BS Trần Việt Cường sưu tập
Tệ Nạn Thiếu Ngủ
Tạp chí Reader’s Digest mới đây đưa ra lời cảnh báo là sự thiếu ngủ của dân chúng tại Hoa Kỳ, ảnh hưởng tai hại cho sức khỏe đã lên đến mức báo động. Sự thiếu ngủ, cùng với bệnh mập phì và hút thuốc là những nguy cơ lớn nhất cho sức khỏe. Các chuyên gia cảnh cáo là thiếu ngủ đưa đến bệnh tật, mập phì và suy giảm cơ năng não.
National Sleep Foundation khuyên trung bình cơ thể cần 7 đến 9 giờ ngủ mỗi đêm.
Thiếu ngủ đưa đến bệnh tật. Nhiều khảo cứu cho thấy thiếu ngủ có thể dẫn đến các chứng bệnh như cao áp huyết, tiểu đường, trầm cảm và giảm thọ. Mời đây, nghiên cứu tại University of Chicago trên loài chuột cho thấy thiếu ngủ làm các tế bào ung thư phát trển nhanh hơn, và giảm khả năng đề kháng chống tế bào bệnh.
Thiếu ngủ gây ra mập phì. Thiếu ngủ dẫn đến những thay đổi về biến dưỡng làm lên cân và những thay đổi về hormone làm ta cảm thấy đói và khó chống lại sự thèm ăn. Các nhà nghiên cứu tại Đại Học Colorado mất ngủ liên tiếp trong 3-4 đêm làm lên cân nhiều pounds.
Thiếu ngủ làm tổn thương cơ năng óc. Ngủ không đầy đủ làm giảm trí nhớ, khiến cho ta khó tập trung tư tưởng. Thời gian phản xạ cần thiết như khi lái xe cũng bị ảnh hưởng. Ngoài ra, mất ngủ còn làm giảm sự phán đoán và có thể dẫn đến những quyết định sai lệch.
Thí nghiệm trên loài chuột tại Đại Học Pennsylvania cho thấy 3 đêm liền ngủ ít chỉ có 4-5 giờ có thể dẫn đến tổn thương tế bào óc.
Khảo cứu tại Đại Học Rochester cho biết khi ta ngủ, bộ óc làm công việc bảo trì, thải đi những cặn bã do hoạt động của não bộ trong ngày. Không ngủ đầy đủ, những cặn bã hoá học bị ngưng đọng và có thể là một trong những gnuyên nhân đưa đến bệnh Alzheimer’s và các bệnh mất trí nhớ khác.
Rau, Trái Cây, Và Bệnh Tim Mạch.
Ăn nhiều rau, trái có thể giảm nguy cơ bệnh tim mạch và đột quỵ Một cuộc nghiên cứu lớn nhất và lâu dài nhất cho đến nay gồm 110,000 đàn ông và đàn bà được theo dõi trong 14 năm. Cuộc nghiên cứu này cho thấy :
- Những người ăn rau trái 8 servings hay hơn mỗi ngày thì nguy cơ mắc bệnh suy tim (heart attack) và đột quỵ (stroke) giảm 30% so với những người ăn ít hơn 1.5 serving rau trái.
- Tất cả các rau và trái đều giúp cho tim mạch, đặc biệt là rau xanh nhiều lá như sà lách, spinach, mustard greens, một số rau cruciferous như broccoli, cauliflower, bắp cải, bok choy, và kale.
- Các loại trái citrus như cam, chanh vàng, chanh xanh, và bưởi giúp cho sức khỏe tốt.
Khi các nhà nghiên cứu tổng hợp những khám phá tại Đại Học Y Khoa Harvard với nhiều nghiên cứu dài hạn khác tại Hoa Kỳ và Âu Châu họ thấy rõ tác dụng bảo vệ sức khỏe tim mạch của rau trái: Những cá nhân ăn nhiều hơn 5 servings rau và trái mỗi ngày có nguy cơ ít hơn 20% về bệnh tim mạch và đột quỵ so với những cá nhân ăn ít hơn 3 servings mỗi ngày.
Một nghiên cứu cho thấy những người có áp huyết cao nhưng ăn uống nhiều rau và trái cây, với những sản phẩm sữa ít chất béo và giới hạn lượng mỡ và mỡ bão hòa đã giảm áp huyết số trên (systolic) khoảng 11 mm Hg và áp huyết số dưới (diastolic) gần 6 mm Hg.
Những dấu hiệu bệnh Alzheimer so sánh với thay đổi bình thường của tuổi già
1. Khó khăn về từ ngữ khi nói và viết. Người có bệnh Alzheimer gặp khó khăn khi đối thoại. Có khi đang nói chuyện, bỗng khựng lại và không biết làm cách nào để tiếp tục, có khi tự lập đi lập lại. Họ gặp khó khăn trong việc dùng từ ngữ chính xác.
Thay đổi điển hình ở tuổi già: Thỉnh thoảng không tìm ra từ ngữ trong khi nói chuyện.
2. Để đồ vật sai chỗ và không tìm lại được. Họ mất khả năng nhớ lại mình đã làm những gì trước khi để quên đồ vật. Đôi khi họ còn đổ lỗi cho người khác lấy cắp. Càng già đi, chuyện này càng xảy ra thường hơn.
Thay đổi ở tuổi già: Thỉnh thoảng để lạc mất đồ vật nhưng sau đó có khả năng nhớ lại mình để ở đâu.
3. Óc phán đoán suy thoái. Đưa đến những quyết định sai lạc. Thí dụ họ có thể có thể trao món tiền lớn cho những con buôn quảng cáo đầu tư qua điện thoại.
Thay đổi ở tuổi già: Thỉnh thoảng có những quyết định bất lợi.
4. Nghỉ việc và rút khỏi công tác thiện nguyện. Bỏ hobbie, các công tác xã hội, các dự án, và thể thao. Họ tránh liên lạc, gặp gỡ vì những thay đổi trong con người của mình.
Thay đổi điển hình ở tuổi già: Thỉnh thoảng thấy chán nản, không thích thú trong công việc, trong gia đình, và những công tác xã hội.
5. Thay đổi tâm trạng và cá tính. Họ bị bối rối, nghi ngờ, trầm cảm, sợ sệt và lo lắng. Họ dễ trở nên bất bình, bất mãn với người chung quanh.
Thay đổi điển hình ở tuổi già: Bực bội khi tiến trình làm việc bình thường bị đảo lộn.
Những cách phòng ngừa nhăn da mặt:
Thế nằm khi ngủ. American Academy of Dermatology khuyên hãy cẩn thận về thế nằm ngủ. Một số thế ngủ đêm này qua đêm khác có thể tạo vết nhăn trên da. Nằm ngủ nghiêng làm tăng vết nhăn nơi má và cằm; nằm sấp để ngủ tạo vết nhăn trên trán. Nằm ngửa làm giảm nguy cơ bị da nhăn.
Đừng nheo mắt. Hãy đeo kính khi đọc sách. Thói quen nheo mắt làm cho các bắp thịt trên mặt mệt mỏi, tạo nên những rãnh nhỏ bên dưới làn da mặt. Những rãnh nhỏ này sau sẽ biến thành vết nhăn.
Đeo kính mát. Cũng nên đeo kính mát để bảo vệ vùng da chung quanh mắt không bị ánh sáng mặt trời tác hại.
Ăn thêm cá. Đặc biệt cá hồi (salmon). Cá hồi và các loại cá nước lạnh là cung cấp nguồn protein để tạo nên làn da đẹp, đồng thời cũng là nguồn cung cấp omega-3. Omega-3 giúp nuôi dưỡng da và giữ cho da hồng và trẻ, giúp giảm vết nhăn.
Nên ăn đậu phụ. Khảo cứu cho thấy một số đặc tính của đậu phụ có thể bảo vệ hoặc chữa lành một số tác hại do ánh nắng mặt trời gây nên nơi da. Thuốc bổ có đậu phụ (soy-based supplement) làm da chắc hơn sau 6 tháng sử dụng. Cũng có tác dụng tương tự phải kể fish protein và các chất từ hột nho, và cà chua.
Thay cà phê bằng cocoa. Cocoa chứa flavanols có khả năng che chở da khỏi bị tác hại bởi ánh nắng mặt trời, cải thiện sự lưu thông của máu tới các tế bào da, làm cho da ẩm và mịn hơn.
Rau và trái cây có nhiều antioxidant. Những hợp chất này giúp cho da trông trẻ hơn và sáng hơn, và bảo vệ da chống lại tác dụng làm già do ánh sáng.
