Bài viết này căn cứ vào bài nhận định trên Newsmax ngày 06-10-2020 của Patrick Buchanan, nguyên cố vấn ba đời Tổng Thống Hoa Kỳ và hai lần được đề cử vào vị trí ứng viên Tổng Thống đảng Cộng Hòa.
Trần Phong Vũ
Mở đầu bài nhận định, Patrick Buchanan nhắc lại cuộc tranh luận giữa Tổng Thống Donald Trump và cựu Phó Tổng Thống Biden hôm Thứ Ba 29-9-2020 ở Cleveland, Ohio. Theo chương trình đã ấn định, đây là buổi tranh luận thứ nhất. Buổi thứ hai sẽ diễn ra ngày 15-10 ở Miami, Florida và buổi kết thúc sẽ diễn ra một tuần sau 22-10-2020.
Một kinh nghiệm quý của cố TT Ronald Reagan năm 1984
Ngay sau đó tác giả gợi lại một kinh nghiệm đắt giá khi nhớ tới cuộc tranh luận tương tự của cố Tổng Thống Ronald Reagan Cộng Hòa và ông Walter Mondale, ứng viên đảng Dân Chủ trong cuộc tổng tuyển cử vào năm 1984.
Theo Patrick Buchanan, trong cuộc tranh luận mở đầu ở Louisville, TT Reagan ở thế công luôn miệng chế nhạo Mondale vào lúc những cuộc thăm dò lúc bấy giờ cho thấy đương kim TT của đảng Cộng Hòa đang dưới cơ đối thủ 4 điểm ở tỉ lệ 47-43. Tác giả viết tiếp:
“Vào cuối tuần đó, phản ánh lời bình luận của báo giới: 80% người dân trong nước cho rằng Mondale đã đè bẹp Reagan” (By week’s end, reflecting the press commentary, 80% of the country was of the view that Mondale had crushed Reagan).
Về phía các đảng viên Đảng Dân chủ, mọi người nhiệt liệt đề cao Mondale trong khi phía Đảng Cộng Hòa cảm thấy nao núng trước dấu hiệu báo động về một thảm bại có thể xảy ra.
Trên đây là bối cảnh cuộc tranh luận thứ nhất của TT Reagan và ứng viên Mondale của đảng Dân Chú trong cuộc bầu cử năm 1984 do Patrick Buchanan, người từng là nguyên cố vấn ba đời Tổng Thống Hoa Kỳ, kể lại trên Newsmax hôm Thứ Ba 06-10-2020.
Ván cờ xoay chuyển trongcuộc tranh luận thứ hai
Từ bối cảnh không mấy lạc quan, tác giả nói tới những nỗ lực phi thường của vị Tổng Thống siêu đẳng của đảng Cộng Hòa từng góp phần quan trọng vào kỳ công xóa sổ Liên Bang Xô Viết và hệ thống chư hầu cộng sản Đông Âu cuối thập niên 80 thế kỷ trước vào cuối nhiệm kỳ thứ hai của ông (1984-1988).
trong một cuộc tranh luận
Cũng từ đấy, Patrick Buchanan nhắc lại cuộc vấn đáp giữa người điều hợp cuộc tranh luận lần thứ hai ở thành phố Kansas, là Henry Trewhitt của tờ Baltimore Sun nêu ra cho ông Ronald Reagan câu hỏi được khơi gợi từ cuộc tranh luận lần đầu:
“Thưa Tổng thống, tôi muốn nêu ra một vấn đề mà tôi nghĩ đã lấp ló xuất hiện trong hai hoặc ba tuần một cách cụ thể về mặt an ninh quốc gia.
“Ngài từng là tổng thống cao tuổi nhất trong lịch sử. Và một số nhân viên của ngài nói rằng ngài cảm thấy mệt mỏi sau cuộc trao đổi gần đây nhất với ông Mondale.
Tôi nhớ lại rằng trong cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba, Tổng thống Kennedy đã trải qua nhiều ngày với rất ít giấc ngủ trọn vẹn. Ngài có khi nào hoài nghi về việc liệu ngài có thể thi hành chức năng để đối phó với những trường hợp như vậy không?” (“Mr. President, I want to raise an issue that I think has been lurking out there for two or three weeks and cast it specifically in national security terms. You already are the oldest president in history. And some of your staff say you were tired after your most recent encounter with Mr. Mondale. I recall yet that President Kennedy had to go for days on end with very little sleep during the Cuban missile crisis. Is there any doubt in your mind that you would be able to function in such circumstances?)
Với thái độ bình tĩnh, hoàn toàn tự tin, Tổng Thống Ronald Reagan trả lời:
“Không hề, thưa ông Trewhitt, và tôi muốn ông rõ rằng tôi sẽ không coi chuyện tuổi tác thành vấn đề của chiến dịch (tranh cử) này. Tôi cũng sẽ không khai thác tuổi trẻ và sự thiếu kinh nghiệm của đối thủ tôi cho mục tiêu chính trị.” (Not at all, Mr. Trewhitt, and I want you to know that also I will not make age an issue of this campaign. I am not going to exploit, for political purposes, my opponent’s youth, and inexperience).
Liền đó, ông Reagan nhìn thẳng vào mắt người vừa đặt câu hỏi hóc búa (tưởng có thể đẩy ông vào thế bí), mà không thèm nhìn đối thủ của ông, phát ngôn một câu nói để đời:
“Thưa ông Trewhitt, tôi có thể thêm,… rằng Seneca, hay Cicero … đã từng nói ‘Nếu không có những người trọng tuổi sửa đổi những sai lầm cho những thành phần trẻ người non dạ, thì sẽ không có quốc gia nữa. ‘” (I might add, Mr. Trewhitt . . . that it was Seneca, or was it Cicero . . . that said, ‘If it was not for the elders correcting the mistakes of the young, there would be no state.’)
Khi cuộc tranh luận lần hai kết thúc tại Louisville, Patrick Buchanan viết tiếp:
“Đọc lại câu đối đáp của ông Reagan 36 năm trước, người ta có thể nhận ra nó không phải là câu phát ngôn buột miệng, mà là sản phẩm của sự sửa soạn từ trước. Và người diễn viên gạo cội hiểu rõ phương thức chuyển tải. Chuyện tuổi tác lập tức xóa sạch, và chỉ vài tuần sau, Ronald Reagan cũng tém sạch 49 tiểu bang, trừ Minnesota vốn là tiểu bang nhà của Mondale. (Rereading Reagan’s reply of 36 years ago, one can see that it was not spontaneous, but a product of preparation. And the old actor knew how to deliver the lines. The age issue instantly vanished, and Reagan, weeks later, would sweep 49 states, losing only Mondale’s Minnesota).
Patrick Buchanan muốn nói gì với ông Trump?
Trở về với buổi tranh luận mở đầu trong cuộc bàu cử năm nay, tác giả bài nhận định cho rằng; phải thành thật nhìn nhận đó là một thất bại đối với TT Donald Trump, và quan trọng hơn, tương tự như cố TT Reagan năm 1984, ông đã đánh mất một cơ hội bằng vàng.
Trong những nhận định tiếp theo, Patrick Buchanan cho rằng thay vì tận lực khai thác thế mạnh mẽ quyết đoán mà ông đã chứng tỏ trong quá khứ so với trạng thái tiêu cực “buồn ngủ” yếu nhươc về mọi mặt của đối thủ, TT Trump tuồng như đã vô tình đồng lõa với Jos Biden kể cả người sắm vai điều hợp cuộc tranh luận là Chris Wallace biến nó thành một cuộc tranh cãi, đội co vô bổ “tồi tệ nhất trong lịch sử tổng thống” (worst in presidential history). Tác giả bài nhận định cũng cho rằng để người dân tự nhận thấy rằng Biden quá yếu – và quá bị giam hãm bởi những cá nhân, những khối lực cực đoan như Bernie Sander-AOC-Black Lives Matter – Antifa…. Và để đối phó với cuộc khủng hoảng do các phần tử tội phạm tạo ra đã tàn phá các thành phố Portland, Seattle và Minneapolis, nhu cầu của ông Trump là phải chứng tỏ rằng: trong tình hình hiện tại, quốc gia cần một nhà lãnh đạo mạnh mẽ – chứ không phải một người mềm mỏng, nho nhã, một người bạn tốt,,, nhưng không có đường lối, lập trường dứt khoát.
Kết thúc bài nhận định khá dài, tác giả nhận mạnh:
Tổng Thống Donald Trump còn hai cuộc tranh luận, hai cơ hội “vàng” cuối cùng để đạt được các mục tiêu mà ông đã bỏ lỡ ở Cleveland.
Trong phần đầu bài nhận định trên Newsmax, Patrick Buchanan đã nhắc lại trường hợp cố TT Ronald Reagan với thắng lợi ngoạn mục của ông sau khi bị đối thủ hạ đo ván trong lần tranh luận đầu tiên. Một cách nào đó, dựa vào sự kiện ông Trump đơn thương độc mã đánh bại ứng cử viên sáng chói của đảng Dân Chủ là bà Hillary trong cuộc tổng tuyển cử tháng 11 năm 2016 cùng với những thành tich lớn lao ghi được trong ba năm đầu nhiệm kỳ một, hiển nhiên tác giả muốn gián tiếp tiên đoán về một chiến thắng cuối cùng của ông Trump trong những ngày tới.
Dĩ nhiên, một chiến thắng như thế đòi hỏi một số điều kiện cần và đủ.
Những đề xuất của Patrick Buchanan
Một số điều kiện cần và đủ ấy là những gì theo tác giả bài báo?
Theo tác giả bài viết trên Newsmax số ra ngày Thứ Ba 06-10-2020 thì:
“Ông Trump và chiến dịch (tranh cử) của ông cần phải cột buộc Biden với các phần tử đối kháng của đảng Dân chủ và chương trình nghị sự cấp tiến của họ về việc tái xây dựng một nước Mỹ mà cánh tả cực đoan hiển nhiên là ghét cay ghét đắng; hoặc ép Biden phải chối bỏ những phần tử cực đoan này
Các cuộc biểu tình của Trump tiếp tục phản ánh năng lượng, sự nhiệt tình và nhiệt tình của những người theo ông. Nhưng trong bốn năm, các cuộc biểu tình đã không thay đổi theo tính toán. Để ông Trump có cơ trỗi vượt lên ở thứ hạng cạnh tranh, Biden phải gục ngã, và ông Trump phải xuất hiện (như một) sự thay thế cần thiết và duy nhất, ngay cả với những người không yêu thích ông . (He and his campaign need to tie Biden to the repellent elements of the Democratic Party and their radical agenda on remaking an America that the extreme left visibly detests; or to force Biden to repudiate those elements. Trump’s rallies continue to reflect the energy, enthusiasm and affection of his followers. But in four years, the rallies have not changed the math. For Trump to rise into competitive range, Biden must fall, and Trump must appear the necessary and only alternative, even to folks who are not that fond of him).
Vài suy nghĩ của người viết
Trước hết, chúng tôi chia chung những suy tư và nhận định sâu sát của Patrick Buchanan khi ông tỏ ý tiếc vì Tổng Thống Donald Trump đã bỏ lỡ cơ hội quý trong buổi tranh luận đầu tiên hôm Thứ Ba 29-9 vừa qua ở Cleveland.
Không ai phủ nhận ông Trump là người có cá tính mạnh, nói năng lưu loát, bạo tợn (mà có người cho rằng không phù hợp với cương vị người cầm đầu một cường quốc). Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, điều đó lại chứng tỏ ông là người trực tính, không phải người nham hiểm.
Ông có trí nhớ tốt và có khả năng vượt trội hơn người -nhất là với ông Joe Biden, một chính khách “ngủ” trong suốt 47 năm dài-. Ông Trump cũng là người có trí thông minh ngoại hạng ít ai có. Nhờ thế, thuở còn là một doanh gia ông đã chứng tỏ tài năng qua sự thành công vượt bực của ông. Cũng không ít lần ông nếm mùi thất bại. Nhưng chính những thất bại ấy lại chứng tỏ một năng lực khác nơi con người đa tài nhưng cũng không ít tật ấy. Đó là sự kiên tâm, trì chí để sau những lần thất thế đã tìm được hướng đi mới để đứng dậy.
Và đứng dậy cách mạnh mẽ, phi thường.
Bốn năm trước, trong lúc bất ngờ nhất, nhà tỷ phú bất động sản Donald Trump chính thức bước chân vào chính trường. Ông ứng cử Tổng Thống dưới bảng hiệu đảng Con Voi bên cạnh những khuôn mặt lớn như ông Jeff Bush, nguyên Thống Đốc tiểu bang Florida, và là nhân vật xuất thân trong một đại gia tộc có thân phụ và bào huynh từng là Tổng Thống. Chưa hết. Sau khi dành được vị trí ứng viên TT của đảng Cộng Hòa, đối thủ của ông trong cuộc tranh thắng vào vị trí người cầm đầu Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ lại là bà Hillary Clinton, một người nữ “dễ có mấy tay, từng là một luật gia tài giỏi, một Thượng Nghị Sĩ, lại là Đệ Nhất Phu Nhân thời Tổng Thống Clinton, cũu Ngoại trưởng trong hai nhiệm kỳ Tổng Thống Obama và là niêm hy vọng “ngàn năm một thuở” của cả trăm triệu nữ cử tri trên đất nước này từ lâu mong chờ có một nữ Tổng Thống. Thật là thiên nan, vạn nan!
Ấy vậy mà ông đã thành công vang dội để đến nỗi trở thành một hiện tượng có một không hai nếu nhìn ngược lại 44 đời Tông Thống Hiệp Chúng Quốc trước ông, Vị Tổng thống thứ 45 đã bị đảng đối lập tìm trăm phương nghìn kế để từ bội nhọ đến truất phế ngay từ khi chưa bước chân vào tòa Bạch Ốc. Nhưng nhờ vào ý chí mạnh và sự quyết tâm, trong suốt ba năm đầu nhiệm kỳ thứ nhất, ông đã đáp trả được gần hết những gì đã hứa với nhân dân Mỹ trong thời gian tranh cử. Một phần cũng nhờ trong nửa đầu nhiệm kỳ ông có được sự hỗ trợ của cả hai viện Quốc Hội. Nếu không bị mất thế đa số ở hạ viện trong cuộc bầu cữ giữa kỳ năm 2018, chắc chắn Tổng Thống Trump đã thanh toán xong cục nợ Obama Care như đã hứa với cử tri.
Điều không may cho ông là sự bùng phát đại dịch cúm Vũ Hán vào đầu năm 2020 gây thương tổn cho những thành quả chưa từng có về nhiều mặt nội trị cũng như ngoại giao mà chính quyền của ông đã ghi được, cụ thể là về phương diện phát triển kinh tế, ổn định xã hội -thị trường chứng khoán tăng vọt, mức độ thất nghiệp thấp nhất xưa rày-.
Thêm một điều bất hạnh không ai có thể nghĩ tới là vào thời điểm chỉ còn hơn một tháng tính tới ngày bầu cử, giữa lúc ông Trump đang cùng các cộng sự đầy mạnh chiến dịch tranh cử thì bãn thân TT bị nhiểm vi khuẩn Vũ Hán khiến phải vào điều trị trong bệnh viện.
Nhưng dù sao vẫn còn may là nhờ sức đề kháng của một thể lực hơn người, một sức mạnh tinh thần kiên vững, thêm vào sự chăm sóc tận tình của các BS, các chuyên viên bệnh viện, nhất là nhờ lời cầu nguyện của đông đảo dân chúng Hoa Kỳ, chỉ sau mấy ngày điều trị, TT Trump đã được xuất viện để trở về tòa Bạch Ốc tĩnh dưỡng trong khi chờ tới ngày 15-10-2020 tham gia cuộc tranh luận lần thứ hai.
Trong những thất bại thời còn là một doanh nhân, TT Trump đã học được rất nhiều kinh nghiệm quý báu. Riêng bài học hôm 29-9 vừa qua, tuy không hẳn là thất bại như cánh tả thêu dệt, nhưng chắc chắn cũng giúp ông thấy được vấn đề để nhận ra giá trị những lời khuyến cáo của nhà báo và cũng là một chính trị gia gạo cội như Patrick Buchanan. Phải nói thật và nói thẳng là trong buổi tranh luận đầu, ông Trump đã vô tình bỏ qua sở trường của ông là trí thông minh, cá tính kiên tâm, trì chí để tư rơi cái bẫy giăng ra bởi người điều phối để có lúc mất bình tĩnh khi bị chọc giận, một điều tối kỵ trong bất cứ cuộc tranh luận nào. Huống chi đây lại là cuộc tranh luận giành thế thượng phong để được cử tri yêu mến, tâm phục trong một cuộc tổng tuyển cử mỗi bốn năm để bầu chọn người lãnh đạo quốc gia.
Một điều quan trọng là Buchanan nhắc tới: sau khi cố TT Reagan thắng lớn trong lần tranh luận thứ hai, dư luận những người theo dõi tin rằng những câu trả lời như đinh đóng cột của ông Reagan không phải tự phát mà có chuẩn bị trước. Đây là một bài học lớn cho TT Trump trong hai kỳ tranh luận sắp tới.
Trở lại Bạch Cung, xuất hiện trước ban công chào tử biệt phi hành đoàn, TT Trump mạnh mẽ tuyên bố: “Đừng để nó (virus VH) khuynh loát các bạn. Đừng sợ nó. Các bạn đang đánh bại nó. Chúng ta có trong tay những y cụ tối tân nhất, chúng ta sở hữu những phương thuốc tốt nhất vừa được khai dụng mới đây”, (Don’t let it dominate you. Don’t be afraid of it. You’re going to beat it. We have the best medical equipment, we have the best medicines, all developed recently).
Được biết, trong bản tin hôm Thứ Ba 06-10 của đài BBC sau khi thông báo TT Trump rời bệnh viện đã cho biết thêm rằng: trong một bản ghi âm vừa công bố, ông khuyến khích nhân dân Hoa Kỳ nên trở lại làm việc. Cùng với lời kêu gọi trên, TT Trump nói với dân chúng Mỹ:
“Các bạn sẽ đánh bại nó (Virus Corona)”
Ông nói thêm với họ:
“Các bạn sẽ đánh bại nó (Virus Corona). Chúng tôi sẽ ở tuyến đầu. Là người lãnh đạo của các bạn, tôi phải làm điều đó. Tôi biết nó nguy hiểm, nhưng tôi phải làm điều đó. Tôi đã ở trước trận tuyến, và dẫn đầu”.
(We’re going to be out front. As your leader, I had to do that. I knew there’s danger to it, but I had to do it. I stood out front, and led).
Công luận -kể cả nội bộ đảng Dân Chủ- thường kháo nhau rằng: TT Trump có những kế sách bí mật mà vào phút chót khi ông ra tay người ta mới biết.
Cùng với hàng triệu cử tri thầm lặng và bao gồm biết bao thai nhi đã, đang và sẽ hoài thai an toàn trong lòng mẹ, chờ ngày chào đón ánh sáng mặt trời nhờ chính sách nhân đạo “Phò Sinh” của ông, chúng tôi tin ông sẽ làm tốt vai trò và trách nhiệm của người dẫn đạo.
Tin mới nhất: Bản tin Newsmax trưa Thứ Tư 07-10 cho hay: theo thông báo của Y sĩ tòa Bạch Ốc, “TT Donald Trump đã dứt hẳn những triệu chứng Covid-19 hơn 24 giờ tính tới Thứ Tư, và nhịp hô hấp cũng như mức oxygen của ông hiện ổn định.”
(President Donald Trump has been free of Covid-19 symptoms for more than 24 hours as of Wednesday, and his oxygen levels and respiratory rate are stable)
07-10-2020
