Tin Thế Giới
Vỡ đập Kakhovka : Hàng ngàn cư dân được sơ tán, LHQ cảnh báo về một thảm họa nghiêm trọng (RFI)
Chiến dịch sơ tán khẩn cấp cư dân hai bên bờ sông Dniepr ở Ukraina bị lũ lụt vẫn tiếp diễn vào hôm nay, 07/06/2023, một ngày sau vụ đập thủy điện Kakhovka gần Kherson ở miền nam Ukraina bị phá vỡ vào hôm qua, làm nước sông dâng cao. Theo các nguồn tin từ cả phía Ukraina lẫn phía chính quyền các vùng bị Nga tạm chiếm, đã có hơn 2.700 người sơ tán khỏi vùng bị lụt, trên tổng số hơn 40.000 người bị ảnh hưởng.
Theo phát ngôn viên cơ quan khẩn cấp Ukraina được hãng tin Pháp AFP trích dẫn, hơn 1.450 người sinh sống trong khu vực do Ukraina quản lý đã được sơ tán. Chỉ trong vòng 24 tiếng đồng hồ, mực nước sông ở khu vực thành phố Kherson đã cao thêm 5 mét.
Về phần mình, phó tỉnh trưởng tỉnh Kherson được Nga bổ nhiệm để quản lý các khu vực bị Nga chiếm đóng, cho biết 1.274 người ở phía bên kia sông trong vùng do Nga kiểm soát cũng đã được sơ tán.
Tính ra, có hơn 40.000 người sinh sống ở hai bên bờ sông bị lũ lụt ảnh hưởng, 17.000 dân phía Ukraina, và 25.000 dân trong các vùng do Nga kiểm soát.
Chiến dịch sơ tán sẽ tiếp tục được đẩy mạnh trong bối cảnh nước lũ được dự báo đạt đỉnh vào hôm nay, 07/06 và sẽ giữ ở mức đó trong vòng từ 4 đến 5 ngày.
Vụ đập thủy điện Kakhovka bị phá vỡ đã làm dấy lên lo ngại về tình trạng an toàn của nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia, nằm cách đó 150 km về phía thượng nguồn, với các lò phản ứng được làm mát bằng nước của hồ đập thủy điện.
Ngay từ hôm qua, Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế (IAEA) đã lên tiếng trấn an là trước mặt, không có rủi ro hạt nhân.
Giống như đập thủy điện Kakhovka, nhà máy hạt nhân nằm trong khu vực bị quân Nga chiếm đóng sau cuộc xâm lược ngày 24/02/2022.
LHQ cảnh báo về một thảm họa nghiêm trọng
Câu hỏi cho đến giờ chưa có lời giải đáp vẫn là tác giả vụ phá hoại đập Kakhovka là ai. Tại một cuộc họp khẩn cấp của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc vào chiều hôm qua, đại diện của Nga và Ukraina tiếp tục đổ lỗi cho nhau. Theo phía Nga, đây là vụ “cố tình phá hoại” của Ukraina, trong lúc Kiev tố cáo môt hành vi “khủng bố sinh thái và công nghệ” nhằm “kiềm chế” cuộc phản công của quân đội Ukraina. Riêng Hoa Kỳ xác định rằng trước mắt chưa thể khẳng định bên nào là thủ phạm.
Về phần Liên Hiệp Quốc, lãnh đạo bộ phận phụ trách các vấn đề nhân đạo Martin Griffiths đã nói đến một thảm họa mà “quy mô chỉ có thể được đánh giá đầy đủ trong những ngày tới”, nhưng hậu quả sẽ “nghiêm trọng và sâu rộng” đối với cả hai bên.
Ông nói về “việc không thể cung cấp viện trợ cho hàng triệu người bị ảnh hưởng” cũng như “tác hại đến sản xuất nông nghiệp” và nguy cơ mìn và các thiết bị nổ chôn quanh con đập bị nước cuốn vào các vùng bị lụt, cho đến nay được đánh giá là an toàn.
Đối với tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, đây là “hậu quả tàn khốc mới của cuộc xâm lược Ukraina” do Nga phát động vào cuối tháng 2 năm 2022. Theo ông, “phải chấm dứt các cuộc tấn công nhắm vào dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự thiết yếu”.
TT Zelensky: “Vụ vỡ đập Kakhovka không ảnh hưởng đến kế hoạch phản công của Ukraina” (RFI)
Ngay trong ngày 06/06/2023, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky trấn an công luận: « Khả năng giải phóng đất nước của Kiev vẫn nguyên vẹn » bất chấp vụ vỡ đập thủy điện Kakhovka. Các lực lượng Ukraina đã được chuẩn bị « tối đa » về việc phản công giành lại lãnh thổ bị Nga chiếm đóng. Giới phân tích quân sự tỏ ra thận trọng hơn.
Một số nhà quan sát cho rằng việc đập Kakhovka bị phá hủy một phần đang « thu hẹp những khả năng của quân đội Ukraina trong mục đích » đẩy lùi quân Nga. Chuyên gia về quân sự Stéphane Audrand được nhiều phương tiện truyền thông của Pháp trích dẫn đánh giá : « Thêm một cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraina về điện lực bị phá hủy, gây thêm thảm họa cho thường dân Ukraina, đồng thời thu hẹp những phương án phản công cũng như về mặt hậu cần của Ukraina ». Hơn nữa, vẫn theo chuyên gia này, chính quyền Kiev sẽ phải huy động một phần quân đội và các lực lượng cứu hộ để sơ tán dân cư trong các vùng bị ngập lụt, giải quyết khủng hoảng về y tế do vụ vỡ đập gây ra. Khả năng can thiệp quân sự phản công của Ukraina qua đó sẽ bị « thu hẹp lại ».
Về phần giáo sư Sergey Radchenko, giảng dậy tại đại học Johns Hopkins, Hoa Kỳ, ông cho rằng, « những nỗ lực của binh sĩ Ukraina băng qua con sông Dniepr sẽ thêm khó khăn, phía Nga nhờ vậy có thêm thời gian để chuẩn bị và thậm chí là để tập trung vào những khu vực khác trong vùng ». Đập bị vỡ làm ít nhất hơn 2500 km vuông bị nhận chìm, xe thiết giáp của Ukraina không thể di chuyển trong một khu vực khá rộng lớn và chiến tranh « không thể xảy ra trong khoảng 160 cây số » ở khu vực đang có giao tranh. Tuy nhiên vẫn giáo sư Radchenko nhắc lại là trước vụ vỡ đập, do toàn khu vực này khá ẩm ướt, thường xuyên bị ngập lụt, cho nên quân đội Ukraina không mấy thiên về giả thuyết chọn địa điểm này để phản công.
Trên cơ sở này, tờ báo mạng Oukrainska Pravda từ Kiev kết luận : Vụ vỡ đập thủy điện Kakhovka « không ảnh hưởng gì đến khả năng phản công của quân đội Ukraina ». Trái lại, một tờ báo mạng của Nga Astra đăng tải nhiều hình ảnh một phần đập Kakhovka bị vỡ và trích lời bình của nhiều blogger quân sự Nga theo đó « khách quan mà nói, quân đội Nga có lợi trong vụ này » nhờ ngăn chặn được kế hoạch « tấn công bằng đường thủy » của Ukraina.
Tại Tòa án Công lý Quốc tế, Ukraina cáo buộc Nga là ‘‘Nhà nước khủng bố’’ (RFI)
Ukraina và Nga một lần nữa đối mặt tại Tòa án Công lý Quốc tế, có trụ sở tại La Haye, Hà Lan, hôm qua, 06/06/2023. Kiev cáo buộc Matxcơva vi phạm các công ước về chống tài trợ khủng bố, và công ước chống kỳ thị chủng tộc. Đơn kiện được đệ trình năm 2017.
Trước các thẩm phán của Tòa Công lý Quốc Tế, đại diện Ukraina cũng tố cáo Nga ‘‘không thể giành chiến thắng trên chiến trường’’, đã nhắm vào các cơ sở hạ tầng dân sự ‘‘để buộc Ukraina phải khuất phục’’, cụ thể là vụ tấn công vào ngôi đập Kakhovka ở Kherson, ít giờ trước khi diễn ra phiên tòa.
Thông tín viên Stéphanie Maupas tường trình từ La Haye :
‘‘Đây là ‘‘một chiến dịch hù dọa, reo rắc sợ hãi’’. Trước 16 thẩm phán của Tòa án Công lý Quốc tế, các luật sư của Ukraina đã tố cáo như trên. Đại sứ chuyên trách về tư pháp quốc tế của Ukraina, Anton Korynevitch, nhắc lại rằng cuộc chiến – với ‘‘quy mô’’ chưa từng có kể từ Thế chiến Hai – đã khởi sự ngay từ năm 2014. Ba năm sau, Ukraina đệ đơn kiện Nga.
Ông Anton Korynevitch cũng nhắc lại rằng, kể từ đó đã có thêm vụ thảm sát Butcha, trung tâm tra tấn ở Kherson, các trại giam được lập ra nhằm cưỡng bức người Ukraina sang Nga, cho đến vụ tấn công vào ngôi đập Kakhovka, vài giờ trước khi diễn ra phiên xử, điều mà đại diện Ukraina gọi là ‘‘hành động khủng bố’’.
Về nội dung, đơn kiện của Ukraina đặc biệt nhắm vào việc Nga ủng hộ và tài trợ cho các lực lượng ly khai thân Nga tại các vùng đất mà họ kiểm soát ở Donbass, kể từ năm 2014. Các luật sư cũng nêu lên vấn đề các vũ khí Nga cung cấp, không phân biệt giữa dân sự và quân sự.
Các luật sư cũng nhấn mạnh rằng trước mỗi cuộc họp nhằm thực thi các thỏa thuận Minsk, lại có nhiều vụ tấn công. Ukraina cáo buộc Nga đã vi phạm công ước chống kỳ thị chủng tộc. Hôm qua, 06/06, Ukraina cáo buộc Matxcơva có chính sách sách ‘‘Nga hóa’’ dân cư các vùng đất chiếm đóng. Phiên tòa sẽ tiếp tục vào ngày mai, thứ Năm 08/06. Đến lượt phía Nga trình bày quan điểm’’.
Mỹ trừng phạt nhiều công ty Trung Cộng ‘‘do hỗ trợ chương trình tên lửa Iran’’ (RFI)
Hoa Kỳ hôm 06/06/2023, đã ban hành một số biện pháp trừng phạt nhắm vào nhiều công ty Trung Cộng và Hồng Kông, ‘‘do hỗ trợ chương trình tên lửa đạn đạo’’ của Iran.
Theo bộ Tài Chính Mỹ, các công ty Trung Cộng đã cung cấp nhiều lò phản ứng ly tâm, thiết bị điện tử, một số nguyên liệu kim loại có thể được sử dụng cho mục tiêu quân sự, cho chính quyền Iran và một số công ty tư nhân Iran tham gia vào việc sản xuất tên lửa, vốn đã bị đặt trong danh sách các tổ chức bị trừng phạt. Các trừng phạt của Washington bao gồm việc cấm các công ty và công dân Mỹ, cũng như các công ty nước ngoài có trụ sở tại Mỹ, duy trì quan hệ làm ăn với các doanh nghiệp bị trừng phạt.
AFP cho hay, trong số các công ty bị trừng phạt có Beijing Shiny Nights Technology Development, trụ sở tại Bắc Kinh, Qingdao Zhongrongtong Trade Development, tỉnh Sơn Đông, và Zhejiang Qingji Ind. Co, ở tỉnh Chiết Giang. Bộ Tài Chính Mỹ cũng trừng phạt tùy viên quân sự Iran ở Bắc Kinh, Davoud Damghani, bị cáo buộc tổ chức việc mua vật tư, thiết bị của Trung Cộng để phục vụ công nghiệp quân sự Iran.
Trợ lý bộ trưởng Tài Chính Mỹ, Brian Nelson, khẳng định : các trừng phạt nói trên giúp gia tăng các nỗ lực ‘‘chống lại những hoạt động gây bất ổn cho khu vực, đe dọa an ninh của các đối tác chủ chốt và đồng minh’’.
Vùng Belgorod tiếp tục bị tấn công, lần đầu tiên Nga thừa nhận binh sĩ bị bắt ngay trên lãnh thổ (RFI).
Thống đốc vùng Belgorod của Nga, Viatcheslav Gladkov, Chủ Nhật 04/06/2023 cho biết các trận giao chiến với lực lượng Nga thân Kiev diễn ra tại một làng sát biên giới với Ukraina. Trong khi đó, các chiến binh Nga chống điện Kremlin đòi gặp thống đốc vùng Belgorod, đổi lại họ hứa trao trả 2 tù binh.
Trên mạng xã hội, họ đăng những phim về cảnh vượt biên giới, diễu qua các đồn cảnh sát, trạm biên phòng bỏ không, tù binh Nga, xe tăng chiếm được. Kremlin im lặng, quân đội Nga vắng bóng, báo chí nhà nước hết sức kiệm lời. Một nhà quan sát cho rằng nếu « quân giải phóng » quyết định ở lại Belgorod, « dân chúng sẽ không phản đối ».
Trên mạng Telegram, thống đốc Viatcheslav Gladkov của vùng Belgorod, sát biên giới Ukraina, hôm qua 04/06 cho biết : “Một nhóm những kẻ phá hoại đã đến, giao tranh đang diễn ra ở Novaya Tavoljanka. Tôi hy vọng tất cả bọn chúng sẽ bị tiêu diệt”.
Theo AFP, ông Gladkov cho biết thêm đó là các chiến binh Nga đứng về phe Kiev và họ đã bắt được một số tù binh của Nga. Đáp lại đề nghị của các chiến binh thân Ukraina về cuộc gặp để trao trả các tù binh Nga, ban đầu thống đốc vùng Belgorod của Nga đã đồng ý gặp các chiến binh này ở vùng biên giới, nhưng đến cuối ngày hôm qua ông khẳng định không đến cuộc hẹn. Thống đốc Gladkov viết trên Telegram : “Điều duy nhất ngăn cản tôi thương lượng với chúng là những người của chúng tôi trong tay kẻ thù có thể đã chết”.
Sau đó, chiến binh thuộc lực lượng Nga chống Putin đăng thêm một video – lần này dường như cho thấy nhiều tù nhân hơn, trong đó họ nói rằng ông Gladkov đã không đến dự cuộc gặp. “Cả quân đội và giới lãnh đạo dân sự đều không quan tâm” đến số phận của những người bị bắt, họ cho biết.
Như vậy, sau hơn 15 tháng kể từ khi chiến tranh Ukraina nổ ra, đây là lần đầu tiên một quan chức Nga thừa nhận việc các binh sĩ Nga đã bị bắt ngay trên lãnh thổ Nga.
Một trong các nhóm chiến binh Nga chống điện Kremlin, “Quân đoàn Tự do cho nước Nga”, mô tả chính quyền Nga là “thối nát và hèn nhát”, khẳng định sẽ chuyển tù binh Nga cho chính quyền Ukraina, vốn đã nhiều lần tổ chức trao đổi tù nhân với phía Matxcơva.
Cũng trong ngày hôm qua, quân đội Nga tuyên bố đã đẩy lùi một “nhóm phá hoại bao gồm những kẻ khủng bố Ukraina” đang tìm cách vượt qua biên giới để xâm nhập vào Nga. Trong thông cáo, quân đội Nga khẳng định “kẻ thù đã trúng đạn pháo của chúng tôi” và đã phải “rút lui”.
Chính quyền Kiev chưa bao giờ nhận trách nhiệm về các vụ tấn công trên đất Nga, nhưng cố vấn tổng thống Ukraina, Mykhaylo Podolyak, hôm Chủ Nhật nói rằng tình hình ở khu vực biên giới Nga – Ukraina « nên được coi là tương lai của nước Nga ».
Nhưng bạo lực ngày càng gia tăng trên lãnh thổ Nga là hậu quả không thể tránh khỏi của cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine từ năm ngoái.
ĐỐI THOẠI SHANGRI-LA. Trung Cộng lên án “một liên minh quân sự kiểu NATO” ở châu Á – Thái Bình Dương (RFI)
Tại diễn đàn an ninh châu Á Đối thoại Shangri-La ở Singapore, quy tụ khoảng 30 bộ trưởng Quốc Phòng và đại diện quốc phòng của các nước, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Cộng, Lý Thượng Phúc, hôm nay 04/06/2023 lên án việc thành lập một liên minh quân sự « kiểu NATO » ở châu Á – Thái Bình Dương.
Các phát biểu của Bắc Kinh nhắm chủ yếu vào Mỹ : Washington thời gian qua đã tăng cường, củng cố các liên minh và quan hệ đối tác trong vùng như AUKUS và bộ Tứ QUAD để chống lại ảnh hưởng của Trung Cộng.
Theo AFP, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Cộng xem việc thành lập một liên minh quân sự kiểu NATO tại châu Á – Thái Bình Dương là cách « bắt chẹt » một số nước trong vùng và thổi phồng các mâu thuẫn, đối đầu. Ông Lý Thượng Phúc cảnh báo việc này sẽ nhấn chìm khu vực vào một « vòng xoáy » bất đồng, xung đột và một cuộc đối đầu bạo lực giữa Mỹ và Trung Cộng, nếu nổ ra, sẽ gây nên những thảm kịch không thể chịu nổi.
Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde cho biết thêm chi tiết về lập luận của bộ trưởng Trung Cộng tại Đối thoại Shangri-La :
« Cái bắt tay giữa Lý Thượng Phúc (Li Shangfu) và Lloyd Austin khi khai mạc diễn đàn Đối thoại Shangri-la, được các mạng xã hội ở Trung Cộng nói đến rất nhiều, nhưng hôm nay đã rơi vào quên lãng. Sau khi giơ tay lên chào kiểu nhà binh, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Cộng Lý Thượng Phúc hôm nay đã nêu bật các chủ đề chính theo luận điệu chống Hoa Kỳ của Bắc Kinh.
Theo tướng Lý Thượng Phúc, « một số nước » muốn áp đặt các quy tắc của họ đối với các quốc gia khác, cư xử kiểu « nhất bên trọng, nhất bên khinh » chỉ để phục vụ lợi ích của chính họ, đồng thời can thiệp vào « công việc nội bộ của các nước khác » và áp dụng tư duy, tâm lý « chiến tranh lạnh ».
Bên cạnh những lời chỉ trích không cần che đậy nói trên, Trung Cộng còn lên án một trật tự quốc tế mà theo Bắc Kinh là để phục vụ lợi ích của một số ít quốc gia.
Tướng Lý Thượng Phúc nói thêm : « Chúng tôi thấy một số quốc gia bên ngoài khu vực đã mượn danh nghĩa bảo vệ quyền tự do hàng hải để hành xử quyền bá chủ trên biển…, ngày nào tôi cũng thấy có nhiều thông tin về tàu và máy bay chiến đấu của nước ngoài đến các khu vực sát lãnh thổ của chúng tôi. Họ hiện diện ở đó không chỉ để lưu thông một cách vô hại ».
Phát biểu của ông Lý Thượng Phúc được đưa ra trong bối cảnh tàu khu trục của Mỹ và Canada hôm thứ Bảy đi qua eo biển Đài Loan trong một hoạt động bị Trung Cộng cáo buộc là hành vi « khiêu khích ».
Đài Loan là một chủ đề mà hai siêu cường Mỹ – Trung chắc hẳn sẽ đề cập đến một lần nữa trong chuyến thăm Trung Cộng của ông Daniel Kritenbrink, đặc sứ Mỹ về Đông Á và Thái Bình Dương. Chuyến công du của Daniel Kritenbrink đến Trung Cộng và New Zealand bắt đầu diễn ra Chủ Nhật (hôm nay 04/06) ».
Biển Đông: Philippines tăng cường liên minh với Mỹ, Nhật, Úc (RFI)
Theo trang tin Nikkei Asia, bên lề diễn đàn an ninh Shangri-La tại Singapore, hôm 03/06/2023, các bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và Philippines, đã có cuộc thảo luận bốn bên đầu tiên nhằm tăng cường hợp tác trước các thách thức mà Trung Cộng đặt ra tại vùng Biển Đông và xung quanh đảo Đài Loan.
Theo tài liệu được bộ Quốc Phòng Nhật công bố, lãnh đạo quốc phòng bốn nước “đã tái khẳng định bốn quốc gia cùng chia sẻ quan điểm về một vùng Ấn Độ-Thái bình Dương tự do và rộng mở, và sẽ cùng chung nỗ lực” để đạt mục tiêu đó. Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin sau cuộc họp đã đăng trên Twitter cho biết mục đích cuộc gặp là “bàn về các cơ hội mở rộng hợp tác giữa bốn nước, trong đó có vấn đề Biển Đông”.
Sự có mặt của bộ trưởng Quốc Phòng Philippines trong cuộc họp này càng khẳng định mối quan hệ ngày càng chặt chẽ giữa Manila và Wasshington dưới thời tổng thống Ferdinad Marcos Jr. Trong lần gặp tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng hồi đầu tháng 5 vừa qua, ông Marcos đã tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Nhật Bản và Úc, đồng thời kêu gọi cần phải giữ ổn định trong vùng eo biển Đài Loan, cũng như bảo đảm tự do hàng hải trên vùng Biển Đông.
Thực tế, Nhật, Úc và Philippines đều là những đồng minh đã ký những thỏa thuận an ninh riêng với Hoa Kỳ. Các đồng minh này đều có thể trợ giúp các chiến dịch quân sự của Mỹ trong trường hợp xảy ra khủng hoảng trong khu vực.
Giới quan sát đánh giá cuộc gặp bốn bên nói trên mang ý nghĩa quan trọng. Cho dù một thỏa thuận an ninh nhiều bên theo kiểu NATO trong vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương vẫn còn ở xa, nhưng việc thắt chặt quan hệ giữa các đồng minh của Mỹ có giá trị răn đe các tham vọng của Trung Cộng trong khu vực.
Theo Nikkei Asia, vào thời điểm hiện nay, Trung Cộng đang gia tăng các nỗ lực ngoại giao nhằm chia rẽ bốn nước nêu trên. Hồi tháng trước, Bắc Kinh bắt đầu các cuộc đàm phán thương mại với Canberra. Trung Cộng cũng đã cam kết hỗ trợ kinh tế cho Philippines, trong chuyến thăm Bắc Kinh của tổng thống Marcos hồi tháng Giêng năm nay.
Hoa Kỳ và Ấn Độ đạt đồng thuận về chương trình hợp tác quốc phòng (RFI)
Washington và New Dehli hôm qua, 06/06/2023, đã thống nhất một lộ trình hợp tác công nghiệp quân sự, vào lúc Ấn Độ tìm cách giảm phụ thuộc vào nguồn cung ứng vũ khí từ Nga và trong bối cảnh căng thẳng với Trung Cộng.
Kết thúc chuyến thăm Ấn Độ trong khuôn khổ vòng công du châu Á, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin khẳng định « lộ trình hợp tác mới đầy tham vọng » cho phép Ấn Độ và Mỹ tăng cường hợp tác phát triển và sản xuất các công nghệ dùng cho hệ thống chiến đấu cơ và di chuyển trên bộ, cũng như là trong lĩnh vực tầu ngầm, tình báo, giám sát và nhận dạng, theo như tuyên bố từ bộ Quốc Phòng Mỹ.
Như vậy với sáng kiến này, hợp tác quốc phòng Mỹ – Ấn chuyển sang một tiêu chí mới, đồng thời còn cho phép Ấn Độ tiếp cận các ngành công nghệ tiên tiến, hỗ trợ cho kế hoạch hiện đại hóa nền quốc phòng đất nước.
AFP cho biết nhiều nước phương Tây, bao gồm cả Mỹ và Pháp, đang thương lượng với Ấn Độ các hợp đồng trị giá nhiều tỷ đô la. Tuy nhiên, theo một số nhà ngoại giao, New Delhi mong muốn được chuyển giao công nghệ trong các thỏa thuận đang đàm phán.
Từ nhiều thập niên, Nga vẫn là nhà cung cấp vũ khí chính cho Ấn Độ. Cho đến lúc này, Ấn Độ không lên án Nga xâm lược Ukraina, nhưng cũng đang nỗ lực chấm dứt tình trạng phụ thuộc trong lĩnh vực quân sự, đồng thời mở rộng nguồn cung nhập khẩu vũ khí và gia tăng mức sản xuất trong nước.
Thông báo Mỹ – Ấn Độ tăng cường hợp tác quân sự được đưa ra vào lúc Trung Cộng và Mỹ cạnh tranh gay gắt trong nhiều lĩnh vực từ ngoại giao, quân sự, công nghệ cho đến kinh tế, quan hệ giữa Án Độ – Trung Cộng cũng căng thẳng do những tranh chấp lãnh thổ và trong thương mại.
Sau chuyến thăm New Dehli của bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, thủ tướng Ấn Độ sẽ đến thăm Washington trong tháng Sáu này.
Mỹ và Đài Loan ký thỏa thuận thương mại đầu tiên được Đài Bắc đánh giá là “lịch sử” (RFI).
Theo chính quyền Đài Bắc, một thỏa thuận thương mại “lịch sử” giữa Hoa Kỳ và Đài Loan sẽ được ký kết hôm nay 01/06/2023, tại Washington, vào lúc 10 giờ sáng, giờ địa phương (14 giờ GMT). Đây là một sự kiện có thể sẽ làm xấu đi thêm quan hệ vốn đã rất căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington về hòn đảo tự trị mà Trung Cộng muốn sáp nhập.
Theo hãng tin Pháp AFP, Văn Phòng Đàm Phán Thương Mại Đài Loan nói rõ là thỏa thuận ký kết hôm nay nằm trong khuôn khổ “Sáng kiến Hoa Kỳ-Đài Loan về Thương Mại Thế Kỷ 21”, nhưng không cho biết thêm chi tiết.
Tuyên bố với các nhà báo tại Đài Bắc, phát ngôn viên chính phủ Đài Loan, Lâm Tử Luân (Alan Lin), nhận định: “Thỏa thuận sẽ được ký kết tối nay (theo giờ Đài Loan), không chỉ mang tính lịch sử mà còn đánh dấu một bước khởi đầu mới”.
Thỏa thuận sẽ giúp gia tăng trao đổi thương mại giữa Washington và Đài Bắc, thông qua việc đồng bộ hóa các biện pháp kiểm soát hải quan, thủ tục pháp lý và thiết lập các biện pháp chống tham nhũng. Đối với Đài Loan, đây là thỏa thuận thương mại “toàn diện nhất” được ký kết với Hoa Kỳ kể từ năm 1979.
Washington và Đài Bắc đã khởi động các cuộc đàm phán thương mại song phương vào tháng 06/2022, bất chấp phản đối của Bắc Kinh, vốn coi Đài Loan là một tỉnh của Trung Cộng và cấm Đài Bắc có quan hệ chính thức với nước ngoài.
Theo hãng tin Anh Reuters, sau khi thỏa thuận đầu tiên được ký kết, các cuộc đàm phán khác sẽ tiếp tục về các lĩnh vực thương mại phức tạp hơn, từ nông nghiệp, thương mại điện tử, cho đến các chuẩn mực lao động và môi trường …
Thỏa thuận có khả năng củng cố mối quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Đài Loan, mở ra cho Đài Loan nhiều cơ hội xuất khẩu hơn và giúp Đài Loan tăng cường khả năng chống lại các áp lực kinh tế từ Trung Cộng.
Việc tăng cường quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ và Đài Loan dĩ nhiên đã khiến Trung Cộng giận dữ. Theo Reuters, hôm 29/05 vừa qua, Bắc Kinh đã kêu gọi Washington đình chỉ việc “dùng vỏ bọc thương mại” để thiết lập quan hệ chính thức với Đài Bắc.
Dù không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Bắc, Hoa Kỳ luôn luôn là đối tác hàng đầu và là nguồn cung cấp vũ khí quan trọng nhất cho Đài Loan. Hậu thuẫn của Mỹ dành cho Đài Bắc thường xuyên là nguyên nhân gây ra căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Trung.
Tin Việt Nam.
Việt Nam: Dân chật vật, doanh nghiệp ngưng sản xuất vì mất điện trong nắng nóng (BBC).
Sáng thứ hai đầu tuần này, một công ty sản xuất các linh kiện cơ khí thuộc Khu công nghiệp Yên Phong, Bắc Ninh vắng lặng như tờ. Toàn bộ 300 công nhân nhận được thông báo nghỉ vì công ty mất điện nguyên ngày.
Anh Hưng (đã đổi tên), nhân viên của công ty này nói với BBC đây là lần đầu tiên tất cả công nhân được nghỉ trong 24 tiếng và chờ thông báo làm bù vì điện bị cắt từ 8:00 ngày 5/6 đến 8:00 ngày 6/6.
Gần đó, hàng loạt khu công nghiệp ở các tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang đang phải đối mặt với tình trạng mất điện toàn bộ, Reuters dẫn lời của hai giới chức đầu tư địa phương giấu tên cho biết.
Tình trạng cắt điện luân phiên kéo dài nhiều giờ đồng hồ đang diễn ra ở rất nhiều khu công nghiệp lẫn các khu dân cư trong thời tiết nắng nóng cao điểm.
Chị Trâm, ở thành phố Thanh Hoá cho biết gần đây, các hộ dân tại khu phố của chị bị cắt điện liên tục trong nhiều giờ, bất kể cả ngày lẫn đêm.
“Trong thời tiết mùa hè có khi lên tới 44 độ C. Ngày 6/6 là mất điện từ 0:00 đến 20:00, ba hôm trước là từ 14:00 đến 4:00 sáng hôm sau, chưa kể là những hôm lác đác mất vài tiếng”, chị trao đổi với BBC.
Hoạt động sản xuất kinh doanh bị ngưng trệ, cuộc sống của người dân cũng bị ảnh hưởng. Chính quyền Hà Nội cho biết do nhu cầu sử dụng điện gia tăng, sản xuất điện không thể đáp ứng được.
Thiếu điện do đâu?
Cuối tháng 4/2023, EVN dự báo miền Bắc có thể thiếu 1.600 – 4.900 MW trong mùa khô.
Hơn một tháng sau, tại cuộc họp báo Chính phủ chiều 4/6, Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải thừa nhận điều này “không còn là nguy cơ” khi một số nơi đã thiếu điện cho sản xuất, sinh hoạt.
Từ Pháp, Tiến sĩ Đỗ Minh Thắng, trưởng phòng Năng lượng và Khoa học dữ liệu của công ty Meteodyn, phó chủ tịch Hội Kỹ thuật Điện và Năng lượng AEEE bình luận rằng tình trạng thiếu điện dẫn đến cắt điện luân phiên hiện nay do nhiều nguyên nhân, cả chủ quan lẫn khách quan.
“Khách quan thì do diễn biến thời tiết nắng nóng bất thường, thủy điện thiếu nước… Nhưng tôi sẽ tập trung vào nguyên nhân chủ quan”, ông Thắng trả lời phỏng vấn của BBC ngày 6/6.
Theo ông Thắng, nguyên nhân chủ quan dẫn đến tình trạng thiếu điện là việc quy hoạch, hay nói chính xác hơn là việc không thực hiện được quy hoạch.
Trong những năm gần đây, Việt Nam không xây dựng hay đưa thêm nhà máy điện mới nào có công suất đáng kể vào hệ thống, trừ năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời)…
“Sự chậm trễ này không bộc lộ sớm do tác động của Covid dẫn đến nhu cầu phụ tải thấp hơn thông thường. Giờ dịch bệnh đã qua, sinh hoạt dần khôi phục trở lại nên nhu cầu tiêu thụ điện lại tăng dẫn đến thiếu”, ông Thắng nhận định.
Chuyên gia năng lượng cho biết về cơ cấu nguồn điện truyền thống, cơ bản chỉ có hai lựa chọn là thuỷ điện hoặc nhiệt điện. Trong nhiệt điện thì lại chia nhỏ ra là than, khí, dầu, hạt nhân…
Tàu Trung Cộng rời vùng biển Việt Nam khi giới chức ngoại giao Mỹ và Trung Cộng thảo luận tại Bắc Kinh (RFA).
Giới chức ngoại giao cấp cao của Mỹ và Trung Cộng vừa có cuộc gặp và thảo luận ở Bắc Kinh hôm 5/6 được giới chức Mỹ đánh giá là trung thực và hiệu quả.
Đáng chú ý là vào khi cuộc gặp diễn ra, tàu khảo sát Hướng Dương Hồng 10 của Trung Cộng và đoàn tàu hộ tống bao gồm tàu hải cảnh và dân quân biển cũng bắt đầu rời vùng biển Việt Nam sau 28 ngày đi lại liên tục trong vùng đặc quyền kinh tế của việt Nam.
Tàu Hướng Dương Hồng 10 đã bắt đầu vào vùng biển của Việt Nam vào ngày 7/5 và có nhiều lúc bị tàu của Việt Nam đeo bám.
Vào ngày 5/6, đội tàu này của Trung Cộng đã bắt đầu rời khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam hướng về đảo Hải Nam.
Reuter trích tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Cộng viết: “Tàu nghiên cứu khoa học của Trung Cộng thực hiện các hoạt động nghiên cứu bình thường trong vùng nước thuộc quyền tài phán của Trung Cộng là hợp pháp và thích hợp. Việc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của nước khác là không có”.
Hôm 25/5, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã lên tiếng phản đối hoạt động của đội tàu Trung Cộng ở vùng biển của Việt Nam và yêu cầu đội tàu này rời đi. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã phớt lờ lời yêu cầu này và đội tàu này vẫn ở lại cho đến ngày 5/6.
Trong khi đó, cuộc gặp giữa trợ lý ngoại trưởng Mỹ Daniel Kritenbrink đặc trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương và người đồng nhiệm Trung Cộng, thứ trưởng ngoại giao Mã Triêu Húc (Ma Zhaoxu) là cuộc gặp cấp trung giữa hai nước vào khi có những căng thẳng Mỹ – Trung trong khu vực.
Cuộc gặp diễn ra sau khi Bắc Kinh hồi tuần trước từ chối đề nghị gặp gỡ bên lề Đối thoại Shangri-La giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Cộng Lý Thượng Phúc.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hai bên đã trao đổi về hợp tác song phương đồng thời nói thêm là giới chức Mỹ nhấn mạnh việc Washington sẽ bảo vệ các quyền lợi và giá trị của Mỹ.
Việt Nam cảnh báo tình trạng người về hưu khó bảo đảm an sinh xã hội
Do tình trạng mấy năm gần đây, Chính Phủ thiếu tiền, mượn vào Quỹ Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH) đến hàng ngàn tỷ, rốt cuộc Chính Phủ chỉ trả lại cho quỹ BHXH bằng trái phiếu khiến dân chúng mất niềm tin.
Tốc độ lãi suất trái phiếu Chính phủ có xu hướng giảm mạnh, từ mức trung bình khoảng 8-9%/năm còn khoảng 2,8-2,5%/năm vào năm 2021. Trong lúc lạm phát trung bình, theo công bố chính thức là 4%, nhưng thực tế nhu yếu phẩm tăng giá gấp nhiều lần.
Đời sống ngày càng khó khăn hơn nên dân chúng nghĩ ngay đến rút tiền bảo hiểm ra một lần để sống tạm.
Bộ Lao Động & Thương Binh Xã Hội (LĐ&XH) cảnh báo tình trạng người về hưu khó bảo đảm an sinh xã hội khi người rút bảo hiểm xã hội một lần đang gia tăng. Tình trạng này không được giảm bớt đi thì nguy cơ người già về hưu khó bảo đảm an sinh xã hội và hệ thống chính sách an sinh xã hội khó đảm đương được tính bền vững.
Khi trả lời trước Quốc Hội, phía Chính Phủ nói, năm 2023, trên 900.000 người rút BHXH một lần, tăng gần gấp đôi trước năm 2019.
Trong tổng số hơn 435.000 tỷ đồng quỹ Bảo hiểm xã hội cho vay, số dư quỹ này cho ngân sách nhà nước vay lên tới 324.000 tỷ đồng, chiếm 74,46% dư nợ đầu tư, tăng 0,31% so với năm 2014. Mãi đến 28/2/2017, khi dân chúng biết viêc này, Bộ Tài chính mới nhìn nhận là đã chuyển đổi khoản ngân sách nhà nước vay Bảo hiểm xã hội thành phát hành trái phiếu.
Thầy giáo chống độc tài Đặng Đăng Phước bị 8 năm tù
TTXVN ngày Thứ Ba mùng 6 Tháng Sáu nói ông Đặng Đăng Phước, sinh năm 1963, giáo viên môn âm nhạc tại trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk, cư dân phường Tân Lợi, thành phố Buôn Ma Thuột, đã bị kết án 8 năm tù.
Thầy giáo Phước bị chế độ gán cho tội tuyên truyền chống chế độ độc tài đảng trị tại Việt Nam.
Theo truyền thông Nhà Nước, từ năm 2012 đến khi bị bắt năm ngoái (2022) đã “chia sẻ” hay đăng tải hơn 200 bài viết “chống đối do một số đối tượng trong và ngoài nước phát động”. Nội dung của những bài viết đó “công kích lãnh đạo cấp cao và chính quyền, xuyên tạc tình hình chính trị xã hội trong nước, công khai thể hiện tư tưởng, quan điểm bất mãn, bôi nhọ, nói xấu…”
Tất cả những người sử dụng quyền tự do ngôn luận xác định trong bản hiếp pháp của chế độ để thông tin và bình luận trên mạng xã hội, đặc biệt là qua Facebook và YouTube, đều bị cáo buộc như thế khi bị lôi ra tòa kết án. Các tin tức thời sự của đất nước khi người ta bình luận trái ngược với đường lối thông tin một chiều và không ca ngợi chế độ đều bị quy chụp theo điều 117 của Luật Hình sự CSVN.
Bà Lê Thị Hà, vợ ông Đặng Đăng Phước, người duy nhất được cho vào theo dõi phiên xử, kể lại với đài VOA: “Anh Đặng Đăng Phước không nhận tội. Ảnh tuyên bố vô tội”. Trước phiên xử, bà Hà viết trên trang Facebook cá nhân là “Hôm nay, sau khi kết thúc phiên sơ thẩm, cánh cửa phiên tòa sẽ khép lại sau lưng tôi, nhưng anh Phước chồng tôi sẽ mở ra cho tôi một cánh cửa khác. Tôi tự hào và hãnh diện về anh”.
Bà Lê Thị Hà cho hay ông Đặng Đăng Phước sẽ kháng án sơ thẩm.
Hãng đồng hồ Thụy Sĩ khắc họa Hai Bà Trưng cưỡi voi đánh giặc
Hãng đồng hồ đeo tay Christophe Claret, Thụy Sỹ loan báo ngày 26 Tháng Năm trên trang Facebook của họ là họ làm một ấn bản đặc biệt “để tỏ lòng tôn kính hai chị em Bà Trưng, hai vị nữ anh hùng ở thế kỷ thứ nhất (tây lịch) đã đánh đuổi được quân đô hộ Đông Hán trong suốt 3 năm.
Hình ảnh chiếc đồng hồ đặc biệt “Hai Bà Trưng” được thiết kế với những nét độc đáo từ vận hành tự động phát ra tiếng nhạc mô phỏng theo tiếng chuông đồng hồ Westminster mỗi 15 phút theo 3 nhạc chuông (ringstone) khác nhau. Không những vậy, hình ảnh Hai Bà Trưng còn cử động theo nhịp vận hành lập lại của quy tắc tự động.
Nhà sản xuất cho hay tranh khắc họa Hai Bà Trưng do nhà vẽ kiểu André Martinez thực hiện trong khi nhạc chuông được chính nhà sản xuất Christophe Claret hợp tác với một bậc thầy vĩ cầm “cống hiến những nốt nhạc với phẩm chất tối hảo”.
Nhiều Facebooker ở Việt Nam truyền nhau bản tin của hãng đồng hồ Christophe Claret dẫn đến các lời bàn thích thú vì không ngờ một nhà sản xuất đồng hồ ở Thụy Sỹ lại có sáng kiến đặc biệt dành vinh danh Hai Vị Nữ Anh Hùng của Việt Nam đanh tan giặc Tầu xâm lược.
Trên trang mạng của hãng Christophe Claret (christopheclaret.com) , người ta thấy quảng cáo chiếc đồng hồ khắc họa danh tướng, hoàng đế Pháp Napoleon bán với giá từ $649,000 USD đến $682,000 USD tùy phiên bản mà hãng đưa ra năm 2021. Đồng hồ của hãng này cũng có bán tại một số cửa hàng bán đồng hồ, nữ trang ở Mỹ tại các tiểu bang California, New York, Lousiana.
Nhiều Face Booker bình luận, việc làm của hãng đồng hồ Christophe Claret, Thụy Sỹ đã tố cáo Bắc phương từng xâm lăng Việt Nam. Viêc này hẳn Bắc Kinh không vui đâu. Chưa biết chừng Christophe Claret đã bị csVN liệt vào loại “xuyên tạc lịch sử”.
Hãng Christophe Claret, mang tên chính nhà thiết kế và dùng tên mình sáng lập thương hiệu đồng hồ đeo tay, đã sản xuất nhiều bộ sưu tập (collection) đặc biệt, vinh danh các nhân vật lịch sử trên thế giới từ Âu sang Á. Một số thành phố lớn của thế giới cũng từng được thiết kế trên mặt đồng hồ của họ, gồm cả thành phố Hà Nội cổ.
Hà Tĩnh: Tiệc mừng con lên tướng tại biệt phủ của bà cụ bán rau gây bão mạng
Đại tiệc mừng con trai được thăng tướng của một bà cụ bán rau mới được tổ chức tại biệt phủ tráng lệ ở Hà Tĩnh đang gây bão mạng.
Ngày Thứ Ba mùng 6 Tháng Sáu, báo Người Lao Động dẫn hình ảnh từ một trang Facebook về một bữa tiệc “chúc mừng một vị tướng quân đội trong ngôi “biệt phủ” của cụ bà 80 tuổi ở làng quê nghèo”. Bản tin vừa kể dẫn lời của cả bà cụ và ông tướng mới được thăng hàm phàn nàn “quá bất ngờ” về những điều tiếng làm cho họ “buồn”.
Mấy ngày nay, nhiều Facebooker theo nhau lan truyền kèm theo nhiều lời bình luận về việc ông đại tá Phạm Bá Hiền, phó tư lệnh Binh đoàn 16, được thăng lên thiếu tướng và làm tư tư lệnh binh đoàn này, đẩy ông tư lệnh cũ đi chỗ khác. Buổi lễ thăng cấp tướng cho ông Hiền được tổ chức chúc mừng rình rang với các chức sắc cầm đầu tỉnh Hà Tĩnh ngày 3 Tháng Sáu.
Trong buổi chúc lễ chúc mừng vừa kể, đăng tải trên báo điện tử Hà Tĩnh, người ta còn thấy cả tấm hình ông Phạm Bá Hiền tặng 200 triệu đồng cho Quỹ Khuyến Học ở địa phương. Lương bổng hiện hành của cấp thiếu tướng quân đội và công an CSVN là 15,480,000 đồng. Vậy để có số tiền như thế đem tặng, cả nhà ông Hiền phải nhịn ăn suốt một năm và còn phải nhịn thêm 9 tháng nữa mới có đủ.
Mấy tấm hình chụp lại bữa tiệc mừng ông Phạm Bá Hiền lên tướng trên báo Người Lao Động là từ trang Facebook Linh Nguyễn. Tìm kiếm trên mạng Facebook thấy có gần một chục người có trang cá nhân tên “Linh Nguyễn” nhưng không thể tìm thấy những tấm hình giới thiệu bữa tiệc vừa kể ở biệt phủ đó nữa. Điều này chứng tỏ các tấm hình nhạy cảm nguyên thủy đã bị xóa sạch, chỉ còn bản chụp lại của báo Người Lao Động.
Nhưng cái dư luận đang bêu riếu nằm ở đằng sau bữa tiệc và cái biệt phủ nguy nga, sừng sững giữa những thửa ruộng của một làng quê nghèo, thôn Đông Thắng, xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh.
Nhiều người ước tính cái biệt phủ đó trị giá trên dưới 100 tỉ đồng hay trên 4 triệu đô la mà lương ông Phạm Bá Hiền, ít ra cả nhà ông phải nhịn ăn hàng trăm năm mới xây được.
Bà Từ Thị Loan, mẹ ông Hiền, được tờ Người Lao Động dẫn lời phàn nàn về tai tiếng tổ chức đại tiệc mừng lên tướng là “Thật sự anh Hiền về có làm mấy chực mâm cơm để mời anh em, họ hàng, làng xóm chứ nó có phô trương chi mô”. Nhưng nhìn qua hình ảnh của trang Facebook kể trên thì nó không có vẻ bữa cơm xoàng. Cá nhân ông Hiền cũng thấy giải thích là ông “về vinh quy bái tổ cũng làm ít mâm cơm kính báo tổ tiên và mời những người anh em thân thiết, họ hàng gần xa bà con làng xóm.”
Cái biệt phủ nói trên mọc sừng sững giữa cánh đồng lúa từng được một hai tờ báo tại Việt Nam đào xới, điều tra hồi năm 2018 rồi hơn một năm qua cũng thấy lai rai khơi lại, nhưng rồi lại chìm nghỉm như kiểu ném đá ao bèo.
Tháng Bảy năm 2018, hai tờ Dân Việt (báo của Trung ương hội Nông dân Việt Nam) và báo Bảo vệ Pháp luật (báo của Kiện kiểm sát Tối cao) đi điều tra theo sự yêu cầu của độc giả về một biệt phủ xây dựng bất hợp pháp giữa các ruộng lúa của xã Mai Phụ.
Điều tra ra, người được biết người đứng tên trên giấy tờ để xây biệt phủ là bà Từ Thị Loan. Dân địa phương biết bà này sống với nghề trồng rau rồi mang ra chợ bán, không có dấu hiệu giàu có thì lấy đâu ra tiền để xây biệt phủ nguy nga. Các báo ở Việt Nam nói bà này có hai con trai và một con gái. Tờ Doanh nghiệp và Tiếp thị ngày 3 Tháng Ba 2022 nói 2 người con trai bà Hiền “đang công tác trong quân đội”. Một trong hai con trai của bà là ông đại tá Phạm Bá Hiền.
Khi cái biệt phủ “siêu khủng” được xây trên nhiều lô đất gộp lại, người ta ám chỉ rằng bà Loan chỉ là người đứng tên. Nhưng nếu lấy lương đại tá của ông Hiền làm căn cứ, chỉ được 11,980,000 đồng/tháng, để xây được biệt phủ 100 tỉ đồng, cả nhà ông phải nhịn cơm suốt 695 năm. Còn nếu bà Loan mà lấy tiền bán rau mà xây, có lẽ phải hơn một ngàn năm mới hy vọng đủ.
“Tất cả lỗi từ thằng con, nếu nó biết lấy tiền đó gửi qua Mỹ mua vài căn nhà như bao đứa khác thì đếch ai biết. Bọn quan chức về hưu và chưa về hưu, qua Mỹ đi đụng đầu ở Cali, mua cả bao nhiêu khu biệt thự cao cấp hàng triệu triệu đô, chẳng ai làm gì”. Facebooker Huỳnh Ngọc Chênh bình luận.
Một số quan chức từng giải thích rằng tiền để xây biệt phủ của họ có được nhờ buôn chổi đót, chạy xe ôm, “làm thối móng tay” chứ không phải nhờ tham nhũng hay ăn hối lộ.
