panama để Washington tái lập các căn cứ quân sự tại nước này. Dường như sự cứng rắn của Washington đã phát huy tác dụng, buộc Panama phải có sự nhượng bộ quan trọng, cho dù họ không chấp nhận để Washington tái lập căn cứ quân sự của Mỹ tại Panama. Hôm 10/04, chính quyền Panama thông báo cho phép quân đội Mỹ và các công ty quân sự tư nhân được Mỹ ủy quyền, được phép sử dụng một số địa điểm, cơ sở và khu vực được chỉ định để huấn luyện, triển khai các hoạt động nhân đạo và thao dợt. Theo thỏa thuận được ký kết giữa bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ và Panama, có giá trị 3 năm và có thể được triển hạn, các cơ sở nói trên dành cho lực lượng hai nước dùng chung nhưng vẫn thuộc sở hữu của Nhà nước Panama.
IAEA nói Iran ‘cách không xa’ mục tiêu sở hữu bom nguyên tử
Người đứng đầu IAEA cho biết Iran có những điều kiện cần thiết để phát triển vũ khí hạt nhân và họ cách không xa mục tiêu có bom nguyên tử.
Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi hôm nay cho biết Iran vẫn còn chặng đường dài phía trước để đạt mục tiêu sở hữu bom nguyên tử, song nhấn mạnh “mọi người phải thừa nhận rằng họ không còn xa mục tiêu đó”.
Ông Grossi ví việc phát triển vũ khí hạt nhân như trò chơi xếp hình, trong đó Iran “sở hữu các mảnh ghép và cuối cùng họ có thể ghép chúng lại với nhau vào một ngày nào đó“.
Ông Grossi đã đến Iran trong ngày 16/4 để hội đàm với các quan chức cấp cao của Tehran, trong đó có Ngoại trưởng Abbas Araghchi và người đứng đầu cơ quan năng lượng hạt nhân Iran Mohammad Eslami.
Iran và các cường quốc năm 2015 ký thỏa thuận mang tên Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA), trong đó Tehran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân để được nới lỏng các lệnh trừng phạt. IAEA được giao nhiệm vụ giám sát việc Iran tuân thủ JCPOA.
Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận JCPOA. Đáp lại, Tehran sau đó dần từ bỏ tuân thủ nhiều cam kết về kiểm soát hạt nhân và tăng cường làm giàu uranium.
Ông Trump ngày 14/4 nói rằng Iran không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân và Mỹ sẽ cân nhắc “một biện pháp rất quyết liệt” nếu cần thiết. Một ngày sau, Steve Witkoff, đặc phái viên về Trung Đông của ông Trump, nói Iran phải dừng hoàn toàn chương trình làm giàu uranium trong bất kỳ thỏa thuận hạt nhân tiềm năng nào.
Ngoại trưởng Iran Araqchi ngày 16/4 phản hồi bình luận của Witkoff, khẳng định quyền làm giàu uranium của Tehran là “không thể thương lượng”.
Phái đoàn Mỹ và Iran tuần trước đàm phán tại Oman liên quan tới chương trình hạt nhân. Đây là cuộc đàm phán đầu tiên của quan chức Mỹ với Iran kể từ khi Tổng thống Trump lên nắm quyền, cũng là cuộc gặp cấp cao nhất giữa hai bên kể từ năm 2018. Vòng đàm phán tiếp theo sẽ diễn ra tại Rome, Italy ngày 19/4.
TIN VIỆT NAM.
Việt Nam sẽ Bầu cử Quốc hội sớm
Về phương hướng bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, HĐND các cấp, với bối cảnh mới việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, Chủ tịch Quốc hội cho biết, dự kiến bầu cử sớm hơn so với kỳ bầu cử trước để tạo sự đồng bộ với cấp ủy các cấp, kịp thời triển khai nghị quyết Đại hội XIV của Đảng.
Dự kiến ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 – 2031 là ngày Chủ nhật, 15/3/2026 và ngày 6/4/2026 tổ chức kỳ họp thứ Nhất của Quốc hội.
Theo Chủ tịch Quốc hội, số lượng đại biểu Quốc hội , dự kiến là 500 đại biểu. Trong đó tỷ lệ đại biểu Quốc hội chuyên trách ít nhất là 40%. Định hướng chung về cơ cấu là đại biểu trẻ tuổi (dưới 40 tuổi) khoảng 10%; đại biểu tái cử khoảng 30%; đại biểu nữ tỷ lệ ít nhất 35%, đại biểu là người dân tộc thiểu số ít nhất 18% tổng số người trong danh sách chính thức ứng cử đại biểu Quốc hội.
Số lượng đại biểu HĐND, căn cứ vào quy mô dân số từng đơn vị hành chính; thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức Chính quyền địa phương.
Về tiêu chuẩn đại biểu, cơ bản như kỳ bầu cử trước, tuy nhiên, có điểm mới là ưu tiên người có trình độ về khoa học công nghệ; người được đào tạo cơ bản về pháp luật.
Về độ tuổi người ứng cử đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội thông tin, tính đến tháng 3/2026 phải đủ tuổi trọn 1 nhiệm kỳ (nam phải sinh từ tháng 3/1969, nữ phải sinh từ tháng 9/1972 trở lại đây). Tái cử phải còn ít nhất 36 tháng (nam, tháng 3/1967; nữ, tháng 5/1971 trở lại đây).
“Và đặc biệt, quán triệt yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại phiên bế mạc Hội nghị Trung ương 11 vừa qua, phải lấy tiêu chuẩn cao nhất là vì yêu cầu công việc, sau đó mới đến các tiêu chí khác”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh. (Trích CafeF)
Chủ Tịch Trung cộng Tập Cận Bình thăm Việt Nam
Chiều nay 15.4, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung cộng Tập Cận Bình đã rời Hà Nội, kết thúc chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam từ ngày 14 – 15 tháng 4.
Đây là chuyến thăm Việt Nam lần thứ tư của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình trên cương vị lãnh đạo cao nhất của Đảng, Nhà nước Trung cộng và là chuyến thăm lần thứ hai trong nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đại hội XX của Đảng Cộng sản Trung cộng; diễn ra trong “Năm giao lưu nhân văn”, kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Trung cộng.
Trong chuyến viếng thăm Việt Nam cấp Nhà nước, chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình đã kêu gọi hai nước cùng chống lại hành động “hù dọa” của Mỹ trong bối cảnh chiến tranh thuế quan leo thang giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới.
Theo Tân Hoa Xã, được hãng tin AFP trích dẫn, phát biểu với tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Tô Lâm, ông Tập Cận Bình nói: ”Chúng ta phải tăng cường mối quan hệ chiến lược để cùng chống lại hành động hù dọa và duy trì sự ổn định của hệ thống tự do thương mại của thế giới, cũng như các chuỗi công nghiệp và cung ứng.” Lãnh đạo Trung Cộng còn lên án chính sách bảo hộ mậu dịch “ sẽ chẳng đi đến đâu”, đồng thời nhấn mạnh “ sẽ không có ai thắng trong một cuộc chiến thương mại”.
Trong khi đó, theo Thông tấn xã Việt Nam, đáp lời chủ tịch Tập Cận Bình, tổng bí thư Tô Lâm tuyên bố Việt Nam “luôn sẵn sàng cùng với Trung Cộng làm cho hợp tác giữa hai nước “có thực chất, cân bằng và bền vững”.
Trong bản tuyên bố chung được công bố sau khi ông Tập Cận Bình kết thúc chuyến viếng thăm Việt Nam, lãnh đạo hai nước ủng hộ việc “duy trì thể chế thương mại đa phương, với Tổ chức Thương Mại Thế Giới (WTO) là hạt nhân.”
Nhân chuyến thăm lần này, hai nước đã ký tổng cộng 45 hiệp định hợp tác, đặc biệt là về các chuỗi cung ứng, trí tuệ nhân tạo, tuần tra chung trên biển và đường sắt. Theo báo chí trong nước, tại Hà Nội hôm nay chủ tịch Tập Cận Bình đã dự lễ khởi động “cơ chế hợp tác đường sắt Việt Nam – Trung Cộng.” Chuyến thăm Việt Nam của lãnh đạo Trung Cộng diễn ra hai tuần sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo các mức thuế quan “đối ứng” với nhiều nước trên thế giới, trong đó có mức thuế 46% đối với Việt Nam. Tuy việc áp các mức thuế này được tạm hoãn 90 ngày theo quyết định của ông Trump, Trung Cộng muốn chứng tỏ là một đối tác đáng tin cậy, khác hoàn toàn với Hoa Kỳ, tấn công thương mại vào cả những đối tác kinh tế của mình.
Giải tán cấp Huyện, Cán bộ lại chuyển về Xã
Về biên chế của chính quyền địa phương cấp xã (xã, phường, đặc khu), Ban Chỉ đạo của Chính phủ yêu cầu chuyển 100% biên chế cấp huyện hiện có để bố trí biên chế cấp xã.
” Trong đó đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp huyện hiện nay được bố trí làm nòng cốt tại các đơn vị cấp xã mới; có thể tăng cường cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh về cấp xã “
Ban Chỉ đạo của Chính phủ yêu cầu trước mắt giữ nguyên số lượng biên chế cán bộ, công chức của cấp huyện, cấp xã hiện có để bố trí làm việc tại cấp xã và thực hiện việc rà soát, tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm trong thời hạn 5 năm cơ bản theo đúng quy định.
Ban Chỉ đạo của Chính phủ dự kiến biên chế bình quân của mỗi cấp xã khoảng 32 biên chế (không bao gồm khối đảng, đoàn thể).
Về biên chế viên chức đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng dẫn của bộ quản lý ngành, lĩnh vực, các địa phương có trách nhiệm bố trí chỉ tiêu biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách trong tổng số biên chế được cấp có thẩm quyền giao.
Ban Chỉ đạo của Chính phủ yêu cầu kết thúc người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã hiện nay từ ngày 1/8.
Giao chính quyền địa phương xem xét, có thể sắp xếp, bố trí người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tham gia công tác tại thôn, tổ dân phố và thực hiện chế độ, chính sách đối với các trường hợp không bố trí công tác theo quy định.
Theo định hướng của Ban Chỉ đạo của Chính phủ, tiếp tục xác định thôn, tổ dân phố là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư, không phải là cấp hành chính.
Trước mắt giữ nguyên các thôn, tổ dân phố hiện có; sau khi hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, Chính phủ sẽ giao Bộ Nội vụ nghiên cứu và hướng dẫn theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền về việc tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo định hướng tinh gọn, phục vụ trực tiếp đời sống của cộng đồng dân cư trên địa bàn.
Giá vàng leo thang
Giá vàng miếng trong nước tiếp tục lập đỉnh mới khi tăng tới 7,5 triệu đồng chỉ trong một ngày, đẩy giá bán ra lên mức kỷ lục 116,5 triệu đồng/lượng.
Tính đến 15h28′ chiều nay, Công ty SJC tiếp tục điều chỉnh giá vàng miếng lên mức 113 – 115,5 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn tại đơn vị này cũng được nâng lên 110,8 – 113,8 triệu đồng/lượng. So với đầu giờ sáng, giá vàng đã tăng trung bình khoảng 7,5 triệu đồng mỗi lượng.
Tại hệ thống Mi Hồng, giá vàng miếng hiện được niêm yết ở mức 113,5 – 116,5 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn giao dịch ở ngưỡng 109,5 – 113 triệu đồng/lượng.
Chỉ khoảng một tiếng sau so với lần điều chỉnh gần nhất, giá vàng miếng tại SJC lại vọt lên mức 112 – 114,5 triệu đồng. Giá vàng nhẫn tại doanh nghiệp này cũng tăng lên mức 110,3 – 113,3 triệu đồng/lượng.
Đường dây thuốc giả ở Thanh Hóa hoạt động suốt 4 năm, tuồn khắp thị trường
Công an tỉnh Thanh Hóa đã triệt phá đường dây chuyên làm giả thuốc chữa bệnh, bắt giữ 14 đối tượng. Chỉ trong vòng 4 năm, nhóm đối tượng này thu lời bất chính gần 200 tỷ đồng.
Ngày 16/4, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố bị can đối với 14 đối tượng về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả.
Trước đó, qua công tác nắm tình hình trên không gian mạng, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh phát hiện trên địa bàn thành phố Thanh Hóa và một số địa phương khác có nhóm đối tượng nghi vấn sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, với nhiều thủ đoạn hết sức tinh vi.
Lập án đấu tranh, lực lượng chức năng đã khám xét khẩn cấp 6 địa điểm là nơi sản xuất, nơi làm việc và cất giấu hàng hóa của các đối tượng, nằm trên địa bàn thành phố Hà Nội, TPHCM và các tỉnh Vĩnh Phúc, Hưng Yên, An Giang, Đồng Tháp.
Qua khám xét, cảnh sát thu giữ 21 loại thuốc tân dược, thuốc chữa xương khớp giả và các nguyên vật liệu phục vụ sản xuất thuốc giả, với tổng khối lượng gần 10 tấn.
Theo kết quả điều tra ban đầu của công an, nhận thấy thói quen của người dân thường mua theo thuốc tự kê đơn, nhóm đối tượng do Nguyễn Tiến Đạt (SN 1991, trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội) cầm đầu đã câu kết với nhóm của Trịnh Doãn Giáo (SN 1985, trú tại TPHCM) sản xuất, buôn bán thuốc chữa bệnh giả, đặc biệt là thuốc trị xương khớp.
Các đối tượng đã đầu tư dây chuyền, máy móc sản xuất, đồng thời nghiên cứu các thành phần của thuốc tân dược. Sau đó, chúng đặt mua nguyên liệu là dược phẩm, dược liệu, thảo mộc không rõ nguồn gốc, xuất xứ rồi thuê nhân công làm thành thuốc giả, bán ra thị trường thông qua nhiều kênh phân phối khác nhau.
Từ năm 2021 đến khi bị bắt, các đối tượng đã đưa ra thị trường một lượng lớn thuốc giả, thu lợi bất chính gần 200 tỷ đồng.
Theo cơ quan công an, nhóm đối tượng này sử dụng thủ đoạn phạm tội mới. Chúng không làm giả các sản phẩm đang lưu hành trên thị trường mà tự đặt ra tên thuốc và tên công ty, trong đó phần lớn có trụ sở “ảo” ở nước ngoài như Malaysia, Singapore… nhằm đánh lừa người tiêu dùng.
Ngoài ra, các đối tượng thuê kho làm nơi sản xuất tại các khu vực vắng người qua lại, ngõ cụt, sâu trong hẻm. Sau đó, chúng thuê công nhân sản xuất là người nhà hoặc người quen, chủ yếu từ các địa phương khác. Trong quá trình sản xuất, công nhân ăn ở khép kín tại kho xưởng, không tiếp xúc với người dân xung quanh.
Sau khi sản xuất, dưới vỏ bọc là nhân viên dược sĩ buôn bán thuốc cho các công ty dược, các đối tượng sử dụng mạng xã hội để quảng cáo, giới thiệu là “hàng xách tay”. Để tạo niềm tin, ban đầu chúng trà trộn thuốc thật vào thuốc giả trước khi bán ra thị trường.
Sau khi đã xây dựng được lượng khách hàng ổn định, các đối tượng chỉ bán thuốc giả do chính mình sản xuất, đối tượng khách hàng chủ yếu là dược sĩ kinh doanh thuốc tự do tại các chợ thuốc. (Báo Dân Trí)
