Mới đến giữa năm 2024, csVN đã phải nhập siêu từ Trung cộng đến 40 tỷ Mỹ kim, trong khi phía Mỹ vừa chính thức từ chối cấp quy chế Kinh Tế Thị Trường cho csVN, khiến hàng hóa của Việt Nam bán sang thị trường lớn nhất là Mỹ phải tiếp tục đối mặt với phương pháp tính thuế ở mức chống bán phá giá.
Giữa lúc Bắc Kinh đẩy csVN vào thế “gọng kìm”, thì các cuộc đấu đá khốc liệt vẫn tiếp tục diễn ra ở thượng tầng kiến trúc Việt Nam ở cấp độ như những cơn “địa chấn chính trị”, làm xói mòn niềm tin trong giới doanh nghiệp và công chúng.
Ngày mùng 03 tháng 8, Chủ tịch nước Việt Nam Đại Tướng Tô Lâm, người khi còn làm Bộ Trưởng Công An, từng dùng thế “đà đao” để loại hàng loạt các đối thủ chính trị, nay được truyền thông mậu dịch nhà nước đồng loạt tung hô: Ban Chấp hành Trung ương Đảng csVN “với tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, thảo luận dân chủ, suy tôn, thống nhất rất cao với số phiếu tuyệt đối 100% bầu đồng chí Tô Lâm lên chức Tổng Bí thư Đảng Cộng sản, vị trí cao nhất của quốc gia”. [1]
Cùng ngày có thêm 4 Ủy Viên Trung Ương đảng, lâm vào thế “Tướng bị trảm” ngay tại mặt trận – mất mọi chức vụ, gồm các “hạt giống đỏ”, đều còn trẻ, chỉ trong chốc lát đã biến thành “than đen”: Phó Thủ Tương Kinh Tế Lê Minh Khái (1964), Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh (1976), Bí thư Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký (1972) và Bí thư Tuyên Quang Chẩu Văn Lâm (1967).
Một ngày trước (02/8), Hoa Kỳ chính thức từ chối cấp quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam. Quyết định mới này của Mỹ khiến cho rất nhiều mặt hàng từ Việt Nam bán sang Mỹ, không được hưởng thuế suất bằng 0% hoặc rất thấp như các quốc gia được hưởng quy chế kinh tế thị trường. Việt Nam sẽ phải tiếp tục đối mặt với những vụ kiện bán phá giá hàng hóa tại thị trường xuất cảng lớn nhất là Mỹ. Nguồn thu bằng Mỹ kim qua ngành xuất cảng của Việt Nam cũng sẽ giảm, ảnh hưởng xấu trên tăng trưởng GDP củaViệt Nam.
Sau gần một năm csVN đưa từ tứ trụ triều đình đến hàng Bộ Trưởng “nhập cuộc” vận động để xin Mỹ quy chế Kinh Tế Thị Trường. Rốt cuộc “xôi hỏng bỏng không”, khiến Bộ Công Thương Việt Nam thốt lên “lấy làm tiếc” về quyết định của phía Mỹ hôm mùng 02 tháng 8, do các lý do sơ lược sau đây:
- 5 tháng trước (08/03/2024), sau nhiều cuộc điều trần (https://vanhoimoi.org/?p=21762) giữa bên “che” và bên “chống”, Bộ Thương mại Mỹ đã nhận được thông tin mới hơn từ một số ngành công nghiệp tại Mỹ cáo buộc rằng, đảng cộng sản ở Ba-Đình cung cấp cho phía Mỹ nhiều thông tin chi tiết sai lệch và bỏ sót các sự thật quan trọng liên quan đến các cải cách được cho là của csVN. [2]
- Có đến 70 nhà Lập Pháp từ Dân Biểu đến Thương Nghị Sỹ Mỹ, trong nhiều lần khác nhau, đã viết thư cho Bộ Thương Mại, viện dẫn lý do csVN vẫn kiểm soát đồng tiền Việt Nam, thiếu quyền lao động và csVN ra tay can thiệp sâu rộng, do đó, việc trao cho Việt Nam quy chế nền kinh tế thị trường “sẽ tàn phá các ngành công nghiệp của Hoa Kỳ vốn đã bị thiệt hại do các hoạt động thương mại không công bằng của Việt Nam”.
Các nhà Lập Pháp Mỹ nêu ra quan điểm: CSVN còn vướng vào 6 tiêu chuẩn: (1) nền Tài Chánh bị Nhà Nước kiểm soát; (2) Công nhân không có nghiệp đoàn độc lập và trẻ em bị “ép buộc lao động”; (3) Nhà Nước vẫn kiểm soát doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp nước ngoài (FDI); (4) Việt Nam vẫn là một nước cộng sản với nền kinh tế tập trung, nhà nước “đóng vai trò thiết yếu trong nền kinh tế”; (5) Doanh nghiệp nhà nước vẫn được ưu đãi, bao gồm việc kiểm soát giá, đặc biệt với các ngành công nghiệp chủ chốt như “xăng dầu, thép, bê tông, vận tải, thức ăn chăn nuôi, thực phẩm và thiết bị y tế”; (6) Hà-nội vẫn toa rập với Bắc Kinh để tránh các biện pháp thương mại và thuế nhập khẩu của Hoa Kỳ. Và vì vậy, còn đang phải đối mặt với 25 lệnh chống bán phá giá và rất nhiều vụ điều tra nữa.
Bên Lập Pháp Mỹ còn dẫn chỉ thị 24 năm 2023 của csVN, để lượng định rằng, bằng văn bản này đảng csVN “gia tăng quyền lực trong việc hạn chế và trừng phạt các nhóm xã hội dân sự và công đoàn, kiểm soát các tổ chức ngoại quốc, kiểm duyệt và loại bỏ những người bất đồng chính kiến, và kiểm soát công dân Việt Nam đi ra nước ngoài”.
Mỹ vẫn giữ csVN trong danh sách gồm 12 quốc gia có nền kinh tế phi thị trường (02/8). Quyết của Mỹ được loan báo đúng 1 ngày trước khi Đại Tướng Tô Lâm, Chủ Tịch Nước được đảng csVN chọn kiêm nhiệm chức Tổng Bí Thư từ mùng 03 tháng 8, thay cho cố TBT Nguyễn phú Trọng qua đời hôm 19 tháng 7.
Bắc Kinh hiện bao vây csVN khắp hướng: từ việc dùng Hải Quân uy hiếp ở Biển Đông, đến tập trận thường xuyên ngay hành lang phía Tây giữa biên giới Lào – Việt. Về mặt Nam Bắc Kinh yểm trợ Campuchia khởi công đào kênh Phù Nam Techo (05/8) để ép chết vựa lúa vùng Đồng Bằng Cửu Long của Việt Nam. Ngoài ra Bắc Kinh còn huy động tập trận Rồng Vàng đến lần thứ 6 (16 – 30/5) tại Trung tâm Huấn luyện Cảnh sát Quân sự, tỉnh Kampong Chhnang và Căn cứ Hải quân Ream ở tỉnh Sihanoukville (Campuchia). Ream là căn cứ quân sự của Campuchia nằm cách đảo Phú Quốc của Việt Nam chỉ 30 km về hướng Tây Bắc. (https://vanhoimoi.org/?p=21874)
Về ngoại thương, csVN phải mua rất nhiều hàng hóa của Tầu: Mới 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã phải mua đến mức 40 tỷ Mỹ kim nhiều hơn là bán hàng sang nước Tầu. Trong khi cả năm ngoái (2023), Việt Nam nhập siêu từ Trung cộng chỉ có 49,4 tỷ Mỹ kim.
Bắc Kinh đang xây một loạt các tổng kho GIGA sát biên giới Việt Nam, thiết kế phương tiện để giao hàng trong 12 giờ nhằm đè bẹp ngành sản xuất hàng hóa của Việt Nam.
Đối với tài nguyên đất hiếm – lãnh vực mới csVN đang hy vọng cũng bị Bắc Kinh mưu toan kiểm soát khi dẫn dụ Ba-Đình để Bắc Kinh thực hiện đại dự án trọng điểm đường sắt dài 380 cây số, hoàn tất vào năm 2030 nối liền Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, khổ 1,435m được điện khí hóa, phí tổn nợ nần phía Việt Nam phải gánh đến 11 tỷ Mỹ kim. . . Giới quan sát thời sự chỉ ra rằng Bắc Kinh sẽ dùng dự án đường sắt điện khí hóa để thao túng kinh tế, công nghệ, an ninh quôc phòng và chiến lược công nghệ đất hiếm của Việt Nam. (https://vanhoimoi.org/?p=19815)
Đại Tướng Công An Tô Lâm và gần như đa phần Ủy Viên Bộ Chính Trị không còn vị nào biết về kinh tế, tài chánh lại nắm quyền tuyệt đối ở Việt Nam, trong lúc kẻ thù phương Bắc dùng ngoại thương phối hợp với sức mạnh “cơ bắp” để dồn Ba-Đình vào gọng kìm, thì chắc chắn lời thỉnh cầu của Tô Đại Tướng hôm mùng 10 tháng Giêng: “xin Bắc Kinh giúp đỡ csVN duy trì vị trí cầm quyền tuyệt đối ở Việt Nam” sẽ được Bắc Kinh khai thác tối đa. [3](https://vanhoimoi.org/?p=19815)
Trần nguyên Thao
Aug 05, 2024
[1] https://vtv.vn/chinh-tri/tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-to-lam-chu-tri-hop-bao-20240803104956082.htm
[2] https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cml2lvwg80po
[3] https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/vietnam-china-police-vow-to-cooperate-01102024091643.html